Obserwując sytuację epidemiologiczną i biorąc pod uwagę tempo wygaszania epidemii, mamy świadomość, że coraz bardziej realny staje się scenariusz powrotu od września nauczania on-line.
– To nic trudnego – powiedzą jedni- robimy to od marca.
– To przerażające- powiedzą rodzice i uczniowie, pozbawieni kontaktów w przestrzeni murów szkoły.
W rezultacie, niezależnie od tych krańcowych opinii, zastanówmy się, jak usprawnić ten proces nauczania z wykorzystaniem technik i metod kształcenia na odległość.
Z raportu Pauliny Sobiesiak-Penszko i Filipa Pazderskiego „Dyrektorzy do zadań specjalnych – edukacja zdalna w czasach pandemii” wynika, że w większości badanych szkół nauczyciele korzystają z szeregu rozwiązań i narzędzi do zdalnego nauczania, a tylko 1% nauczycieli nie korzysta z żadnych narzędzi do prowadzenia zdalnych lekcji. Niepokoi natomiast fakt, że tylko 2% nauczycieli korzysta z narzędzi do pracy projektowej.
Warto zatem przypomnieć o metodzie posiadającej format projektu edukacyjnego, czyli o metodzie webquestu. To, co jest w tej metodzie niezwykle cenne, to to, że zorientowana jest na budowanie wiedzy przez uczniów w oparciu o samodzielne poszukiwanie, porządkowanie i selekcjonowanie informacji, pochodzących w założeniu przede wszystkim z Internetu. Jak wspomniałam, WebQuest, jest odmianą projektu edukacyjnego kształtującego jednocześnie umiejętności badawcze, współpracę w zespole, komunikację, zarządzanie czasem, umiejętności prezentowania efektów swojej pracy.
Metoda WebQuest opiera się na dwóch najnowszych teoriach nauczania: konstruktywizmie i konektywizmie. Pozwolę sobie przypomnieć te dwa terminy.
Konstruktywizm głosi, że wiedzy nie da się przekazać. Musi zostać zbudowana przez struktury mózgowe w oparciu o docierające doń informacje. Dlatego najefektywniejszą metodą dydaktyczną jest nauczanie problemowe, czyli inspirowanie uczniów do samodzielnego prowadzenia analiz i prac badawczych z wykorzystaniem różnych źródeł informacji.
Konektywizm natomiast podkreśla, że część posiadanej wiedzy może być zlokalizowana poza nami, w rozmaitych źródłach (np. podręczniki, bazy danych, sieć internetowa). Czynność łączenia się z określonym źródłem wiedzy uruchamia w naszym mózgu proces uczenia. W tym aspekcie kluczem do przyswajania wiedzy staje się znajomość jej źródeł, czyli orientacja, gdzie znajdują się potrzebne nam informacje i w jaki sposób możemy do nich dotrzeć
Schemat WebQuestu opiera się na stałym zestawie ogniw, który podczas planowania WebQuestu dla uczniów pomaga nauczycielom ustrzec się braków konstrukcyjnych, zaś podczas realizacji – pomaga i nauczycielom, i uczniom identyfikować aktualny stan zaawansowania przedsięwzięcia.
WebQuest składa się z kilku elementów:
– Temat (sformułowanie problemowego tematu dla uczniów)
– Wprowadzenie (wprowadzenie uczniów w tematykę, zaciekawienie i zmotywowanie do pracy; tu formułuje się cele i spodziewane efekty). Na tym etapie pedagog przedstawia problem do rozwiązania oraz jego tło i kontekst sytuacyjny. Wymienione zagadnienia muszą być opisane przejrzyście, by uczniowie mogli wyobrazić je sobie i wczuć się w przypisane im role (np.: Ja i moja kariera za lat 15).
– Zadanie (zadanie lub zadania problemowe stanowiące zasadniczą treść merytoryczną WebQuestu; informuje uczniów, co i w jakiej formie będą robić). W tej części kwestionariusza nauczyciel stawia przed uczniami konkretny problem oraz określa sposób, w jaki powinni go rozwiązać (np.: przedstawcie kierunki i możliwości Waszego dalszego rozwoju; przygotujcie stronę internetową, na podstawie której każdy z Was będzie mógł zaplanować własną ścieżkę rozwoju zawodowego.
Zagadnienia powinny także wzbudzać zainteresowanie i angażować emocjonalnie. Zaleca się rozbicie zadania na mniejsze elementy, które pozwolą realizatorom wcielić się w rozmaite role i przeanalizować temat z ich perspektywy. Można to osiągnąć dzieląc uczniów na zespoły zajmujące się określonymi aspektami zagadnienia (np.: zawodowcy zbiorą informację o funkcjonujących zakładach pracy; ekolodzy przeanalizują, czy zakłady pracy nie zatruwają środowiska naturalnego ; dziennikarze zaprezentują wyniki ankiet i wywiadów z absolwentami szkoły; naukowcy zaprezentują produkty i usługi skierowane do ludności…
Cz. II artykułu już w najbliższą środę… Zapraszamy.
