„Aby zapalać innych, samemu trzeba płonąć.”
(Jacek Walkiewicz)
Brak motywacji do pracy odbija się na zdrowiu fizycznym i psychicznym nauczycieli.
Aby poprawić tę sytuację, należy wyeliminować czynniki demotywujące – w Polsce są to:
– niskie zarobki,
– nieprawidłowe zarządzanie/ brak wsparcia ze strony dyrekcji,
– zachowanie uczniów,
– brak stabilizacji i bezpieczeństwa zawodowego.
Dopiero po usunięciu tych czynników należałoby wprowadzić czynniki motywujące.
Wyniki badań nad Polską Mapą Motywacji:
– dobra atmosfera w pracy,
– docenianie zaangażowania i sukcesów,
– podnoszenie kwalifikacji,
– pewność zatrudnienia.
Najważniejsze i najwyżej ocenione są rzeczowe i pełne wzajemnego szacunku kontakty
z dyrektorem, następnie odpowiedzialność za własną pracę i samodzielność. Najsłabiej nauczyciele ocenili system wynagrodzeń za pracę.
Jak wynika z badań, wbrew pozorom, zasadniczym czynnikiem motywującym do pracy nie jest czynnik finansowy. Pracownicy – w tym także nauczyciele, cenią sobie o wiele bardziej czynniki o charakterze pozafinansowym. Coraz większa jest świadomość, iż rozwój zawodowy zależy od czynników, na które wpływ mamy my sami, np. podnoszenie kwalifikacji zawodowych.
Lista dziesięciu najważniejszych sposobów codziennego motywowania nauczycieli:
- Dziękuj za każdą dobrze wykonaną pracę – osobiście lub pisemnie. Rób to chętnie, często
i z szacunkiem. - Miej czas na spotkania i wysłuchanie pracowników. Poświęć im tyle czasu, ile potrzebują. Możesz udzielić pomocy w załatwieniu ważnej dla pracownika sprawy osobistej.
- Staraj się, aby twoje stanowisko pracy było otwarte, pełne zaufania i przyjazne.
- Popieraj nowe pomysły i inicjatywę.
- Przekazuj informację o nowych strategiach, pomysłach.
- Pozwól pracownikom uczestniczyć w podejmowaniu decyzji, szczególnie tych, które ich dotyczą.
- Spraw, aby pracownicy czuli się związani z tym, co robią i ze środowiskiem pracy.
- Buduj partnerskie związki z każdym pracownikiem, poprzez, na przykład, złożenie życzeń z okazji imienin, urodzin, jubileuszu i innych ważnych wydarzeń w życiu osobistym.
- Daj ludziom szansę rozwoju i zdobycia nowych umiejętności. Wytłumacz, jakie korzyści mogą mieć z osiągnięcia własnych celów w kontekście celów organizacji.
- Celebruj sukces firmy i poszczególnych pracowników, poświęcaj czas na spotkania integrujące zespół.
Należy okazywać uznanie i chwalić osiągnięcia, dziękować ludziom, którzy nam pomagają, czyli wzmacniać pozytywne zachowania. Jedną z podstawowych zasad motywacji jest uczciwość. Należy też chronić indywidualność.
Dyrektor powinien wydobyć ze swoich pracowników to, co najlepsze. Powinien pomagać ludziom wytyczać cele, trwać przy nich i cieszyć się z ich realizacji:
„Nigdy nie uda nam się motywować ludzi i kierować nimi, jeżeli będziemy bali się zwracać im uwagę. Dyrektor szkoły powinien być stanowczy. Przywództwo nie jest równoznaczne
z wygrywaniem w konkursach popularności” (Zieliński).