Autor: Joanna Bułakowska – psychopedagog, oligofrenopedagog, dogoterapeutka, fizjoterapeuta, terapeuta integracji sensorycznej, właścicielka Centrum Rehabilitacji i Rozwoju Dziecka „Lucky Kids” oraz aktualnie doktorantka w dziedzinie nauk społecznych w dyscyplinie pedagogika
Aby relacja dziecka z psem była w pełni bezpieczna, musimy nauczyć je odpowiednio reagować na komunikaty wysyłane przez psa. Jest to bardzo ważny temat zarówno dla dzieci, ale i ich rodziców, ponieważ główną odpowiedzialność za relację dziecka z psem ponosi osoba dorosła – najczęściej rodzic.
Najczęściej pogryzienia zdarzają się w środowisku domowym i ich sprawcą jest znany dziecku pies np. pies sąsiadów lub jego własny. Główną przyczyną ataku ze strony psa jest zbyt nachalne, natrętne i przedmiotowe traktowanie go niejednokrotnie jako „żywej maskotki”, przeszkadzanie mu podczas posiłku, budzenie gdy śpi, sprawianie mu bólu zbyt intensywnymi zabawami.
Zawarte w artykule ćwiczenia skierowane są nie tylko do dzieci i młodzieży, ale również do rodziców, którzy chcą nauczyć swoje dziecko bezpiecznej relacji z psem pod okiem wykwalifikowanej osoby – dogoterapeuty / instruktora profilaktyki pogryzień. Program może być realizowany w formie indywidualnej lub grupowej (z rodzicem lub bez).
Warto również przedstawić Rodzicom propozycje zabaw w domu z dzieckiem oraz psem. Możemy zaproponować:
Zabawa nr 1: Poszukiwanie smakołyków
Dziecko chowa lub rozsypuje na macie węchowej dla psa smakołyki. Zadaniem psa jest ich odszukanie oraz zjedzenie.
Cel ćwiczenia: rozwijanie motoryki małej dziecka, rozwijanie poczucia sprawstwa, nauka bezpiecznej relacji z psem
Zabawa nr 2: Sensoryczne pudełko
Do kartonu po butach lub trochę większego dziecko wrzuca zgnieciony papier w kształcie kul, skrawki materiałów, folię bąbelkową, gąbki itp. Do kartonika wrzucamy również psie przysmaki. Wołamy pieska i wskazujemy mu miejsce poszukiwań smaczków.
Cel ćwiczenia: rozwijanie i kształtowanie motoryki małej dziecka, nauka rozpoznawania kolorów, rozwijanie poczucia sprawstwa, rozwijanie kreatywności i wyobraźni dziecka.
Zabawa nr 3: Tor przeszkód
Wspólnie z dzieckiem tworzymy tor przeszkód dla pieska. Mogą to być poduszki, pachołki, tunel, dla mniejszych piesków również krzesło. Dziecko naprowadza psa smakołykiem tak, aby przeszedł przeszkody. Po wykonaniu zadania pies otrzymuje nagrodę w postaci smakołyków z dłoni dziecka.
Cel ćwiczenia: rozwój motoryki dużej dziecka, pobudzenie wyobraźni oraz kreatywności dziecka, nauka wydawania smakołyka dla psa z otwartej dłoni, nauka cierpliwości i czekania na swoją kolej.
Zabawa nr 4: Psia kolacja
Dziecko przygotowuje kolację dla pieska wraz z rodzicem. Zadaniem dziecka jest wyłożenie łyżką mokrej karmy na tackę i jej rozprowadzenie, następnie udekorowanie psiej karmy np.: marchewką, jabłkiem, przysmakami psa, suszonymi szprotkami itp. w zależności od rodzaju produktów, jakie je dany pies uwzględniając jego ewentualne alergie pokarmowe. Pies przygląda się naszej pracy.
Cel ćwiczenia: wspólne spędzanie czasu z psem oraz umacnianie więzi bez bezpośredniego kontaktu, rozwijanie motoryki małej dziecka, nauka zaspokajania potrzeb psa.
Wszystkie wyżej wymienione ćwiczenia oraz aktywności z psem powinny być zarówno dostosowane do wieku i możliwości dziecka czy grupy dzieci, jak i psa, który jest głównym motywatorem zajęć.
Dzięki odpowiedniej formie, dostosowanej zarówno do psa jak i dziecka możemy tworzyć więź i kształtować wzajemne zaufanie. Pies dzięki zabawie i ćwiczeniom buduje pozytywne skojarzenia z dzieckiem, z jego obecnością a dziecko uczy się prawidłowych nawyków i zachowań względem psa jako istoty żywej i mającej uczucia.
Należy bezwzględnie jednak podkreślić, że każde ćwiczenie czy zabawa z psem musi odbywać się w obecności rodzica czy terapeuty, jeśli zajęcia są prowadzone w przedszkolu czy szkole. Osoba dorosła zapewnia poczucie bezpieczeństwa zarówno dziecku jak i zwierzęciu. To niezwykle pozytywnie wpływa na komfort i jakość ćwiczeń i zabaw z psem. Zapewnienie komfortu psychicznego podczas wykonywania ćwiczeń z psem przekłada się zdecydowanie na ich jakość, co w konsekwencji przybliża nas do osiągnięcia zamierzonych celów terapeutycznych.
Dodatkowo swoją obecnością zapewniamy i mamy realny wpływ na to, aby relacja dziecko-pies była jak najbardziej bezpieczna.
Stymulacja rozwoju dziecka wymaga od nas terapeutów stosowania również metod alternatywnych. Taką właśnie metodą jest dogoterapia, podczas której dziecko rozwija swój umysł łącząc naukę i zabawę jednocześnie.
BIBLIOGRAFIA
- Kulisiewicz B., Witaj piesku – Dogoterapia we wspomaganiu rozwoju dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych, Kraków, 2013
- Potocka A., Terapia i edukacja z psem, Warszawa, 2019
- Zielińska A., Mamo,tato, chcę psa, Gliwice, 2022
