Marzena Rudzewicz
Kiedy w szkole pojawia się nagle konflikt, trudno jest zapanować nad emocjami i znaleźć rozsądne rozwiązanie. Warto mieć wtedy w głowie schemat działania, który na pewno pomoże opanować sytuację. Doświadczony wychowawca doskonale wie, jak zareagować:
1. Nazwij problem. Rozważ, czy to dobry moment, żeby się tą sprawą zająć. Sprawdź, czy w danej sytuacji masz czas dla tej sprawy, czy możesz poświęcić jej uwagę, oraz czy dzieci też mają warunki do zajmowania się nią. Odpowiedz sobie na pytanie, czy zajęcie się daną sprawą jest okazją do nauczenia się przez dzieci czegoś ważnego. Sprawdź uczciwie z samym sobą, czy twoje działanie nie ma charakteru restrykcji, dominacji, użycia władzy, czy rzeczywiście chodzi ci o załatwienie sprawy.
2. Opisz sytuację, nie oceniając jej.
Przykład
„Widzę, ze jesteście zdenerwowani”, ..Widzę, że w klasie jest bałagan…”, „Widzę, że mamy inne opinie o terminie oddania prac”.
3. Wyraź swoje stanowisko, mówiąc o tym, co dla Ciebie osobiście ta sytuacja znaczy. Jak się w niej czujesz (tzn. używając komunikatu JA).
Przykład
„Źle mi się pracuje w bałaganie, chciałabym, żeby się to zmieniło”, „Ta sytuacja przeszkadza mi w prowadzeniu lekcji, źle się z tym czuję”. Dbaj o spójność komunikatów werbalnych i niewerbalnych. Pamiętaj, że nasze ciało nie kłamie. Uczniowie szczególnie dobrze czytają przekazy niewerbalne.
4. Sprawdź, czy dobrze zrozumiałeś, o co chodzi uczniowi.
Spójrz na sprawę z perspektywy ucznia, pomyśl dlaczego Twoja sugestia budzi jego opór. Analizując całą sytuację, zwróć uwagę na jego potrzeby. Pytaj wprost lub formułuj hipotezy i proś o weryfikację, np. „Czy dobrze rozumiem, ze zdarzyło się coś, o czym nie wiem, i stąd teraz mamy kłopot?”, „Czy dobrze rozumiem, że coś wam przeszkodziło? Myślę, że jasno to sformułowałem, a teraz chcecie coś tu zmienić”.
5. Zaproponuj wspólne poszukiwanie satysfakcjonującego was rozwiązania problemu.
Chodzi o To, by rozwiązanie satysfakcjonowało obie strony, zaspokajało ważne potrzeby nauczyciela i ucznia. Nie używaj przemocy werbalnej, nie korzystaj z władzy, jaką posiadasz. To utrudni komunikację i nie stworzy sytuacji porozumienia. Pytaj, „Co by tu zrobić, żeby…”, „Jaki masz pomysł na dobre rozwiązanie…”.
6. Dopuść możliwość odmowy.
Nie traktuj odmowy jako czegoś skierowanego przeciwko Tobie. Uczeń może mieć ważne powody, by nie przyjąć Twojej propozycji rozwiązania sprawy. Może coś ważnego dzieje się z nim, przeżywa jakieś wcześniejsze wydarzenie. Przyzwolenie na odmowę nie oznacza utraty Twojego autorytetu. Staraj się jednak dokładnie zaznaczyć na co jesteś gotów się zgodzić, gdzie wyznaczasz granice ustępstw.
7. Zaproponuj inny moment, w którym możecie razem powrócić do sprawy.
Odraczając rozwiązanie sytuacji trudnej, nie tracisz autorytetu. Nie okazujesz wtedy słabości, a tworzysz sytuację, w której lepiej można całą sprawę rozwiązać.
8. Jeśli w uzasadnionych sytuacjach podejmiesz taką decyzje, asertywnie odmów zmiany wcześniejszych ustaleń
Zapraszamy na naszą nową stronę z ofertami pracy dla nauczycieli:
