Dyrektor szkoły wykonuje wiele zadań, do których potrzebne są różne kompetencje. Zgodnie z obowiązującym prawem dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy, przełożonym wszystkich pracowników oraz przewodniczącym rady pedagogicznej, a także sprawuje opiekę nad dziećmi i młodzieżą uczącą się w szkole. Kieruje on działalnością szkoły i jest jej przedstawicielem w środowisku.
Wśród wielu zadań i obowiązków dyrektora istotny jest obszar współpracy z różnymi instytucjami i organami funkcjonującymi w szkole, jak i poza nią. Dyrektor współpracuje z organami szkoły, jakimi są rada szkoły, rada pedagogiczna, rodzice i samorząd uczniowski. Współpracuje również z instytucjami zewnętrznymi, takimi jak organ prowadzący, organ sprawujący nadzór pedagogiczny, instytucje środowiska lokalnego. Ważne jest, aby współpraca między szkołą i różnymi instytucjami, zarówno wewnętrznymi, jak i zewnętrznymi, układała się jak najlepiej, ponieważ od tego zależy dobre funkcjonowanie szkoły oraz jej rozwój.
Współpraca jest wspólnym działaniem opartym na uzgodnionych i wypracowanych regułach. Może to być zwykła interakcja instytucji, kontakt między ich przedstawicielami. Inną kategorią współpracy jest wymiana rynkowa, zakup i sprzedaż dóbr i usług. Istnieje również kategoria współpracy, w której działania podlegają formalnym regułom, przede wszystkim regułom prawa. Do ostatniej kategorii zalicza się wspólne działania, które wymagały wypracowania nowych reguł współpracy. Wymienione wyżej przykłady współpracy mają swoją hierarchię i mogą być proste, ale również złożone i wymagające.
Na współpracę składają się reguły współpracy oraz zasoby.
Współpraca może być obligatoryjna oraz dobrowolna. W przypadku współpracy obligatoryjnej kontakt między instytucjami odbywa się wedle reguł mających źródło w ustawach i rozporządzeniach. Jest to sytuacja, kiedy szkoła zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi ma współpracować z innymi instytucjami. Przepisów prawnych, które wprost nakazują szkole współpracę z różnymi instytucjami jest niewiele. Dotyczą one przede wszystkim relacji z organami nadzoru pedagogicznego, organami prowadzącymi, okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi, szkołami wyższymi i zakładami kształcenia nauczycieli.
Zdarza się, że współpraca obligatoryjna ulega rozszerzeniu do dobrowolnej, jak w przypadku szkoły i Urzędu Miasta lub Gminy. Szkoła, która podlega gminie finansowo i administracyjnie, musi z nią współpracować w realizowaniu wielu ze swych zadań. Jednak takie działania jak udział szkoły w gminnych festynach, czy przygotowanie programu artystycznego na gminne uroczystości, nie są już ustawowym obowiązkiem szkoły.
Współpraca pełni różne funkcje, między innymi edukacyjne, wychowawcze, promocyjne, profilaktyczne, integracyjne.
Na uwagę zasługują obszary współpracy między szkołą a organem prowadzącym i organem sprawującym nadzór, i tym zagadnieniem chciałabym się zająć szczegółowo. Współpraca między dyrektorem szkoły a organem prowadzącym jest istotnym elementem realizacji lokalnej polityki oświatowej. Natomiast kurator oświaty wykonuje ewaluację zewnętrzną, kontroluje przestrzeganie prawa oraz wspomaga pracę szkół.
Marcelina Klimas
