EWD polega na porównaniu metodami statystycznymi osiągnięć szkolnych uczniów na progu szkoły z wynikami egzaminów końcowych. Pozwala to ocenić wkład szkoły w postępy uczniów.
Trochę historii
Od 2002 r. system egzaminów zewnętrznych dostarcza obiektywnych danych o osiągnięciach uczniów. W roku 2005 „scalono” dwa wyniki dla ucznia kończącego gimnazjum – wynik sprawdzianu w 2002 r. w szkole podstawowej oraz wynik egzaminu gimnazjalnego w 2005 r. Na podstawie wyniku ucznia na sprawdzianie ustalono wynik przewidywany na egzaminie gimnazjalnym.
Jeżeli uczniowie osiągnęli wynik egzaminu gimnazjalnego wyższy od przewidywanego, to EWD jest dodatnie, a więc możemy mówić o przyroście wiedzy i umiejętności.
Czemu służy EWD?
Metoda edukacyjnej wartości dodanej jest alternatywnym sposobem wykorzystania wyników egzaminacyjnych i pozwala ocenić wkład szkoły w końcowy wynik egzaminacyjny. Wynik egzaminu zewnętrznego to informacja o końcowym poziomie osiągnięć uczniów w zakresie sprawdzanym testem egzaminacyjnym. Często jest traktowany jako informacja o efektywności nauczania, ale szkoły mogą mieć porównywalne wyniki sprawdzianów zewnętrznych, a różną efektywność nauczania. Szukano sposobu na zmierzenie jakości nauczania. EWD jest jedną z metod, która pokazuje wkład pracy nauczycieli. Celem wprowadzenia EWD w szkolnictwie było:
● Zmniejszenie roli surowych wyników egzaminów (wynik punktowy) jako jedynej miary jakości nauczania.
● Diagnozowanie jakości nauczania celem nieustannej pracy nad poprawą efektywności nauczania.
● Zachęcanie szkół do konkurencji jakością nauczania.
● Docenienie pracy nauczycieli pracujących w środowiskach o niekorzystnych cechach społeczno-ekonomicznych.
Miejsce EWD w prawie oświatowym
EWD jest jedną, ale nie jedyną miarą pracy szkoły. Podstawą prawną do analizowania wyników egzaminów za pomocą tego narzędzia daje rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego z 7 października 2009 r.)
WYMAGANIA WOBEC SZKÓŁ PODSTAWOWYCH, GIMNAZJÓW, SZKÓŁ PONADGIMNAZJALNYCH,
1. EFEKTY DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ, WYCHOWAWCZEJ I OPIEKUŃCZEJ ORAZ INNEJ DZIAŁALNOŚCI STATUTOWEJ SZKOŁY LUB PLACÓWKI.
Szkoła lub placówka osiąga cele zgodne z polityką oświatową państwa.
Szkoła lub placówka doskonali efekty swojej pracy.
1.1. Analizuje się wyniki sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.
Wyniki sprawdzianu i egzaminów są analizowane w celu poprawy jakości pracy szkoły lub placówki. W szkole lub placówce wdrażane są wnioski z analizy wyników sprawdzianu i egzaminów. Do analizy wyników sprawdzianu i egzaminów wykorzystuje się różnorodne metody analizy wyników Wdrażane w szkole lub placówce wnioski z analizy wyników sprawdzianu i egzaminów przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia.
Zadania nauczycieli – rola dyrektora
Analiza wyników egzaminów zewnętrznych z wykorzystaniem różnych metod (np. EWD, tendencja rozwojowa, analizy postępów). Wdrażanie wniosków, np. poprzez rozwijanie określonych umiejętności, zmiany w organizacji lekcji, stosowanie aktywizujących metod nauczania czy indywidualizację procesu nauczania. Wspieranie nauczycieli w doskonaleniu umiejętności analizowania wyników egzaminów zewnętrznych. Monitorowanie wdrażania wniosków z prowadzonych analiz.
Oczywiście EWD jest tylko jedną z wielu metod pracy szkoły, choć zdaje się najlepiej opracowaną i wykorzystaną. Choć zawsze przecież znajdą się tacy, którzy powtórzą za francuskim szansonistą, że istnieją trzy rodzaje kłamstwa: prognozy pogody, komunikat dyplomatyczny i… statystyki właśnie.
Maria Stawska
