Monika Zdrzyłowska
Patotreści w Internecie to niebezpieczne zjawisko, które zyskuje coraz większe zainteresowanie w ostatnich latach. Termin ten odnosi się do treści publikowanych online, które są skrajnie kontrowersyjne, często szkodliwe, a ich celem jest wywołanie sensacji, zwiększenie liczby wyświetleń lub zdobycie popularności. Mogą to być materiały promujące przemoc, nienawiść, nietolerancję, a także te, które naruszają normy społeczne i etyczne.
Jednym z głównych problemów związanych z patotreściami jest ich wpływ na młodych użytkowników Internetu, którzy są bardziej podatni na przyswajanie szkodliwych wzorców zachowań. Takie treści mogą prowadzić do normalizacji przemocy, cyberprzemocy czy innych niebezpiecznych zachowań. Ponadto, osoby publikujące tego rodzaju materiały często stają się idolami wśród pewnych grup, co potęguje problem.
Dlatego warto przypomnieć podstawowe zasady:
- Bądź uważny, zwracaj uwagę na zmiany zachowania dziecka (zamykanie się w pokoju, niewyspanie – spora ilość dzieci przesiaduje nocami w Internecie, drażliwość, szybkie tracenie cierpliwości, obniżenie standardu języka, jakim dotychczas się posługiwało, włączanie grubych słów, czy wulgaryzmów itp.);
- Poświęcaj czas – tak, to bardzo trudne, kiedy wracamy zmęczeni do domu, a dziecko chce nam pokazać coś na swoim smartfonie, ale warto. Profilaktyka rodzinna ma tu szczególne znaczenie, a w tym czas, uwaga, uważność, to trzy podstawowe elementy oddziaływania;
- Nie krytykuj dziecka za to, co ogląda, krytykuj treść i zwróć uwagę na przyczynę sięgania do patotreści;
- Interesuj się, co dziecko ogląda i jakich treści słucha, kiedy siedzi na kanapie ze słuchawkami na uszach, komentarze niektórych gamerów bywają naprawdę mocne;
- Zwracaj uwagę na niewłaściwe reakcje dziecka, ucz i tłumacz, dlaczego są niewłaściwe i jakie konsekwencje pociągają, odwołuj się do emocji, nazywaj je, pogłębiaj empatię swojego dziecka;
- Dyskutuj i rozmawiaj o treściach w Internecie – ucz krytycznego myślenia, jako narzędzia pomagającego w przeciwstawianiu się narzucanym powszechnie standardom; ucz aktywnej interpretacji i kwestionowania przekazów internetowych (a nie ich biernego przyjmowania) poprzez dyskusje uświadamiające uczniom, kto tworzy patotreści, czy są wiarygodne, po co powstają, kto z nich i jak korzysta;
- Odciągaj od multimediów ucząc alternatywnie spędzać czas z rodziną, czy znajomymi;
- Edukuj poprzez programy profilaktyczne, dobrze i adekwatnie skonstruowane i realizowane na zajęciach mobilizujących uczniów do działania, wypowiadania się, wyciągania wniosków, podawania sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. Wykorzystuj edukację formalną i pozaformalną;
- Stosuj zabezpieczenia rodzicielskie i filtry kontroli.
Często zwraca się uwagę, że patotreści odbierają dzieciom dzieciństwo, możliwość stopniowego i indywidualnego dorastania do różnych sytuacji. Faktem jest, że konsumencki styl życia wywiera ogromną presję na szybkie dorastanie, robiąc z dzieci poważną grupę odbiorców różnych dóbr i usług proponowanych przez rynek. Niemniej, warto pamiętać o odpowiedzialności za swoje dziecko również w związku z jego aktywnością w sieci i niepozostawianie go samemu sobie z Internetem, bo – powtarzając za Regiem Baileyem – „(…) Aby dzieci mogły być dziećmi, rodzice muszą być rodzicami”.
