Wpływ mediów społecznościowych na mózg, zachowanie i sposób myślenia nastolatków jest tematem, który zasługuje na uwagę. Najmłodsze pokolenie Alfa dorasta w erze Internetu. Już przed pójściem do szkoły niektórzy mają konta na platformach takich jak Instagram, TIK-TOK czy Facebook.
Aby zrozumieć zachowania młodzieży, warto przyjrzeć się ich myślom. To one kształtują emocje i działania. Model Ellisa, będący podstawą nurtu poznawczo-behawioralnego, ilustruje to zjawisko jako cykl: wydarzenie – myśl – emocja – zachowanie.
Mózg nastolatka rozwija się w trzech kluczowych obszarach. Pierwszym jest kora przedczołowa, odpowiedzialna za ocenę konsekwencji działań i podejmowanie decyzji. Media społecznościowe często promują zniekształcone treści, które mogą wpływać na młodych ludzi, np. restrykcyjne diety czy zachęcanie do ryzykownych zachowań.
Drugim obszarem jest układ limbiczny, który odpowiada za emocje i instynktowne reakcje. Cyberbullying, czyli przemoc w Internecie, staje się coraz bardziej powszechny. Dla młodych ludzi, takie zachowania mogą wydawać się normalne, choć dla dorosłych są nieakceptowalne.
Kluczowym zagadnieniem jest zaburzony rozwój emocjonalny, sterowany światem wirtualnym. Badania pokazują, że tylko 6% młodych ludzi nie odczuwa FOMO (fear of missing out), czyli lęku przed byciem offline, reszta odczuwa nieodpartą chęć ciągłego przebywania w sieci i nie potrafi się od tego uwolnić. Media społecznościowe stają się źródłem nieustannych porównań, co często prowadzi do pojawiania się negatywnych myśli, np. „jestem gorszy” czy „moje życie jest bez sensu”, „nie mam tak bogatego, pięknego życia jak moi znajomi”.
Zachowania młodzieży, takie jak ciągłe korzystanie z telefonów, są wynikiem wpływu globalnej cyfryzacji. Młodzi nie są świadomi negatywnych skutków, a choćby tylko chwilowa rezygnacja z social mediów wiąże się z poczuciem odosobnienia i obniżonym nastrojem. Ważne jest, aby tworzyć bezpieczne środowisko online i wyposażać młodych ludzi w narzędzia do zdrowego funkcjonowania w sieci.
Warto również zwrócić uwagę na to, jak media społecznościowe wpływają na samoocenę młodych ludzi. Idealizowane obrazy ciał i stylu życia, które są powszechnie promowane, mogą prowadzić do niskiej samooceny i problemów z akceptacją własnego ciała. Młodzi ludzie często porównują się do celebrytów i influencerów, co może prowadzić do poczucia, że ich własne życie jest mniej wartościowe.
Kolejnym aspektem jest wpływ mediów społecznościowych na zdrowie psychiczne. Badania pokazują, że nadmierne z nich korzystanie może prowadzić do problemów takich jak depresja, lęk i bezsenność. Młodzi ludzie często czują presję, aby być cały czas online i na bieżąco z tym, co dzieje się w życiu ich znajomych i idoli. To może prowadzić do chronicznego stresu i poczucia przytłoczenia.
Ważne jest, aby rodzice i nauczyciele byli świadomi tych zagrożeń i wspierali młodych ludzi w zdrowym korzystaniu z mediów społecznościowych. Edukacja na temat zdrowego korzystania z Internetu powinna być integralną częścią programu nauczania w szkołach. Młodzi ludzie powinni być wyposażeni w narzędzia i strategie, które pomogą im radzić sobie z presją i negatywnymi wpływami świata cyfrowego.