Tydzień temu – dokładnie w czwartek – udało się nam doprecyzować cel naszej lekcji, czas zmierzyć się z kryteriami oceny (https://edurada.pl/artykuly/eby-lekcja-mia-a-cel/).
Większość nauczycieli stwierdzi w tym momencie, że w każdej klasie na wszystkich etapach
kształcenia są one przecież opracowane.
My podejdźmy do sprawy nieco szerzej. Kryteria oceniania to rodzaj strategii lekcji. Nauczyciel pomaga uczniom zrozumieć tę strategię W ocenianiu kształtującym najistotniejsze jest to, że niezależnie od tego, czy na końcu wystawimy uczniowi ocenę, czy nie, na bieżąco jesteśmy w stanie przekazywać mu informacje zwrotną, na jakim aktualnie jest etapie, a także korygować jego postępowanie. Bez uświadomienia sobie tego faktu kryteria oceniania będą pomocne, ale nie dokonają jeszcze rewolucji. Stanie się tak dopiero w połączeniu z założeniami OK. (nie oceniamy na końcu, na bieżąco dajemy informację zwrotną). Zanim zaczniemy oceniać, zróbmy próbę generalną, sprawdźmy, czy dzieci są do oceny przygotowane.
Potraktujmy kryteria oceniania jako swoistą umowę: nauczyciela i ucznia. Zaakcentujmy i wskażmy najważniejsze, naszym zdaniem, elementy lekcji, które według nas będą kluczowe
w opanowaniu danego materiału. Przecież nasi uczniowie nie są w stanie opanować wszystkiego, co jest omawiane na danej lekcji.
W tym miejscu przypomina mi się odwieczne pytanie skierowane przez studenta do swojego
profesora:
– Panie Profesorze, z czego będzie sprawdzian?
– Jak to?! odpowiada zadziwiony pedagog – ze wszystkiego!
Aby uniknąć sytuacji, w której uczeń nie jest w stanie samodzielnie wyselekcjonować tych treści, które pozwolą na zrealizowanie swojego celu lekcji, nauczyciel powinien pomóc mu to uświadomić. Dlatego na początku zajęć po przedstawieniu celu, zaznaczy na co będzie na danej lekcji zwracał szczególna uwagę.
Znacie już na pewno słynny zwrot NACOBEZU (na co będę zwracał uwagę). Oczywiście to sformułowanie wzięło się z języka angielskiego (what I’m looking for).
W tym momencie nauczyciel dobitnie podkreśla, które z omawianych zagadnień są kluczowe, jakie trzeba opanować, aby uzyskać zadowalającą ocenę.
Uczniowie bardzo szybko „zaskakują”. Czują bowiem, że „nacobezu” to ich poczucie bezpieczeństwa. Coś, do czego mogą się odwołać, co porządkuje ich wiedzę.
Dodatkowa korzyść jest taka, że w strategicznych momentach lekcji, kiedy nauczyciel będzie
omawiał zagadnienie związane z „nacobezu”, uczniowie niemalże w automatyczny sposób skupią uwagę na zaakcentowanym wcześniej sygnale – (UWAGA. To ważne!!! Ta wiedza jest niezbędna).
Przy omawianiu kryteriów oceniania jest tylko jedna, bardzo ważna uwaga. Jak wspomniałem jest to umowa pomiędzy nauczycielem a uczniem. Może zdarzyć się tak, i do tego nie wolno nam dopuścić, że zapomnimy o naszej umowie. Odpytamy ucznia na kolejnej lekcji z czego innego, niż się z nim umówiliśmy. Taka sytuacja może zaburzyć jego poczucie bezpieczeństwa. Może nadszarpnąć wątłą nić wzajemnego zaufania, a nawet ją zerwać. Bardzo trudno będzie odbudować na nowo pozytywne relacje wcześniej nawiązane z nauczycielem, dlatego jeszcze raz uczulam na konieczność przestrzegania kryteriów oceny przez obie strony.
W tym miejscu mała dygresja. Fajnie, jeżeli elementy oceniania kształtującego stosuje pojedynczy nauczyciel. Ideałem będzie sytuacja, w której wszyscy nauczyciele pracują
w jednakowy sposób. Jednak dla ucznia najtrudniejsza sytuacja będzie wtedy, gdy większość
nauczycieli pracuje w duchu OK., natomiast jeden z nich kompletnie nie zaakceptuje pracy
z wykorzystaniem tej metody. Po raz kolejny zaburzone zostanie poczucie bezpieczeństwa naszego podopiecznego. Warto o tym pamiętać!
Zapraszamy na naszą nową stronę z ofertami pracy dla nauczycieli:
