Konflikty są naturalną cechą funkcjonowania organizacji i mogą być dla niej zarówno źródłem kreatywności jak również przyczyną wielu zjawisk niekorzystnych. Oznacza to, że konfliktów nie należy tłumić bo prędzej czy później się odrodzą, należy je raczej wykorzystywać jako swoiste narzędzie zarządzania zasobami ludzkimi.(Pocztowski, 1998, s. 287)
Wychodzę z założenia, że w miejscu, gdzie przecinają się ścieżki i interesy wielu osób, naiwnością byłoby unikanie konfliktów.
Jedynym poważnym rozwiązaniem jest zmierzenie się z problemem i próba rozwiązania go.
Mimo że wielu ludziom konflikt kojarzy się z czymś negatywnym, trudnym i chcą się przed nim ustrzec, to jednocześnie wiemy, że jest on, a może raczej ma szansę stać się, siłą napędową do działania, bodźcem do konstruktywnych zmian oraz daje nowe spojrzenie na problem. Podczas rozwiązywania go dobry obserwator dostrzega słabe punkty organizacji czy relacji międzyludzkich.
Skoro więc nie ma możliwości całkowitego ominięcia konfliktów w życiu, warto poznawać sposoby konstruktywnego ich rozwiązywania. Zdolność rozstrzygania ich poprawia wszakże jakość naszego życia.
Szkoła jest oczywiście miejscem ścierania się różnorodności, a więc olbrzymim polem do powstawania trudnych sytuacji. Wzajemne kontakty prowadzą do współzależności i często także do konfliktów, które zwykle postrzega się jako sytuacje trudne, niosące wiele zagrożeń i frustracji. Być może dlatego, problemy uważa się za coś złego, co nie powinno mieć miejsca w poprawnych relacjach.
Uważam, że umiejętność rozwiązywania konfliktów jest jedną z kluczowych umiejętności dobrego dyrektora, nauczyciela czy pedagoga. Właściwie im więcej osób w szkole będzie kompetentnych w tym zakresie, tym większe są jej szanse na sprawne funkcjonowanie.
Człowiek, który przewodzi innym jest niekiedy postawiony w sytuacji podejmowania decyzji za swoich podwładnych i jest to naturalne, ale jednocześnie może prowadzić do utraty kontaktu z rzeczywistymi problemami, a w konsekwencji do nawarstwiania się trudności, a także wzajemnej międzyludzkiej niechęci.
Niewątpliwie dyrektor powinien mieć odwagę w mierzeniu się z problemami, a jednocześnie zaplecze w postaci wiedzy oraz umiejętności praktycznych w pokierowaniu konfliktem.
Współczesne poglądy na konflikt określają następujące założenia:
– Konflikt jest nieunikniony;
– Konflikt powstaje z wielu przyczyn, najważniejsze spośród nich to:
∙ niewłaściwa struktura organizacyjna,
∙ zróżnicowane poglądy na cele,
∙ różnice w systemach wartości,
∙ różnice w postrzeganiu aktualnej sytuacji,
∙ różnice w zdolnościach przewidywania;
– Konflikt w różnym stopniu przyczynia się do efektywności organizacji lub jej szkodzi;
– Zadaniem kierownictwa jest pokierowanie konfliktem i jego rozwiązanie w sposób prowadzący do optymalnej efektywności organizacji;
– Optymalna efektywność organizacji wymaga konfliktu na umiarkowanym poziomie. (Borkowski, 2000, s. 15-16)
Mamy więc ograniczony wpływ na pojawienie się sytuacji trudnych, ale co zrobimy z ty dalej, zależy od nas.
Ciąg dalszy za tydzień!
Katarzyna Posman