Anna Kozimor-Cyganik
Okres dorastania jest czasem intensywnych zmian emocjonalnych, które mogą być zarówno ekscytujące, jak i trudne do przejścia. Nastolatki doświadczają gwałtownych zmian nastrojów, czasem bez wyraźnego powodu. Mogą być beztrosko szczęśliwe, a następnie nagle się zasmucić czy zirytować. Poszukiwanie tożsamości to czas, w którym młodzi odkrywają, kim są i jak chcą być postrzegani. Mogą eksperymentować z różnymi rolami i identyfikacjami. W miarę jak dojrzewają, zaczynają lepiej rozumieć emocje innych i rozwijają umiejętność współodczuwania. Odkrywają też znaczenie relacji społecznych – poszukują więzi z rówieśnikami, nawiązują przyjaźnie, sympatie, zakochują się.
Z drugiej strony, nierzadko czują presję związaną z oczekiwaniami społecznymi, edukacyjnymi i rodzinnymi, co istotnie wpływa na ich samopoczucie. Przeżywanie silnych emocji, takich jak: miłość, złość, smutek czy frustracja, wytrącają ich z równowagi, często młodzi ludzie mają trudności z kontrolowaniem tych uczuć.
Porozumienie się z nastolatkiem jest wyzwaniem, ale może być również bardzo satysfakcjonujące, gdy uda się znaleźć wspólny język. Jak zatem rozmawiać?
- Pokaż zainteresowanie ich światem:
- Zadawaj pytania: Pytaj o ich zainteresowania, pasje, to, co ich fascynuje. Zainteresowanie tym, co ich obecnie zajmuje, może pomóc w budowaniu relacji.
- Bądź otwarty: Bądź otwarty na rozmowy na różne tematy. To, co dla Ciebie może być mało istotne, dla nich może być bardzo ważne.
- Szanuj ich przestrzeń:
- Zachowaj rozsądny dystans: Nastolatkowie cenią sobie swój prywatny obszar. Szanuj ich prywatność i daj im przestrzeń do samodzielności.
- Bądź dostępny: Pokaż, że jesteś dostępny do rozmowy, ale bez natarczywości. Niech wiedzą, że zawsze mogą się z Tobą skontaktować, kiedy tego potrzebują.
- Buduj zaufanie:
- Bądź autentyczny: Nie udawaj kogoś, kim nie jesteś. Zostań sobą, to pomoże w budowaniu zaufania.
- Słuchaj uważnie: Bądź obecny w rozmowie i słuchaj uważnie. To pokazuje, że szanujesz ich opinie i uczucia.
- Spędzaj wspólnie czas:
- Znajdź wspólne zainteresowania: Szukaj aktywności, które Was łączą. To może być wspólne oglądanie filmów, gry planszowe, sport czy nawet gotowanie.
- Pokaż zainteresowanie ich pasjami: Jeśli mają jakieś hobby, pokaż zainteresowanie i chęć wspierania ich w rozwijaniu tych pasji.
- Budowanie pozytywnych relacji:
- Nie oceniaj z góry: Unikaj oceniania ich zachowań z góry. Czasem trudno zrozumieć ich motywacje, ale staraj się znaleźć wspólny język.
- Okazuj wsparcie: Bądź wsparciem w trudnych momentach, nie bagatelizuj ich problemów.
Dogadanie się z nastolatkiem wymaga czasu, cierpliwości i empatii. Ważne jest również dostosowanie się do ich potrzeb i wyrażanie szacunku wobec ich indywidualności.