czyli opis zadań, z którymi każdy przeciętny uczeń powinien poradzić sobie na zakończenie kolejnych etapów edukacji oraz poszerzenia treści wychowania fizycznego o wymagania szczegółowe z edukacji zdrowotnej. Aby jak najlepiej wykorzystać nowe możliwości wynikające z podstawy programowej wychowania fizycznego, niezbędne jest również wykorzystanie zapisów zawartych w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej w sprawie dopuszczalnych form realizacji czwartej godziny obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego.
Zapis treści nauczania w języku wymagań szczegółowych ma bardzo istotny wpływ na praktykę szkolną. Zmiana polega na odejściu od opisywania procesu edukacji i zastępowaniu go przez zdefiniowanie jej efektów.
Nowa podstawa programowa, nie pozbawia nauczycieli możliwości autorskiego różnicowania osiągnięć uczniów, definiuje jednak pewien wspólny dla wychowania fizycznego standard, który musi być uwzględniony w każdym programie wychowania fizycznego realizowanym w szkołach publicznych.Standard ten odnosi się do zajęć prowadzonych w systemie klasowo-lekcyjnym i są pogrupowane w siedem bloków tematycznych:
1) diagnoza sprawności i aktywności fizycznej oraz rozwoju fizycznego;
2) trening zdrowotny;
3) sporty całego życia i wypoczynek;
4) bezpieczna aktywność fizyczna i higiena osobista;
5) sport (dotyczy II, III i IV etapu edukacyjnego);
6) taniec (dotyczy II i III etapu edukacyjnego);
7) edukacja zdrowotna (dotyczy III i IV etapu edukacyjnego).
Nauczyciel wychowania fizycznego, dyrektor szkoły, uczniowie i ich rodzice mają prawo oczekiwać, że nauczyciele z wcześniejszych etapów edukacyjnych pomogą uczniom rozwinąć zdefiniowane w podstawie programowej umiejętności i wiadomości. Równocześnie każdy nauczyciel wychowania fizycznego powinien pamiętać, że umiejętności i wiadomości, które rozwinie u swoich uczniów są warunkiem ich dalszego pomyślnego kształcenia.Wymagania programowe z wychowania fizycznego są tak zapisane, iż w miarę nabywania doświadczeń na kolejnych etapach edukacyjnych uczeń powinien być zdolny do coraz bardziej samodzielnego działania.
W podstawie programowej wychowania fizycznego zapisano, iż szkoła, uwzględniając wymagania określone w podstawie programowej, powinna rozwijać własną ofertę programową. Dlatego każdy twórca programu nauczania ma prawo poszerzania treści kształcenia, uwzględniając potrzeby i zainteresowania uczniów, a także lokalne tradycje w dziedzinie wychowania fizycznego.
Ponadto podstawa programowa informuje, iż szkoła ma obowiązek zapewnić warunki realizacji określonych w podstawie programowej wymagań szczegółowych, oraz, urządzenia i sprzęt sportowy niezbędny do zdobycia przez uczniów umiejętności i wiadomości oraz rozwinięcia sprawności określonych w podstawie programowej. Powyższe zalecenia dotyczące warunków i sposobu realizacji powinny skłaniać do dokładnej analizy warunków kształcenia w każdej szkole oraz do planowania przez dyrektorów wraz z organami prowadzącymi szkoły rozwoju bazy materialnej tak, aby umożliwiała pełną realizację przewidzianych w podstawie programowej wymagań szczegółowych.
W podstawie programowej zapisano również, iż wychowanie fizyczne pełni ważne funkcje edukacyjne, rozwojowe i zdrowotne. Wspiera rozwój fizyczny, psychiczny i społeczny oraz zdrowie uczniów i kształtuje obyczaj aktywności fizycznej i troski o zdrowie w okresie całego życia.
Szkolna oferta wychowania fizycznego powinna zaspokajać w możliwie najpełniejszy sposób potrzeby i zainteresowania różnych uczniów na wszystkich etapach edukacyjnych.
W nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego zrezygnowano z dotychczasowych ścieżek edukacyjnych, w tym także z „edukacji prozdrowotnej”, natomiast wprowadzono edukację zdrowotną, którą ściśle powiązano z wychowaniem fizycznym:
– w I etapie edukacyjnym wyodrębniono obszar „wychowanie fizyczne i edukacja zdrowotna”;– dla II, III i IV etapu edukacyjnego zapisano, że wychowanie fizyczne pełni wiodącą rolę w edukacji zdrowotnej; uznano, że nauczyciele wychowania fizycznego, są najlepiej przygotowani do podjęcia tej roli;
– w celach kształcenia (wymaganiach ogólnych) wyraźnie wskazano na związek między zdrowiem a aktywnością fizyczną; treści kształcenia zawierają blok tematyczny „trening zdrowotny” i wiele wymagań szczegółowych dotyczących różnych aspektów zdrowia fizycznego;
– w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych wyodrębniono blok tematyczny „edukacja zdrowotna”.
Rozwiązaniem ważnym z punktu widzenia zdrowia uczniów jest także wprowadzenie w wychowaniu fizycznym na II, III i IV etapie edukacyjnym zajęć do wyboru, które powinny umożliwiać aktywność fizyczną służącą zdrowiu. Stwarza to szansę na zwiększenie zainteresowania uczniów formami aktywności fizycznej uwzględniającymi m.in. ich potrzeby zdrowotne. Powinno to przyczynić się do ograniczenia nadmiernej obecnie liczby zwolnień lekarskich z zajęć wychowania fizycznego.
Podstawa programowa stawia, więc nowe zadania i wyzwania dla nauczycieli wychowania fizycznego.
