Realizacja programów wychowania przedszkolnego, zgodnych z obowiązującą podstawą programową, powinno prowadzić do osiągnięcia przez dziecko na koniec edukacji przedszkolnej, wiedzy, umiejętności i postaw, zbliżonych do niżej opisanego profilu kompetencyjnego:
Wiedza
- wie, jakie zasady panują w przedszkolu oraz dostrzega fakt, że mają one zastosowanie również w innych kontekstach sytuacyjnych, dostrzega uniwersalny charakter wiedzy zdobytej podczas zajęć w przedszkolu;
- zna podstawowe reguły językowe, stosuje poprawnie zwroty języka polskiego oraz ma bogaty zasób słów pozwalających mu na wyrażanie podstawowych potrzeb;
- zauważa potrzeby i emocje innych dzieci oraz potrafi zareagować adekwatnie do sytuacji;
- rozumie konieczność szukania pomocy u innych osób – dorosłych i rówieśników;
- wie, na czym polega pomiar oraz przeprowadza pomiary, wykorzystując w tym celu różne sposoby;
- klasyfikuje i szereguje elementy otaczającego go środowiska, dostrzegając reguły funkcjonowania przyrody ożywionej i nieożywionej;
- rozpoznaje oraz prawidłowo odczytuje znaki językowe, piktogramy i ikony;
- wie, do jakiej wspólnoty narodowej, etnicznej i językowej należy;
- uświadamia sobie, że ludzie porozumiewają się za pomocą różnych sposobów i języków.
Umiejętności
- wyraża swoje potrzeby za pomocą komunikatów słownych i prawidłowo odczytuje komunikaty innych dzieci oraz dorosłych;
- planuje swoje działania w sytuacjach edukacyjnych i zabawowych oraz potrafi odnieść się do pomysłów i zadań innych dzieci;
- pokonuje trudności, jakie napotyka podczas realizacji swoich pomysłów przez własną aktywność lub przy ukierunkowanej pomocy osób dorosłych;
- prosi o pomoc;
- wspierane przez dorosłych stosuje własne strategie radzenia sobie w sytuacjach trudnych;
- respektuje zasady panujące w przedszkolu, współtworzy zasady zabawy w grupie i innych sytuacjach, ocenia swoje zachowanie w odniesieniu do norm panujących w grupie i placówce;
- wykorzystując różnorodne sposoby zdobywania wiedzy, także te oparte na eksperymentowaniu, doświadczaniu oraz zabawach konstrukcyjnych, krytycznie odnosi się do uzyskanych informacji;
- weryfikuje zdobytą wiedzę przez doświadczenie własne, eksperymenty kontrolowane oraz dzięki korzystaniu z potencjału innych dzieci i wskazówek nauczycieli;
- korzysta z technologii informacyjno-komunikacyjnych w sytuacjach edukacyjnych oraz dostrzega zagrożenia wynikające z ich niewłaściwego zastosowania;
- podejmuje próby samodzielnego odwzorowywania liter, cyfr, piktogramów i figur geometrycznych;
- stosuje różne proste formy ekspresji – plastyczne, muzyczne, słowne i parateatralne;
- dostrzega poza przedszkolny kontekst zdobytej wiedzy – potrafi wskazać inne przykłady niż te odnoszące do przestrzeni przedszkolnej;
- wykorzystuje wiedzę zdobytą w przedszkolu, w domu i w innych sytuacjach oraz potrafi wskazać możliwości jej rozszerzenia.
Postawy
- rozumie znaczenie tworzenia i przestrzegania reguł panujących w przedszkolu i potrafi zareagować w sytuacji, kiedy są one łamane;
- jest otwarte na nowe wyzwania i chętnie je podejmuje;
- dostrzega potrzebę zdobywania wiedzy, jej weryfikowania i poszukiwania nowych obszarów do działania;
- jest chętne do pracy w różnych obszarach edukacyjnych;
- chętnie współpracuje z innymi;
- samodzielnie poszukuje okazji edukacyjnych i rozwojowych;
- wspiera inne dzieci w codziennych sytuacjach edukacyjnych.
Jak to osiągnąć? Jakie zastosować metody i formy pracy z dzieckiem? Na co zwrócić uwagę? Jakie organizować codzienne działania, żeby wspierać rozwój kompetencji dziecka przedszkolnego?
O tym w części 2 i 3 – zapraszam do lektury.
Magdalena Soszyńska-Kalinowska