Moje doświadczenia w pracy nauczyciela związane są z dwiema szkołami – jedną niepubliczną, małą, elitarną i drugą – publiczną, rejonową, z wieloma oddziałami, a co za tym idzie – problemami. W obu tych szkołach mogłam obserwować pracę dyrektora, współpracować z nim i realizować zadania, jakie mi wyznaczał. Niezależnie od wielkości i jakości placówki to osobowość dyrektora sprawiała, że działania podejmowałam z chęcią, zaangażowaniem, satysfakcją. To on wskazywał kierunki, zapowiadał zmiany, wprowadzał innowacje. Co zatem sprawiło, że zmiany te się udawały? Świadomość dyrektora, jego realne spojrzenie nie tylko na placówkę, ale przede wszystkim na samego siebie.
Jeśli dyrektor zdecydował się na zmiany w szkole, na początku musiał krytycznie spojrzeć na siebie, swoje działania i dokonać zmian w sobie. Chcesz zmienić świat? A może byś zaczął od siebie? Może tak na początek dokonaj zmiany w sobie? – krzyczą wszystkie poradniki, niezależnie od tego, kto ma je wprowadzać, gdzie i jakiego obszaru mają dotyczyć. Aby zmiany przynosiły korzyść, były efektywne, należy je rozpocząć od siebie samego. Dyrektor szkoły, który zacznie zmiany od siebie, to dobry dyrektor, który będzie potrafił określić cel, będzie wiedział po co, dlaczego i dokąd zmierza.
W XXI wieku przed szkołą stoją nowe wyzwania, nowe są również możliwości. Zmiany cywilizacyjne niemalże wymuszają zmiany na placówkach oświatowych. Szkołę należy potraktować jak przedsiębiorstwo, firmę, a doskonale wiemy, że zmiany w tego typu instytucjach mogą przynieść wiele korzyści. „Nikt nie ma dzisiaj wątpliwości, że jeżeli szkoła ma dobrze działać w coraz trudniejszym i stawiającym wiele wyzwań otoczeniu, potrzebuje sprawnie działających liderów”. Dodać należy: liderów-dyrektorów.
Dyrektor powinien „przejawiać wysokie poczucie odpowiedzialności za szkołę i kształtowanie korzystnych warunków kształcenia, wychodzić naprzeciw potrzebom edukacyjnym uczniów, współpracować na rzecz innych, podejmować strategiczne decyzje co do kierunku rozwoju szkoły, mądrze wspierać prace i rozwój zawodowy nauczycieli, rozumieć szkołę jako społeczność uczących się oraz wykorzystywać wszystkie dostępne środki na rzecz podniesienia jakości pracy i rangi szkoły” .
Wielu ludzi stojąc przed dylematem: „Zmieniać siebie czy zmieniać rzeczywistość?”, stara się wpłynąć na świat, który ich otacza. Większą jednak szansę powodzenia ma wpłynięcie na samego siebie. Punktem wyjścia do pracy nad sobą jest właściwa diagnoza, ocena swoich słabych i mocnych stron . Nie sposób zapewnić sobie miejsce dyrektora bez uświadomienia potrzeby zmian i nie opanowawszy w praktyce zasad swobodnego poruszania się w tematyce skutecznego zarządzania procesem ich wprowadzania.
Z mojego doświadczenia wynika, że dyrektor szkoły nie musi być uwielbiany, musi być autorytetem, budzić szacunek i zaufanie, a zdobędzie to jeśli będzie właściwie komunikował się z pracownikami, będzie moim przywódcą, osobą odpowiedzialną i konsekwentną.
Anna Bednarczyk – uczestniczka Kursu Zarządzania Oświatą organizowanego przez Niepubliczną Placówkę Doskonalenia Nauczycieli Eko-Tur
