Od 1 września 2017 r. szczegółowe warunki i sposób oceniania wewnątrzszkolnego uczniów muszą być określone wprost w statutach szkół – zmiana ta wynika z art. 98 ust. 1 pkt 8 ustawy – Prawo oświatowe i jak widać, funkcjonuje już od pięciu lat. Zresztą, wcześniejsza ustawa o systemie oświaty i ramowe statuty również wskazywały taki obowiązek (art. 44b ust. 5, 6, 10 ustawy o systemie oświaty). Najważniejsza zmiana nastąpiła jednak na poziomie nazewnictwa, bowiem od 1 września 2017 roku mówimy już o „zasadach wewnątrzszkolnego oceniania” (ZWO), a nie o „wewnątrzszkolnym system oceniania” (WSO) i tylko taka nazwa powinna funkcjonować w statutach szkół – tymczasem w wielu z nich wciąż znajdziemy starą, błędną nomenklaturę. Bardzo dobrze wyjaśnia problem Jan Lewandowski w artykule „Dylematy związane z ocenianiem”:
Ze względu na to, że ocenianie szkolne ma tak ogromne znaczenie w całym procesie edukacyjnym dzięki swojej kryterialności i nieodzownej porównywalności, musi być ono realizowane na jednakowych we wszystkich szkołach w kraju zasadach. W związku z tym w Polsce ustalono jednolity system oceniania szkolnego, określony w ustawie o systemie oświaty. Na jego podstawie określono również jednakowe zasady oceniania – wskazane w odpowiednim rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej. Dlatego też nie funkcjonuje już „szkolny system oceniania” ani „przedmiotowy system oceniania”, nie ma już też „szkolnych zasad oceniania”. Szkolne reguły opracowywane są dopiero w ramach oceniania wewnątrzszkolnego, a nie systemu wewnątrzszkolnego.
Reguły te podzielone są na dwie grupy:
- ocenianie wewnątrzszkolne – obejmujące wszystkich nauczycieli pracujących w danej szkole,
- ocenianie przedmiotowe – stanowiące uzupełnienie oceniania wewnątrzszkolnego, dostosowane do konkretnego przedmiotu, rodzaju zajęć i samego nauczyciela.
Należy jednak pamiętać, że szkolne reguły nie mogą być sprzeczne z tymi ogólnie obowiązującymi, opisanymi w systemie oceniania i zasadach oceniania. Z tego też względu należy dokładnie analizować aktualnie obowiązujące regulacje prawne dotyczące oceniania.”
Źródło: Jan Lewandowski, Dylematy związane z ocenianiem wewnątrzszkolnym i przedmiotowym, „Monitor Dyrektora Szkoły”, dostęp online:
[https://www.monitorszkoly.pl/artykul/dylematy-zwiazane-z-ocenianiem-wewnatrzszkolnym-i-przedmiotowym].
W praktyce szkolnej oznacza to, że skoro przestał istnieć wewnątrzszkolny system oceniania, to od 1 września 2017 nie istnieją również przedmiotowe systemy oceniania – tak ściśle wynikające z WSO. Obecnie w szkołach nauczyciele, dokonując bieżącego oceniania uczniów, stosują przedmiotowe zasady oceniania (PZO). Jest to dokument zawierający szczegółowe informacje o wymaganiach i kryteriach na poszczególne oceny. Oczywiście przedmiotowe zasady oceniania muszą być podporządkowane zasadom wewnątrzszkolnego oceniania i tworzyć spójną całość wraz z podstawą programową w zakresie nauczania danego przedmiotu oraz przyjętym programem nauczania
Zapraszamy na naszą nową stronę z ofertami pracy dla nauczycieli:
