Czy wolno oceniać egzaminy próbne ósmoklasistów i próbne egzaminy maturalne?

Do naszej Redakcji napływają zapytania i wątpliwości związane z ocenianiem wewnątrzszkolnym – zwłaszcza w kontekście wystawiania ocen i przeliczania punktów procentowych z egzaminów próbnych oraz wszelkiego rodzaju przeprowadzanych w szkołach diagnoz. Czy można takie wyniki wpisać do dziennika? Czy uzyskany wynik może mieć wpływ na ocenę śródroczną lub końcoworoczną? Odpowiedź brzmi: nie.

Dlaczego?

Należy podkreślić, że egzaminy te (tak samo jak wszelkiego rodzaju testy diagnostyczne) służą przede wszystkim określeniu poziomu umiejętności i wiedzy uczniów. Mają również pozwolić skorygować proces przygotowania do odpowiedniego egzaminu.

Wbrew powszechnie głoszonym przekonaniom, oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, tzw. próbne egzaminy maturalne i próbne egzaminy ósmoklasisty nie są obowiązkowe dla szkół i uczniów. Szkoły wcale nie muszą tych egzaminów przeprowadzać, ani tym bardziej nie mogą w żaden sposób zmusić ucznia do ich napisania, w związku z tym nie stanowią elementów oceniania wewnątrzszkolnego.

Ponadto „próbne egzaminy zewnętrzne” w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych przeprowadzane są w okresach roku szkolnego, kiedy podstawa programowa nie jest jeszcze w całości zrealizowana, zdarza się, że uczniowie muszą więc rozwiązywać zadania z zakresu treści, których jeszcze nie poznali. Stąd jednoznaczny wniosek, że traktowanie otrzymywanych z w/w egzaminów wyników jako elementów oceniania bieżącego jest nieuzasadnione i niesprawiedliwe dla ucznia. Co za tym idzie, przekładanie wyników z tych egzaminów na oceny oraz wpisywanie ich do dzienników lekcyjnych jest niezgodne z obowiązującymi przepisami prawa.

Kuratoria Oświaty podkreślają, że zapisy regulujące wystawianie ocen z tzw. próbnych egzaminów zewnętrznych powinny znaleźć się w statutach szkół.

Na podstawie powyższych argumentów należy pamiętać, że wynik egzaminu próbnego nie może mieć wpływu ani na ocenę semestralną, ani końcoworoczną – ma on wyłącznie charakter informacyjny dla ucznia, rodzica i oczywiście nauczyciela.

Autorka: Anna Kozimor-Cyganik