Zaburzenia mowy dziecka

Rozwój mowy dziecka kształtuje się w okresie przedszkolnym. Jest on uwarunkowany nie tylko genetycznie, ale i środowiskowo. Dziecko sprawne intelektualnie, słyszące, powinno opanować ten proces w wieku 6-7 lat.

Istnieje kilka czynników wpływających na zaburzenia mowy. Mogą mieć podłoże fizjologiczne, jak również wynikać z niewłaściwych wpływów najbliższego otoczenia, czy też zaniedbań rodziców. Korygowanie wad wymowy w jak najwcześniejszym okresie jest niezwykle ważne, gdyż utrwalenie niewłaściwych wzorców wymowy może zaważyć na całym życiu. Jako przykład można tu podać niemożliwość podjęcia pracy w niektórych zawodach, w których to poprawna wymowa stanowi podstawę (np. nauczyciel, speaker radiowy, czy telewizyjny, czy też pilot samolotu). Nie chodzi tu o dyskryminację, ale o skutki, jakie może nieść za sobą wadliwa wymowa. Zatem obowiązkiem nas dorosłych jest dbanie o to, by wymowa przyszłych pokoleń była poprawna i piękna. Gdyby  rozwój mowy wszystkich dzieci był prawidłowy, wystarczyłyby zajęcia ortofoniczne. Niestety, jak pokazują badania, bardzo dużo dzieci dotkniętych jest różnorakimi zaburzeniami mowy, a ich liczba z roku na rok wzrasta. O właściwy rozwój mowy powinni dbać rodzice i specjaliści – nauczyciele, psycholodzy, a nierzadko neurolodzy. Zasadniczą jednak rolę w kierowaniu tym rozwojem odgrywają logopedzi. Tylko oni, po przeprowadzeniu diagnozy, są w stanie zapewnić kompleksowy program terapeutyczny, obejmujący cztery zasadnicze działania (ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia rytmizujące oraz ćwiczenia słuchu fonematycznego). Dostęp do gabinetów logopedycznych jest obecnie dość łatwy, bo i sama nauka rozwija się prężniej. Poza gabinetami prywatnymi pomoc taką oferują przedszkola, szkoły i poradnie psychologiczno-pedagogiczne. Jednak wiele dowodów przemawia za tym, że pomoc ostatniej z wymienionych placówek jest najbardziej miarodajna. Po pierwsze tylko przychodnia może zaoferować najdogodniejsze warunki lokalowe. Stworzone wyłącznie do tego celu gabinety są przestronne, umożliwiające ćwiczenia rytmizujące, albo ruchowe, usprawniające motorykę dużą. Jest to również wygodne w przypadku dzieci najmłodszych, które nie są w stanie usiedzieć w miejscu. W placówkach przedszkolnych, czy szkolnych jest to niemożliwe. Do dyspozycji logopedy jest tam przeważnie ciasny pokoik do podziału z innymi specjalistami. Nie wspominając o tym, ze logopedzi w przedszkolu prawie w ogóle nie ujmują w planie swojej pracy trzylatków. Oczywiście jest to wynikiem zbyt dużej liczby dzieci starszych, uczęszczających na zajęcia logopedyczne. Ponieważ to one mają pierwszeństwo, ze względu na zbliżający się obowiązek szkolny, a co za tym idzie naukę pisania i czytania. Maluchy wymagające pomocy specjalistycznej najczęściej odsyłani są przez logopedów przedszkolnych do poradni, gdzie mogą tę pomoc uzyskać. Ponadto pomieszczenia przeznaczone do pracy logopedy przedszkolnego są często ubogie w pomoce ułatwiające pracę diagnostyczną, czy terapeutyczną. Niejednokrotnie wiąże się to z brakiem środków finansowych przeznaczonych na ten cel. Mimo tego, że dzieci z wadami wymowy przybywa, świadomość społeczna jest nadal niska. To sprawia, że logopedia zazwyczaj jest pomijana w planach rocznych wydatków finansowych. Niejednokrotnie brakuje nawet lustra – podstawowego narzędzia logopedy. Pozostałe pomoce specjaliści ci muszą kompletować sami. W poradniach natomiast spora część pieniędzy przeznaczona jest wyłącznie na wyposażenie gabinetu logopedycznego, zakup sprzętu specjalistycznego i nowoczesnych pomocy, takich jak np. gry logopedyczne, programy multimedialne, czy literatura fachowa. Warto zwrócić też uwagę na to, iż w placówkach szkolnych i przedszkolnych etat logopedy wynosi 20 godzin. Rzadkością jednak jest zatrudnienie logopedy na pełny etat. Najczęściej jest to pół etatu lub nawet mniej. Przy tak okrojonym wymiarze godzin logopeda nie jest w stanie zapewnić rzetelnej pomocy. Zmniejszenie liczby godzin odbywa się kosztem dzieci, które pracują z logopedą jedynie przez kilka minut tygodniowo. Oczywiście część ćwiczeń pozostawia się w takiej sytuacji do pracy w domu z rodzicami.

Małgorzata Stelmach Logopedka i pedagożka – Wczesnoszkolna Edukacja. Zintegrowana z Pedagogiką Przedszkolną i Logopedią – Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie. Logopedka Medialna – Studia podyplomowe na kierunku logopedia medialna -Wyższa Szkoła Komunikowaniai Mediów Społecznych w Warszawie. Instruktorka tańca w Olimpijskiej Szkole Tańca „Crea Dance”. Opiekunka i wychowawczyni młodzieży z rodzin patologicznych na wyjazdach organizowanych przez Towarzystwo Przyjaciół Dzieci. Reedukatorka i logopedka na obozach terapeutycznych. Od 4 lat pracuje jako logopedka w poradni psychologiczno – pedagogicznej oraz w państwowych i prywatnych przedszkolach.
W poradni PrimoPsyche prowadzi zajęcia logopedyczne z dziećmi i z dorosłymi (ćwiczenia emisji głosu, dykcji, logopoedia medialna).

Add a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *