Po długim okresie prac legislacyjnych, 21 lutego 2019 r., Sejm uchwalił tzw. ustawę sektorową, wdrażającą RODO. Nowelizacja dostosowuje polski porządek prawny do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), a także polskiej ustawy z 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych. Ustawa, która teraz trafi do Senatu, a potem jeszcze wymagać będzie podpisu prezydenta, ma szansę wejść w życie po około roku obowiązywania RODO, czyli najpóźniej w maju 2019 r.
Nowe rozwiązania dotyczą m.in. edukacji, sektora ubezpieczeniowego, bankowego, kultury, zdrowia, rodziny i pracy, sportu i turystyki, spraw wewnętrznych i administracji, inwestycji i rozwoju. Ustawa sektorowa zmienia 168 ustaw, w tym m.in. kodeks pracy, prawo oświatowe, przepisy dotyczące zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, kodeks postępowania administracyjnego i wiele innych. Zmiany te obejmują także szkoły i placówki oświatowe zarówno w sektorze publicznym jak i niepublicznym. Zmiany dotyczą każdego pracodawcy, każdego administratora danych osobowych. Nowelizacja wielu ustaw spowoduje również zmiany w wielu rozporządzeniach, które są aktami wykonawczymi.
Do najważniejszych zmian w prawie pracy należy nowy katalog danych osobowych pozyskiwanych na etapie rekrutacji a następnie z chwilą zatrudnienia. To inne dane osobowe, niż te, które dotychczas pozyskiwali pracodawcy. Zmiany te będą miały wpływ na prowadzoną w szkole rekrutację oraz zatrudnienie nauczycieli i pracowników samorządowych. Pozyskiwanie tych danych nastąpi na podstawie oświadczeń lub dokumentów. Pracownik najpóźniej z chwilą zatrudnienia zobowiązany będzie przedłożyć pracodawcy dokumenty potwierdzające przebieg dotychczasowego zatrudnienia.
W dotychczas obowiązującym stanie prawnym dostarczanie świadectw pracy z poprzednich miejsc pracy lub innych dokumentów potwierdzające okresy zatrudnienia, obejmujących okresy pracy przypadające w innym roku kalendarzowym niż rok, w którym pracownik ubiega się o zatrudnienie, miało charakter fakultatywny. Przedłożenie pracodawcy dokumentów ma istotny wpływ na uprawnienia pracownicze, np. dodatek za wysługę lat czy nagrodę jubileuszową.
Odrębnym zagadnieniem zmian w tzw. ustawie sektorowej są zmiany w ustawie o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Dotyczą one sposobu pozyskiwania danych osobowych, w tym danych wrażliwych od osób uprawnionych do korzystania z funduszu socjalnego. Zmiany te spowodują konieczność wprowadzenie nowych treści do regulaminu, w tym opracowania nowych wniosków i oświadczeń.
Nowe rozwiązania prawne objęły również ustawę prawo oświatowe i ustawę o systemie oświaty. Ustawodawca nałożył na dyrektorów publicznych i niepublicznych szkół i placówek nowe obowiązki związane z poufnością powierzonych mu danych osobowych. Zmiany te spowodują konieczność uzupełnienia statutów. Ustawa Prawo oświatowe została uzupełniona o normę prawną zobowiązującą nauczycieli do: „zachowania w poufności informacji uzyskanych w związku z pełnioną funkcją lub wykonywaną pracą, dotyczących zdrowia, potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, możliwości psychofizycznych, seksualności, orientacji seksualnej, pochodzenia rasowego lub etnicznego, poglądów politycznych, przekonań religijnych lub światopoglądowych uczniów”.
Zmieni się również art. 68 ustawy Prawo oświatowe, który nakłada nowe obowiązki na dyrektorów szkół i placówek oświatowych. Do zadań dyrektora jako pracodawcy należeć będzie również wdrażanie odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych zapewniających zgodność przetwarzania danych osobowych przez szkołę lub placówkę z przepisami o ochronie danych osobowych.
Zmieniają się również zasady przetwarzania danych osób wnoszących skargi. Tę regulację wprowadza nowelizacja kodeksu postępowania administracyjnego. Dotyczy ona obowiązku informacyjnego, który przy pismach przychodzących administracja publiczna będzie mogła realizować w pierwszym piśmie stanowiącym odpowiedź na wniosek.
Według nowych przepisów osoba, która wnosi skargę do organu na działanie organu musi mieć świadomość, iż jej dane osobowe będą przetwarzane przez ten organ w celu rozpatrzenia skargi i prowadzenia w tym zakresie postępowania wyjaśniającego. Z tego też względu ustawodawca wskazał w przepisach, iż brak podstawowych danych osobowych osoby wnoszącej skargę stanowi podstawę do jej nierozpatrywania.
Zmiany obejmą również przepisy ustawy o ochronie danych osobowych.
Tu wprowadza się możliwość powołania zastępcy inspektora ochrony danych osobowych.
Znowelizowana została również ustawa o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Zmiany dotyczą sytuacji, w których pracodawca będzie mógł nadal przetwarzać dane o stanie zdrowia. Przepis ma obejmować m.in. pracowników i byłych pracowników oraz członków ich rodzin, osoby niepełnosprawne, kandydatów do pracy, praktykantów i stażystów. W przyjętej ustawie wskazuje się na dobrowolność podania tych danych przez osobę, której dotyczą.
Tzw. ustawa sektorowa wprowadza również zmiany w innych ustawach, w tym ustawie o narodowych zasobach archiwalnych, ustawie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych, ustawie o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, ustawie prawo zamówień publicznych.
