Przygotowanie testu dydaktycznego przebiega w kilku etapach:
Etap I – koncepcja testu: ustalenie celu testowania (np. diagnoza, ocena), wybór rodzaju testu, ustalenie zakresu materiału. Sformowanie tytułu testu.
Etap II – analiza treści nauczania pod względem:
a) celów nauczania,
b) materiału nauczania,
c) wymagań programowych.
Na tym etapie opracowane wymagania programowe podajemy uczniowi.
Etap III – selekcja treści; wybór treści, które będą mierzone zadaniami testu.
Etap IV – sporządzenie planu testu, który jest zestawieniem celów sprawdzanych zadaniami.
Etap V – wybór typów zadań testowych i ich konstruowanie.
Etap VI – porównanie testu z planem, opracowanie arkuszu testu i klucza odpowiedzi.
Nauczyciel musi uwzględnić takie narzędzia pomiaru, które dadzą odpowiedź, czy uczeń:
a) zapamiętuje i rozumie wiadomości,
b) stosuje wiadomości w sytuacjach typowych,
c) stosuje wiadomości w sytuacjach problemowych.
Model wielostopniowy konstrukcji testu zakłada dodatkowo stopniowanie treści nauczania na:
a) treści konieczne,
b) treści podstawowe,
c) treści rozszerzające,
d) treści dopełniające,
e) treści wykraczające.
Daje to możliwość uzyskania odpowiedzi na pytania przez młodzież o różnym stopniu inteligencji i zdolności. Nawet uczeń słaby i mało zdolny może poprawnie odpowiedzieć na część pytań zawartych w teście. Podstawowe wiadomości dotyczące konstrukcji testu. Budowanie zadań zamkniętych, czyli pytania testowe i odpowiedzi. Jest to najprostsza forma konstruowania testu. Najczęściej jednak popełniane są tutaj błędy, które prowadzą do zafałszowania wyników, np. zadania niezróżnicowane pod względem treści, lub badające zbyt wąski obszar zrealizowanego materiału.
Ten typ testu jest korzystny dla ucznia, ponieważ uczeń wskazuje jedną z odpowiedzi, która według niego jest poprawna. Zadania zamknięte są gotową wiedzą zwykle „podaną na talerzu”. Uczeń nie musi rozważać problemów ma podane gotowe rozwiązania. Punktowanie jest jasne i czytelne, automatycznie odczytujemy zaznaczone odpowiedzi z karty odpowiedzi.
- Zadanie wielokrotnego wyboru.
Konstrukcja: pytanie – kilka wariantów odpowiedzi: a), b), c), d), e). Podatne na analizę statystyczną, obejmują sytuację typowe i problemowe w odpowiednio sformułowanych pytaniach.
Typy i przykłady zadań wyboru wielokrotnego:
– definiowanie: „co to jest?”;
– określanie celu: „do czego służy?”;
– ustalanie przyczyny: „jaki jest powód?”;
– przewidywanie skutku: „co należy zrobić, aby…”;
– ustalanie związku: „co nastąpi gdy…”;
– ocenianie: „na jakiej podstawie można ocenić?”;
– ustalanie różnicy;
– ustalanie podobieństwa;
– stosowanie zasad;
– uzasadnianie opinii.
W tego typu zadaniach dokonujemy analizy treści kształcenia wybranego zakresu programowego, a także ustalenia celu, materiału, i poziomu wymagań, jaki ma reprezentować zadanie. Wytworzenie pomysłu na zadanie to najczęściej połączenie wybranej treści nauczania z sytuacją uczniów w toku nauczania. Poprawne zbudowanie zadania, sformułowanie trzonu pytania zakończonego pytaniem oraz dobór prawidłowej odpowiedzi jest podstawą poprawnie sformułowanego testu. Ważną czynnością nauczyciela jest przedstawienie testu wraz z kluczem punktowym do recenzji merytorycznej oraz poddanie go krytycznej dyskusji w trakcie spotkania np. Komisji Przedmiotowej. Należy pamiętać, aby dyskusja odbywała się w obecności innych nauczycieli uczących tego samego, albo pokrewnego przedmiotu. Pozwoli to na rzetelną krytykę i opinię fachowców. Po ostatecznych poprawkach i zatwierdzeniu przez Przewodniczącego Komisji Przedmiotowej test powinien zostać umieszczony w bibliotece szkolnej celem zastosowania w szkolnych badaniach standaryzacyjnych,
- Zadanie na dobieranie.
Najczęściej stosowane do serii pytań, „Kto? Co? Kiedy? Gdzie?” budowane na zasadzie: hasło np. ważniejsze daty po jednej stronie w kolumnie – odpowiedzi czyli wydarzenia umieszczone po drugiej stronie w kolumnie. Najczęściej dobieranie poprzez przyporządkowanie lub strzałkami.
- Zadania prawda – fałsz.
Najprostsza forma zadania zamkniętego polegające na potwierdzeniu lub zaprzeczeniu podanego w stwierdzeniu faktu. Zakres zastosowań tego typu zadań jest bardzo szeroki.
WADY I ZALETY ZADAŃ ZAMKNIĘTYCH.
Zalety:
– szeroki zakres zastosowań, można nim ująć każdy zakres kształcenia,
– obiektywne punktowanie wyników, możliwość sporządzenia i konsekwentnego stosowania klucza punktowania,
– sprawność pomiarowa, zadania zamknięte dają uczniom możliwość sprawnego działania na polu „czytaj, myśl, pisz”,
– zadania zamknięte tworzą sytuację decyzyjną, uczą pokonywania wątpliwości i podnoszenia ryzyka,
Wady:
– zadania zamknięte nie dają uczniom możliwości samodzielnego formułowania hipotez,
– przewaga formy kształcenia nad treścią kształcenia,
– zgadywania odpowiedzi.
