Na dobre uczenie się na lekcji wpływa organizacja pracy w parach i w grupach. Współpraca z innymi osobami jest zdaniem neurobiologów źródłem głębokiej satysfakcji. Wspólna praca nad zadaniem stwarza każdej osobie okazję do wykazania się własnymi talentami. Najlepsze efekty uzyskuje się w grupie wtedy, gdy jej członkowie uzupełniają się i gdy każdy wnosi do końcowego produktu coś nowego. Żeby praca w zespole przynosiła efekty w postaci skutecznego, widocznego uczenia się , trzeba zadbać o różnorodność uzdolnień członków grupy. W tym leży siła zespołu. Spośród różnych metod , sprawdza się tu metoda układanki, stolików eksperckich, projektu edukacyjnego.
Uczenie się we współpracy na lekcji to okazja do poszukiwania rozwiązań, dyskusje, kompromis, szacunek, bezpieczeństwo, możliwość osiągnięcia sukcesu.
Kreatywność na lekcjach znacznie pomaga w efektywnym uczeniu się. Uczenie się oparte na aktywności jest zdecydowanie atrakcyjniejsze od tradycyjnego. Zachętą może być tworzenie komiksów, wystawianie przedstawień teatralnych, organizowanie mini teatrzyków, nagrywanie audiobooków, wspólne pisanie książek , współpraca z zaprzyjaźnioną szkołą i pisanie listów, tworzenie „planszówek” do przeczytanych lektur, nagrywanie filmów, tworzenie wystaw fotograficznych (zdjęcia wykonane przez uczniów) . Takie działania pokazują, że uczniowie w szkole się uczą, nie są jedynie biernymi odbiorcami przekazywanej wiedzy.
Oczywiste jest, że jak we wszystkim, tak i tu należy zachować umiar. Należy dostosować metody, formy i techniki do tematu lekcji, do potrzeb i możliwości każdego ucznia.
Żeby uczenie się w szkole wystąpiło i było efektywne, każdy uczeń musi mieć też poczucie , że stawiane mu są wyzwania . Musi być zaangażowany w realizację zadań i czuć się zobowiązany do dążenia do sukcesu na miarę swoich możliwości. Żeby tak się działo, musi mieć poczucie ukierunkowania na cel, utrzymywać pozytywne relacje międzyludzkie i dostawać wsparcie od otoczenia. Im większe wzajemne zaufanie panuje w społeczności szkolnej , tym większe sukcesy będzie odnosić szkoła”. W takiej szkole będzie miał przewagę „ język żyrafy” nad „językiem szakala”( porozumienie bez przemocy).
Żeby w szkole nastąpiła pozytywna zmiana, uczyć się muszą nie tylko uczniowie , ale i nauczyciele. Bez współpracy nauczycielskiej trudno jest , wręcz niemożliwym się staje, wdrażanie zmian w kierunku uczenia się uczniów i nauczycielskiego nauczania.
Szczególnie przydatne dla dobrej współpracy nauczycieli , którzy chcą zmieniać szkołę w kierunku kreatywnej edukacji, gdzie aktywny jest uczeń , a nauczyciel staje się organizatorem lekcji i facylitatorem, są m.in. lekcje otwarte, obserwacje koleżeńskie, spacery edukacyjne , zespoły pomocnych przyjaciół .
„Tam, gdzie istnieje zaufanie w relacjach , zauważany jest profesjonalizm pracy , a błędy są nie tyle tolerowane, co wręcz mile widziane.” / J. Hatti , Widoczne uczenie się, str. 134
Jeśli chcesz sprawdź , jaki wynik uzyskałaby twoja szkoła na pięcioelementowej „skali zaufania nauczycieli”, opracowanej przez Bryka i Schneidera ( 2002 r.)
- Nauczyciele w tej szkole mają zaufanie do siebie nawzajem.
- W tej szkole można swobodnie rozmawiać z innymi nauczycielami o emocjach, niepokojach i frustracjach,
- Nauczyciele szanują szczególnie tych ze swojego grona, którzy są liderami w działaniach mających na celu doskonalenie pracy szkoły,
- Nauczyciele w tej szkole szanują szczególnie tych ze swojego grona , którzy są ekspertami w swojej dziedzinie.
- Nauczyciele czują się szanowani przez swoich kolegów.
Metody, formy i techniki sprzyjające widocznemu uczeniu się uczniów na lekcji
- uczenie w zgodzie z neurodydaktyką – kreatywna edukacja
- praca w parach i w grupach
- układanka
- stoliki eksperckie
- ocenianie kształtujące
- metoda Marii Montessori
- czytanie metodą Bostońską
- plan daltoński
- metoda kinezjologii edukacyjnej Denissona
- taksonomia SOLO/SOWU-sześciokąty SOLO/heksy
- metoda świateł
- projekt edukacyjny
- gry planszowe
- wycieczki edukacyjne
- nauka pisania petycji, wniosków, skarg i innych „dokumentów obywatelskich
- metody partycypacyjne ( puzzle, układanka, stoliki eksperckie, word cafe,..)
- metoda odwróconej lekcji
- filmoteka (nagrywanie filmów, audiobuków )
- pisanie książek..
- „żyrafia szkoła” – empatyczna edukacja
- tutoring
- eduScrum-zwinne zarządzanie projektami
- mundfilnes -uważność
- coaching nauczycielski
O metodach, formach i technikach – w następnym artykule 🙂
