Budowanie zespołu przechodzi przez cztery cykle[1]:
- Formowanie grupy – wszyscy członkowie poznają się wzajemnie i testują wykonywanie zadań. Na tym etapie istnieje duża zależność od lidera oraz konieczność otrzymywania informacji zwrotnych. Pojawiają się uczucia niepewności czy niepokoju. W związku z tym niezbędne jest jasne określenie celu, zadań i ról pełnionych w grupie.
- Konfrontacje – ścieranie się różnych opinii i postaw, sprawdzanie swojej pozycji wśród reszty członków grupy oraz ujawnianie się osobowości i umiejętności. Jest to etap, podczas którego może dojść do konfliktów, buntu czy nawet rozpadu zespołu. Rola lidera w tej fazie sprowadza się do udzielania konsultacji na temat sposób wykonywanych zdań, dbania o komunikację, współpracę i integrację.
- Normowanie zachowań – zespół pracowników wykonuje zadania samodzielnie. Członkowie stają się pewności siebie. Więzi między nimi zacieśniają się. Następuje wspólne podejmowanie decyzji oraz aktywne dążenie do realizacji celu. Lider staje się partnerem, który koncentruje się na sprawach interpersonalnych, daje dobry przykład, pomaga w wypracowaniu rozwiązań i kreuje spójność grupy.
- Efektywne działanie – w tej fazie cel staje się głównym priorytetem. Członkowie zespołu są zaangażowani i motywują się wzajemnie, dzielą pomysłami. Lider wspiera zespół, służy mu własną wiedzą i doświadczeniem, kontroluje proces oraz płynnie deleguje zadania.
Na funkcjonowanie zespołu wpływa sposób komunikowania się. Wiadomo, że zespoły będą posługiwały się komunikatami werbalnymi, w tym ustnymi i pisemnymi oraz komunikatami niewerbalnymi, które wzbogacają przekaz ustny. Czasami dają one sprzeczne informacje od tych, które słyszymy. Nie należy jednak ich ignorować.
Wskazany jest również właściwy dobór sieci komunikacji. Zależy on od celu jaki chcemy uzyskać. Najczęściej spotykane typy sieci komunikacji to „łańcuch”, „koło”, „kokon”.
W pracy zdarzało mi się doświadczać braku przepływu informacji, która bardzo dezorganizuje pracę zespołów. Ważnym jest zatem, aby wszyscy członkowie zespołu znali sposób komunikowania się. Język komunikacji powinien być zrozumiały dla każdego. Komunikaty powinny być pozbawione zabarwienia negatywnymi emocjami. W komunikacji należy stosować zasady aktywnego słuchania. Skutkiem ich stosowania będzie lepsze rozumienie ludzi, chęć współpracy, poprawa więzi międzyludzkich, posiadanie wielu informacji oraz rozwiązanie problemów w sytuacjach trudnych.
Magdalena Białobrzeska-Jarosz – uczestniczka kursu kwalifikacyjnego
[1][online:] https://mtc.pl/budowanie-zespolu/
