Po co nam oceny? Jakie były założenia systemu oceniania sumującego? W końcu, czy sześciostopniowa skala 1-6 jest wystarczająca, aby rzetelnie, właściwie ocenić osiągnięcia lub zachowanie ucznia? Spróbujmy przyjrzeć się najpierw funkcjom oceny:
Funkcje oceny:
- diagnostyczna,
- kształcąca,
- informacyjna,
- motywacyjna,
- selekcyjna,
- klasyfikująca,
- różnicująca,
- sumująca,
- wspierająca,
Jakie najczęściej błędy popełniają nauczyciele podczas wystawiania ocen?
Błędy w ocenianiu:
Błędy dotyczące procesu oceniania można podzielić na 2 obszary:
- Popełniane przez nauczyciela w procesie nauczania.
- Popełniane przez nauczyciela przy ocenianiu.
Główna przyczyna błędów:
- niedostateczne przygotowanie pedagogiczne nauczycieli,
- niejednolite wymagania nauczycieli,
- przesadna surowość nauczyciela,
- nadmierna łagodność w przeprowadzaniu kontroli wyników nauczania,
- ocenianie według indywidualnych upodobań nauczyciela,
- przeciążanie nauczyciela nadmierną liczbą godzin i nadmierną liczbą uczniów.
Błąd zróżnicowania:
- Błąd ten często określany jest jako przeciwieństwo błędu tendencji centralnej .
- Polega ona na zmierzaniu nauczyciela do zróżnicowania ocen za wszelką cenę, (czasami wbrew możliwym wyjaśnieniom), skupiając się na ocenach skrajnych – najniższych i najwyższych.
Błąd tendencji centralnej:
- Błąd ten wyraża się najczęściej wystawianiem przez nauczyciela ocen położonych na skali oceniania w centrum tj. na pograniczu oceny 3 i 4.
- Skutkiem takiego oceniania jest zubożenie skali ocen z sześciu do dwóch elementów.
- Tak zastosowana skala pociąga za sobą mniej błędów nauczyciela w ocenianiu, ale równocześnie nie pozwala na wskazanie indywidualnych różnic pomiędzy uczniami w zakresie poziomu umiejętności.
Podsumowując:
- Ocenianie powinno wspierać uczenie się i być dostosowane do jego specyfiki.
- Ocenianie powinno uwzględniać różnice pomiędzy poszczególnymi uczniami
- Ocenianie powinno mieć jasny cel.
- Ocenianie powinno być trafne. Wybrany sposób oceny powinien sprawdzać dokładnie to, co podlega ocenie.
- Ocenianie powinno być rzetelne. Należy w nim wyeliminować subiektywizm na ile jest to możliwe, a ocenę uczynić niezależną od osoby oceniającej.
