Rok szkolny trwa w najlepsze, dawno ukonstytuowały się i okrzepły ważne podmioty szkoły, jakimi są Samorządy Uczniowskie i Rady Rodziców. Jako rodzic i nauczyciel pragnę zaprosić Państwa do przyjrzenia się działalności coraz ważniejszego nie tylko w obliczu prawa oświatowego, ale też w opinii społecznej gremium, jakimi są Rady Rodziców.
Praktyka szkolna pokazuje, że dorośli coraz chętniej chcą mieć realny wpływ na życie szkoły, do której chodzi ich dziecko, z przekonaniem zgłaszają się do pracy w RR i działają z prawdziwym zaangażowaniem. W wielu szkołach jest to faktycznie prawdziwy partner Rady Pedagogicznej i Samorządu Uczniowskiego nie tylko inicjujący działania, ale je skutecznie wspierający. To również niezbędny podmiot dokonujący ewaluacji działań szkoły.
Zgodnie z obowiązującą Ustawą o Systemie Oświaty (Art. 54.) do kompetencji Rady Rodziców należy:
1) uchwalanie w porozumieniu z radą pedagogiczną:
a) programu wychowawczego szkoły obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze wychowawczym skierowane do uczniów, realizowanego przez nauczycieli,
b) programu profilaktyki dostosowanego do potrzeb rozwojowych uczniów oraz potrzeb danego środowiska, obejmującego wszystkie treści i działania o charakterze profilaktycznym skierowane do uczniów, nauczycieli i rodziców;
2) opiniowanie programu i harmonogramu poprawy efektywności kształcenia lub wychowania szkoły lub placówki;
3) opiniowanie projektu planu finansowego składanego przez dyrektora szkoły.
Ponadto Rada rodziców może występować do dyrektora i innych organów szkoły lub placówki, organu prowadzącego oraz organu sprawującego nadzór pedagogiczny z wnioskami i opiniami we wszystkich sprawach szkoły.
W obliczu tak istotnych kompetencji i zawartego w Art. 53. UoSO zapisu stanowiącego, że „W szkołach i placówkach działają Rady Rodziców, które reprezentują ogół rodziców uczniów” warto zadać sobie pytanie, czy w regulaminach RR znajduje się zapis określający wiarygodny sposób zbierania opinii i wypracowywania stanowisk.
Praktyka pokazuje jak niekiedy trudną sztuką jest zdobywanie informacji o poglądach, postawach i opiniach rodziców, by rzetelnie reprezentować interesy tej jakże zróżnicowanej grupy. Poprzestanie na zbadaniu zbyt małej, a przez to niereprezentatywnej próbki sprawia, że czasami przedstawiciele rodziców zajmują się sprawami incydentalnymi, mało istotnymi dla ogółu środowiska lub reprezentują stanowisko dalekie od powszechnie dominującego. Zaburza to czasem obraz istniejącej rzeczywistości i prowadzi do trudnych sytuacji.
Z kolei brak sprawnego systemu komunikacji rodziców z ich przedstawicielami zniechęca tych pierwszych, utwierdzając ich w przekonaniu, że jednostkowy głos jest mało ważny, a to skutkuje biernością całego środowiska.
Wypracowanie przez gremia rodziców umiejętności skutecznego i obiektywnego zbierania informacji, z pewnością powinno leżeć nie tylko w interesie rodziców, by być rzetelnym reprezentantem interesów środowiska, ale też Rad Pedagogicznych, którym powinno zależeć na systematycznej wymianie informacji i opinii. Z pewnością taka praktyka – zgodna z ideą stosowania informacji zwrotnej i tworzenia społeczeństwa obywatelskiego – to dobra płaszczyzna partnerskiego działania w celu podniesienia jakości pracy szkoły, a może usprawnienia całego systemu oświaty.
Czasem zżymamy się na obiegowe opinie typu: „ Ze sposobu edukowania dzieci i młodzieży niezadowoleni są w zasadzie wszyscy: rodzice, uczniowie, nauczyciele, organy prowadzące szkoły.” Może więc warto rzetelnie i profesjonalnie we współpracy zainteresowanych środowisk sprawdzić, jak to faktycznie wygląda w naszym przypadku i czego dotyczą ewentualne uwagi i zastrzeżenia, móc się podpisać pod ferowanymi stwierdzeniami lub z przekonaniem z nimi polemizować.