Dyrektywa Parlamentu Europejskiego nr 2019/1158 (tzw. dyrektywa work-life balance), która wymusiła wprowadzenia zmian w kodeksie pracy, już wkrótce umożliwi rodzicom dzieci w wieku do lat 8 wnioskować o pracę zdalną, indywidualny rozkład czasu pracy czy obniżenie wymiaru czasu pracy – dotyczy to także pracowników sektora oświaty. Co więcej, trudniej będzie zwolnić pracownika szkoły, który złoży wniosek o elastyczną organizację pracy, ponieważ to dyrektor będzie musiał udowodnić, że nie ten wniosek był rzeczywistą przyczyną zwolnienia z pracy.
Elastyczna organizacja pracy, czyli co?
„Elastyczna organizacja pracy” oznacza możliwość dostosowania przez pracownika jego organizacji pracy, w tym przez wykorzystanie pracy zdalnej, elastycznych rozkładów czasu pracy lub zmniejszenie wymiaru czasu pracy. Pojęcie to zostało zdefiniowane w przywołanej wcześniej dyrektywie Parlamentu Europejskiego nr 2019/1158.
Czy nauczyciel może wnioskować o elastyczną organizację czasu pracy?
W przypadku nauczycieli zatrudnionych na podstawie Karty Nauczyciela, w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy, nieuregulowanych przepisami tej ustawy, mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy (art. 91c ust. 1 Karty Nauczyciela). Specyfika pracy w szkole wymaga jednak, aby uregulować w sposób szczególny niektóre zasady korzystania z uprawnień rodzicielskich. Nowe przepisy Kodeksu pracy będą stosowane zatem do nauczycieli w takim zakresie, w jakim nie zostaną uregulowane odmiennie w Karcie Nauczyciela. I w zawiązku z powyższym, nowym uprawnieniem rodzicielskim, z którego nauczyciele bezwzględnie nie będą mogli skorzystać, jest możliwość złożenia wniosku o elastyczną organizację pracy (art. 2 pkt 2 projektu zmian w Karcie Nauczyciela na 2023 r).
Z tego przywileju będą mogli natomiast korzystać pracownicy niepedagogiczni zatrudnieni w szkołach.
Wniosek o elastyczną organizację pracy będzie mógł złożyć pracownik szkoły wychowujący dziecko, do ukończenia przez nie 8 roku życia. Elastyczna organizacja pracy ma polegać na:
- pracy zdalnej;
- zastosowaniu systemu przerywanego czasu pracy (art. 139 Kodeksu pracy), systemu skróconego tygodnia pracy (art. 143 Kodeksu pracy) lub weekendowego systemu pracy (art. 144 Kodeksu pracy);
- zastosowaniu indywidualnego rozkładu czasu pracy (art. 142 Kodeksu pracy) lub ustaleniu różnych godzin rozpoczynania pracy (art. 140 (1) Kodeksu pracy);
- obniżenie wymiaru czasu pracy (art. 188 (1) Kodeksu pracy 2023).
Nie wszyscy pracownicy niepedagogiczni będą mogli jednak skorzystać z elastycznej organizacji. Poza nauczycielami, na elastyczną organizację pracy w szkole nie mogą liczyć pracownicy, których zadania uniemożliwiają wykonywanie pracy zdalnie (np. sprzątaczki, konserwator, kucharki) czy w elastycznych godzinach pracy (np. pomoc nauczyciela, sekretarz szkoły). Ostatecznie jednak każdy przypadek będzie trzeba rozważyć indywidualnie.
Pracownik powinien wystąpić do dyrektora szkoły z wnioskiem o elastyczną organizacje pracy. Następnie dyrektor rozważy proponowane przez pracownika rozwiązania. Podejmując decyzję o uwzględnieniu lub odmowie, dyrektor szkoły musi wziąć pod uwagę:
- potrzeby pracownika, w tym termin oraz przyczynę konieczności korzystania z elastycznej organizacji pracy,
- potrzeby i możliwości szkoły, w tym konieczność zapewnienia normalnego toku pracy, organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.
Na odpowiedź dyrektor szkoły będzie miał tylko 7 dni, będzie mógł również wskazać inny możliwy termin zastosowania elastycznej organizacji pracy, niż ten wskazany we wniosku.
Pamiętajmy, że złożenie takiego dokumentu przez pracownika nie może być przyczyną wypowiedzenie umowy o pracę. Jeżeli mimo wszystko otrzyma on wypowiedzenie, to dyrektor szkoły będzie musiał wykazać, że powodem zwolnienia nie było wnioskowanie o elastyczną organizację pracy
Zapraszamy na naszą nową stronę z ofertami pracy dla nauczycieli:
