Budowanie zadań praktycznych
Tego typu zadania stosuje się najczęściej w nauczaniu początkowym, przedmiotach artystycznych oraz do oceny kształcenia zawodowego. Zadanie praktyczne wymaga od ucznia celowego oddziaływania. Przynosi wynik, który może być oceniany osobno jako produkt lub może być oceniany cały przebieg, czyli proces działania praktycznego. Tego typu zadania są stosowane rzadko, raczej w przebiegu egzaminów zawodowych. Trudności wynikają z wysokich kosztów, czasochłonność w przygotowaniu zadań, często trudności technicznych (ograniczone możliwości korzystania z pracowni technologicznych itp.)
Budowanie zadań pisemnych otwartych
Tego typu testy pozwalają dokładnie sprawdzić umiejętność kodowania informacji na poziomie wyobrażeń, pojęć i umiejętność samodzielnego przetwarzania informacji na tych poziomach. Sztuka budowania tych zadań jest trudna i wymaga od nauczyciela dobrego przygotowania merytorycznego.
Należy pamiętać, aby:
a) zaczerpnąć dobry pomysł na zadanie, najlepiej z treści kształcenia,
b) kierować się dobrem ucznia, który rozwiązując test narażony jest na stres,
c) określić najpierw treść zadania, a potem skupić się na formie. Najważniejsze jest ustalenie, jaka czynność ma być przez dane zadanie zmierzona, a jakie czynności mają być tylko pomocnicze. Forma zadania powinna być jak najprostsza,
d) test powinien być jasny i zwięzły.
Należy unikać następujących błędów:
a) niejasne polecenia;
b) wieloznaczne wyrażenia;
c) niezamierzone podpowiedzi;
d) skomplikowana składnia;
e) trudne słownictwo.
W pisemnych zadaniach otwartych uczeń samodzielnie formułuje i zapisuje odpowiedź. Kłopotliwe staje się ocenianie tych zadań. Należy sporządzić schematy punktowania, co jest czynnością trudną i skomplikowaną. Punktowanie jest uzależnione od typu odpowiedzi, jakiej udzielił uczeń. Poprawnie sformułowana odpowiedź może być wielozdaniowa lub przybierać kształt wypracowania. Spotykane są również odpowiedzi krótkie jedno zdaniowe lub wyrazowe. Zakładając jak skonstruowany ma być test musimy uwzględnić również charakter odpowiedzi i odpowiednio je punktować.
Organizacja testowania osiągnięć, czyli jak zaplanować badanie wyników nauczania:
Najczęściej zaplanowania badania wyników nauczania oczekuje się od organu prowadzącego, a więc dyrektora szkoły. Najlepiej jednak, aby to nauczyciel uczący zaplanował pomiar dydaktyczny, który jest odzwierciedleniem jego pracy z uczniami w danej klasie. Przygotowanie do badania wyników powinny odbywać się w następującej kolejności:
a) przygotowanie uczniów do pracy z testem, powtórzenie i utrwalenie materiału,
b) przygotowanie testu oraz jego powielenie dla każdego ucznia,
c) przygotowanie miejsca pracy, np. klasy szkolnej, w której umożliwiamy indywidualną pracę uczniów,
d) określenie warunków pracy, a więc przedstawienie uczniom reguł wg których będą pisać test,
e) napisanie lub przedstawienie uczniom instrukcji do testu.
Czynności te zmniejszają stres u uczniów, pozwalają na lepszą pracę w skupieniu, a co za tym idzie osiągnięciu jak najlepszych wyników swojej pracy – oceny. Należy pamiętać, że osiągnięcie zamierzonego celu, a więc zbadanie poziomu wiedzy ucznia w klasach równorzędnych jest możliwe tylko po zastosowaniu jednorodnego testu, który daje możliwości porównania. Jeżeli w klasach uczą inni nauczyciele optymalną sytuacją byłoby przygotowanie pomiaru wspólnie, w oparciu o zrealizowany wspólnie materiał nauczania. Dyskusji należy poddać skonstruowanie testu, czyli wybór odpowiednich zadań i opracowanie całościowej formy. Niezmiernie ważne jest również poddanie dokładnej analizie wyników testu i omówienie ich na forum np. Pozostaje ostatnie pytanie dotyczące testowania – czy jest ono konieczne? Jeżeli uznamy, że nauczyciel musi ciągle podnosić swoje kwalifikacje oraz samodoskonalić się, to testowanie jest jednym z wyznaczników ewaluacji systemu dydaktycznego opracowanego i prowadzonego przez nauczyciela. Oceniamy osiągnięcia ucznia, które odzwierciedla ocena z testu. Niemniej jednak jest to informacja zwrotna o systemie kształcenia.
