Radca prawny Justyna Świder
Jak to jest z tymi e-doręczeniami w jednostkach systemu oświaty?
W maju bieżącego roku Ministerstwo Cyfryzacji, na podstawie delegacji z ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 285 z późn. zm., dalej: ustawa) opublikowało „harmonogram wprowadzania obowiązku stosowania Krajowego Systemu Doręczeń Elektronicznych” (https://www.gov.pl/web/e-doreczenia/harmonogram).
Niemalże od razu pojawiły się pytania o to, kiedy właściwie jednostki systemu oświaty będą zobowiązane wdrożyć system e-doręczeń?
Wątpliwość pojawiła się w związku z tym, iż w harmonogramie ujęto obowiązek wdrożenia e-doręczeń w jednostkach samorządowych od 10 grudnia 2023 r., a pozostałych podmiotach publicznych- od 1 stycznia 2025 r.
Żeby rozwiać wątpliwość w tym zakresie, trzeba wyjaśnić kwestię tego, kto jest organem prowadzącym jednostki systemu oświaty, gdyż to właśnie on odpowiada za ich działalność. W sensie organizacyjnym szkoła, przedszkole, zespól szkół jest formą wykonywania zadań w zakresie określonym min. przez prawo oświatowe. Pomioty te są pewnym zespołem środków wyodrębnionym ze środków organu prowadzącego i nie mają osobowości prawnej. Jednostki systemu oświaty swoje wydatki pokrywają bezpośrednio z budżetu jednostki prowadzącej, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek budżetu organu prowadzącego.
Tym samym termin stosowania przepisów w zakresie doręczeń elektronicznych dla ww. podmiotów powinien być taki sam jak dla organu prowadzącego, który założył jeden z ww. podmiotów.
Jeżeli zatem organem prowadzącym jest jednostka samorządu terytorialnego, do ww. podmiotów znajdzie zastosowanie art. 155 ust. 6 ustawy o doręczeniach elektronicznych, czyli wdrożenie systemu od 10 grudnia 2023 r. Jeżeli, natomiast, organem prowadzącym jest minister, do ww. podmiotów znajdzie zastosowanie art. 155 ust. 1 ustawy o doręczeniach elektronicznych- czyli wdrożenie systemu od 1 stycznia 2025 r.
Kwestię prowadzenia jednostek systemu oświaty określa art. . 2 pkt 3–8 i 10 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (t.j.
Zgodnie z art. 8 ww. ustawy szkoła i placówka może być zakładana i prowadzona przez:
1) jednostkę samorządu terytorialnego;
2) inną osobę prawną;
3) osobę fizyczną.
W kwestii e-doręczeń, najistotniejszą kwestią jest określenie pojęcia „samorząd terytorialny”. Nie wchodząc w szczegóły, po decentralizacji władzy w latach 90-tych XX w. mamy w naszym systemie prawnych, co do zasady:
- samorząd gminny,
- samorząd powiatowy,
- samorząd wojewódzki.
Jednostki systemu oświaty „oddano” pod skrzydła samorządów na przełomie XX i XXI w.
Skoro więc szkoła, placówka lub zespół szkół prowadzona jest przez gminę (lub miasto na prawach powiatu), powiat lub województwo, obowiązek wdrożenia e-doręczeń aktualizuje się w dacie 10 grudnia 2023 r.
Taka interpretację zagadnienia potwierdzono u źródła. tj. w Ministerstwie Cyfryzacji.