Kwestie dotyczące organizacji i prowadzenia kursów kwalifikacyjnych dla nauczycieli regulują przepisy Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli (Dz. U. Nr 200, poz. 1537 i Nr 218, poz. 1701 oraz z 2012 r. poz. 1196) placówki doskonalenia mogą za zgodą organu sprawującego nadzór pedagogiczny, tj. właściwego kuratora oświaty, prowadzić dla nauczycieli kursy kwalifikacyjne, o których mowa w przepisach w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (§ 18 ust. 1 ww. rozporządzenia);
Wniosek o wyrażenie zgody na prowadzenie kursu kwalifikacyjnego powinien zawierać: szczegółowy plan i program kursu odpowiadające wymogom określonym w ramowym planie i programie kursu zatwierdzonym przez ministra do spraw oświaty i wychowania oraz termin kursu, a także kryteria naboru uczestników, uwzględniające w szczególności wymagania w zakresie posiadanego poziomu wykształcenia (§ 18 ust. 2 ww. rozporządzenia).
Kursy kwalifikacyjne mogą prowadzić także, za zgodą ministra edukacji narodowej, zakłady kształcenia nauczycieli (§ 16 ust. 6 ww. rozporządzenia).
W przypadku pedagogicznego kursu kwalifikacyjnego warunki realizacji kursu określa zatwierdzony przez Ministra Edukacji Narodowej ramowy program kursu dla czynnych zawodowo nauczycieli, a więc dla osób zatrudnionych w szkole lub placówce na stanowisku nauczyciela zgodnie z ustawą z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r., Nr 97, poz. 674, z późn. zm). Przepisy art. 10 ust 3 ww. ustawy dopuszczają bowiem w szczególnie uzasadnionych przypadkach nawiązanie stosunku pracy na stanowisku nauczyciela z osobą legitymującą się wymaganym poziomem wykształcenia, lecz nieposiadającą przygotowania pedagogicznego, o ile osoba ta zobowiąże się do uzyskania przygotowania pedagogicznego w trakcie odbywania stażu. Kurs kwalifikacyjny dla czynnych zawodowo nauczycieli ma umożliwić takim właśnie nauczycielom uzyskanie przygotowania pedagogicznego.
Przepisy prawa uniemożliwiają osobom, które nie są czynnymi zawodowo nauczycielami, zdobycie kwalifikacji pedagogicznych poprzez ukończenie kursu kwalifikacyjnego. Osoby te mogą zdobyć kwalifikacje pedagogiczne m.in. w trakcie studiów podyplomowych prowadzonych przez szkoły wyższe na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164, poz. 1365).
WYKAZ RAMOWYCH PROGRAMÓW KURSÓW KWALIFIKACYJNYCH |
Lp. | Nazwa ramowego programu kursu | Rok wydania | Autor | Wymiar godzin | Kwalifikacje uzyskane po ukończeniu kursu |
1 | kurs pedagogiczny dla czynnych zawodowo nauczycieli | 1992 | MEN | 270 | z przygotowania pedagogicznego |
2 | 1999 | MEN | 220 | w zakresie zarządzania oświatą | |
3 | kurs kwalifikacyjny z zakresu bibliotekoznawstwa | 1992 | MEN | 270 | w zakresie bibliotekoznawstwa |
4 | kurs kwalifikacyjny dla nauczycieli przedmiotu „Przyroda” | 2000 | MEN | 300 | do prowadzenia przedmiotu „Przyroda” |
5 | kurs kwalifikacyjny dla nauczycieli przedmiotu „Sztuka” | 2000 | MEN | 300 | do prowadzenia przedmiotu „Sztuka” |
6 | kurs kwalifkacyjny z zakresu zajęć edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie” | 1999 | MEN | 250 | do prowadzenia zajęć edukacyjnych „Wychowanie do życia w rodzinie” |
7 | kurs kwalifikacyjny z pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej | 1992 | MEN | 270 | w zakresie pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej |
8 | kurs kwalifkacyjny z zakresu pedagogiki leczniczej | 1992 | MEN | 270 | w zakresie pedagogiki leczniczej |
9 | kurs kwalifkacyjny z tyflopedagogiki | 1993 | MEN | 270 | w zakresie tyflopedagogiki |
10 | kurs kwalifikacyjny z zakresu oligofrenopedagogiki dla nauczycieli i wychowawców placówek dla dzieci upośledzonych umysłowo | 1992 | MEN | 260 | w zakresie oligofrenopedagogiki |
11 | kurs kwalifikacyjny z zakresu surdopedagogiki | 1992 | MEN | 270 | w zakresie surdopedagogiki |
12 | kurs kwalifikacyjny pedagogiczno-metodyczny „język angielski” | 1993 | MEN | 280 | pedagogiczno- metodyczne |
13 | kurs kwalifikacyjny pedagogiczno-metodyczny „język francuski” | 1993 | MEN | 280 | pedagogiczno- metodyczne |
14 | kurs kwalifikacyjny pedagogiczno-metodyczny „język niemiecki” | 1993 | MEN | 280 | pedagogiczno- metodyczne |
15 | kurs z zakresu metodyki nauczania języka obcego w okresie wczesnoszkolnym dla nauczycieli nauczania początkowego | 2000 | Regina Strzemeska, | 240 | w zakresie metodyki nauczania języka obcego w okresie wczesnoszkolnym dla nauczycieli nauczania początkowego |
16 | kurs pedagogiczny dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu | 1993 | MEN | 150 | z przygotowania pedagogicznego dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu |
17 | kurs kwalifikacyjny z zakresu pedagogiki specjalnej dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu pracujacych z młodzieżą niepełnosprawną | 1994 | MEN | 150 | w zakresie pedagogiki specjalnej dla nauczycieli praktycznej nauki zawodu, pracujących z młodzieżą niepełnosprawną |
18 | kurs kwalifikacyjny z zakresu terapii pedagogicznej | 1993 | MEN | 270 | w zakresie terapii pedagogicznej |
19 | kurs kwalifikacyjny pedagogiczno-metodyczny „język włoski” | 2003 | MENiS | 270 | pedagogiczno- metodyczne |
20 | kurs kwalifikacyjny pedagogiczno-metodyczny „język hiszpański” | 2003 | MENiS | 270 | pedagogiczno- metodyczne |
21 | kurs kwalifikacyjny dla nauczycieli z zakresu wczesnego wspomagania rozwoju dzieci autystycznych | 2005 | MEN | 500 | w zakresie wczesnego wspomagania rozwoju dzieci autystycznych |
