Dyrektor szkoły w swojej pracy podejmuje wiele istotnych zadań. Wśród nich to przede wszystkim: kierowanie działalnością szkoły, prowadzenie polityki kadrowej, organizowanie pracy szkoły i rady pedagogicznej, współpraca z innymi organami szkoły, sprawowanie nadzoru pedagogicznego, dbałość o jakość nauczania i wychowania.
Podstawą prawidłowego funkcjonowania szkoły są przede wszystkim wysokie kompetencje i umiejętności dyrektora w obszarze wielowymiarowej organizacji placówki oświatowej. Kierownicze stanowisko zobowiązuje do podejmowania szeregu kluczowych decyzji, sprawnej organizacji we wszystkich obszarach funkcjonowania szkoły oraz odpowiedzialności za swoje działania. Przemyślana i zaplanowana organizacja to podstawa funkcjonowania szkoły w systemie oświaty.
To dyrektor odpowiada za organizację pracy szkoły, dba o jej jakość i efektywność. Zakres zadań w jego pracy jest bardzo szeroki, począwszy od realizacji celów polityki oświatowej państwa na dany rok szkolny i zapewnienia wysokich osiągnięć uczniów, poprzez zarządzanie zespołem nauczycieli (nadzór pedagogiczny, rozwój zawodowy, motywowanie, rozwiązywanie konfliktów) oraz pracownikami administracji i obsługi. Ponadto zajmuje się bieżącą organizacją pracy szkoły, zarządzaniem majątkiem, pozyskiwaniem dodatkowych funduszy, funkcjonowaniem w lokalnym środowisku, m.in. poprzez kształtowanie postaw, motywowanie i zachęcanie rodziców do współpracy i współdecydowaniu o sprawach szkoły, czy rozwiązywanie konfliktów.
Aby dyrektor mógł sprostać wszystkim wymaganiom na swoim stanowisku, powinien przede wszystkim zadbać o właściwą organizację pracy w ujęciu długoterminowym, jak i każdego dnia. Od właściwej organizacji zależy jakość pracy na stanowisku dyrektora szkoły. To podstawa sprawnie zarządzanej i funkcjonującej placówki we współczesnej rzeczywistości.
Wraz powołaniem na stanowisko dyrektora szkoły, nadal pozostajemy nauczycielami. Jednak musimy mieć na uwadze, że ta zmiana zobowiązuje nas do dbałości, nie tylko o sprawy związane z dotychczas zajmowanym stanowiskiem, ale o globalne ujęcie potrzeb placówki, zarówno w kontekście odpowiedzialności za prawidłową organizację procesu dydaktyczno-wychowawczego w szkole, wszystkich zatrudnionych pracowników, zaplecze materialne i finansowe. Nie możemy zapominać także o dbałości w obszarze relacji międzyludzkich, atmosferze pracy i zapewnieniu odpowiednich warunków wszystkim uczniom i pracownikom placówki zgodnie z odpowiednimi przepisami prawa.
W związku z przejęciem nowych obowiązków na stanowisku dyrektora, myślenie o organizacji pracy nauczyciela, powinno ustąpić na rzecz myślenia o organizacji pracy szkoły. Aby być dobrym dyrektorem-organizatorem pracy w szkole, watro zapoznać się ze znaczeniem pojęcia organizacja, w dziedzinie zarządzania.
Powinniśmy mieć na uwadze, że organizując pracę szkoły musimy pamiętać o planowaniu, które jest procesem wytyczania celów i wyboru środków do ich osiągania. Pierwszym krokiem jest ustalenie i sformułowane ogólnych celów szkoły, łącznie z najważniejszym, jakościowym, który określa powód jej utworzenia – zwany misją szkoły. Następnie określa się konkretne cele, które z niej wynikają.
Organizowanie ma w szkole aspekt czasowy: od bieżącego kierowania działalnością szkoły, mającego swój wymiar dzienny, a nawet godzinowy, poprzez ułożenie odpowiedniego dla uczniów i nauczycieli tygodniowego planu zajęć dydaktyczno-wychowawczych, aż po coroczną, w drodze zarządzania, organizację roku szkolnego.
W organizacji pracy w szkole dyrektor powinien przede wszystkim uwzględnić:
- przepisy prawa, w tym oświatowego (ustawy, rozporządzenia),
- program rozwoju szkoły,
- arkusz organizacyjny szkoły,
- plan pracy szkoły,
- programy szkoły, zestawy programów nauczania, plan rozwoju zawodowego,
- plan finansowy, zaplecze materialne placówki.
Znajomość przepisów prawa oświatowego umożliwi dyrektorowi sprawne zarządzanie placówką i pozwoli na tworzenie dokumentów zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zatrudnionym nauczycielom, innym pracownikom oraz uczniom i ich rodzicom zapewni poczucie bezpieczeństwa. Wszyscy będą mieli świadomość zatrudnienia i nauki w sprawnie funkcjonującej szkole, w której dyrektor właściwie organizuje proces edukacyjny, dbając o przestrzeganie przepisów prawa oświatowego oraz wykazując zaangażowanie w realizację zaplanowanych działań zgodnie z koncepcją rozwoju placówki i potrzebami społeczności szkolnej.
Monika Strublewska – uczestniczka Kursu Zarządzania Oświatą organizowanego przez Niepubliczną Placówkę Doskonalenia Nauczycieli Eko-Tur
