Dane szkoły/ placówki:
Dwujęzyczna Szkoła Podstawowa z Oddziałami Przedszkolnymi Butterfly School w Toruniu
ul. Dekerta 24
87-100 Toruń
Dyrektor: mgr Adriana Pietkiewicz,
21 nauczycieli,
74 uczniów.
Działania nowatorskie:
Wprowadzenie zajęć szachowych do obowiązkowego programu zajęć lekcyjnych w klasach I -III.
Są to zajęcia obowiązkowe dla wszystkich uczniów.
Cel główny:
– wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia
– rozwijanie u dziecka indywidualnego toku myślenia
– przygotowanie uczniów do udziału w szkolnych i międzyszkolnych rozgrywkach szachowych, umożliwiając uczniowi osiągnięcie sukcesu jak i radzenia sobie z porażką
– trwałe zainteresowanie uczniów szachami
– nauczanie każdego ucznia gry w szachy – poczynając od reguł gry
– rozwijanie zainteresowań – uczeń poznaje nową dyscyplinę, której istotą jest samodzielne, logiczne rozumowanie, łączenie poszczególnych elementów wiedzy w jedną harmoniją całość
– kształtowanie twórczej aktywności dzieci, myślenia przyczynowo-skutkowego oraz umiejętności rozwiązywania problemów
– ćwiczenie koncentracji, pamięci i uwagi, logicznego myślenia i cierpliwości oraz intuicji
– zastosowania zdobytej wiedzy i umiejętności do rozwiązywania problemów zarówno
w zadaniach szachowych jak i w grze
– przygotowanie uczniów do udziału w zawodach na różnym szczeblu, od szkolnego zaczynając
Opis zajęć:
Program ten może wspomóc jedną z najważniejszych percepcji, jakie posiada człowiek umiejętność rozwoju myślenia, a więc ogólnego rozwoju umysłu. Może być pomocny uczniowi w przyswajaniu programu szkolnego, a także w przejawianiu inicjatywy twórczego myślenia.
Program nauczania uwzględnia prowadzenie zajęć rozpoczynających się częścią teoretyczną, która nie powinna zajmować więcej niż 25 minut oraz częścią praktyczną obejmującą drugą część zajęć. Część praktyczna składa się z gry w szachy, analizy rozgrywanych partii, symultan, partii konsultacyjnych (zwykłych i tematycznych), turniejów błyskawicznych i analizy wyników konkursów.
Zajęcia są prowadzone metodami aktywnymi, mobilizującymi uczniów do włączenia się w analizowanie i rozwiązywanie problemów szachowych.
Dobór metod pozostaje w ścisłym związku ze sformułowanymi przez prof. Wincentego Okonia czterema drogami nauczania, które znajdują zastosowanie również w praktyce nauczania początkujących szachistów:
przyswajanie – metody podające
odkrywanie – metody poszukujące
przeżywanie – metody eksponujące
działanie – metody praktyczne
Nauka gry w szachy sprzyja wszechstronnemu rozwojowi dziecka – kształci pamięć,
umiejętność abstrakcyjnego i logicznego myślenia, rozwija wyobraźnię przestrzenną. Dlatego też wpływa na rozwój intelektu, zwiększa aktywność umysłową, rozbudza twórcze zdolności.
Gra w szachy zawiera wiele elementów wychowawczych. Uczy odwagi i odpowiedzialności za własne decyzje. Młody szachista „staje się bardziej cierpliwy, wytrwały i w pełni panuje nad sobą. Szachy uczą go pokory gdyż wie, że nie wszystkie jego decyzje są słuszne. Dzięki temu obiektywizmowi wzrasta szacunek do przeciwnika i samego siebie , a sam potrafi stosować w życiu zasadę „fair play”. Wykształcone w ten sposób cechy umysłu i charakteru objawiają się nie tylko przy szachownicy. Efekty widać już we wczesnej edukacji dziecka .
Efekty i korzyści wynikające z gry w szachy:
Korzyści
– rozwijają zdolności matematyczne
– rozwijają logiczne myślenie
– rozwijają komunikację
– umiejętność podejmowania decyzji
– kreują intelekt
– wyrabiają zmysł obserwacji
– rozwijają pamięć
– umiejętność rozwiązywania problemów
– uczą szacunku i poszanowania rywala
– dają pewność siebie
– uczą odpowiedzialności
– rozwijają wyobraźnie
– rozwijają kreatywność
– rozwijają koncentrację
– uczą dyscypliny
– uczą determinacji
– uczą systematyczności, pilności
– uczą cierpliwości
– uczą zaangażowania
– dodają odwagi
– uczą planowania
– uczą prawidłowego oceniania sytuacji
– uczą uczciwego współzawodnictwa
– wyrabiają umiejętność osiągania wyznaczonych celów
– rozwijają umiejętność nauki na własnych błędach
– uczą strategicznego myślenia- uczą radzić sobie z niepowodzeniami
– rozwijają umiejętność czytania ze zrozumieniem
Efekty
– uczniowie chcą integrować się, poznawać najbliższe otoczenie (uczestnicząc w turniejach szachowych)
– poznają bezpieczne i pożyteczne sposoby spędzenia czasu wolnego
– bardzo chętnie rozwijają swoje zdolności szachowe, pokonują stres i tremę biorąc
– udział w imprezach szachowych
– uczą się systematyczności – to widać po efektach szachowych i nie tylko
– uczą się wytrwałości i pokonywania własnych słabości
– uczą się spostrzegawczości bardzo potrzebnej w życiu codziennym
Rady i przestrogi:
1. Trzeba poświęcić dla dzieci dużo czasu i słuchać tego, co mówią
2. Ofiarować dużo serca i cierpliwości i wtedy wymagać – wówczas dzieci to akceptują
3. Nie pozwalać się nudzić dzieciom – zaskakiwać i zadziwiać ich
Sposoby upowszechniania:
EduRada – portal ogólnopolski dla dyrektorów, nauczycieli i rodziców.
Autor: Nauczyciele Dwujęzycznej Szkoły Podstawowej z Oddziałami Przedszkolnymi Butterfly School w Toruniu
