Nauczyciel kontraktowy ubiega się o stopień nauczyciela mianowanego.
Nauczyciel kontraktowy może rozpocząć staż na stopień nauczyciela mianowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej lat na swój wniosek złożony do dyrektora szkoły. Rozpoczyna staż z początkiem roku szkolnego, nie później jednak, niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć. Staż trwa 2 lata i 9 miesięcy.
Nauczyciel kontraktowy projekt planu rozwoju zawodowego załącza do wniosku o rozpoczęcie stażu, skierowanego do dyrektora szkoły. Dyrektor szkoły w terminie 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć zatwierdza projekt planu rozwoju zawodowego nauczyciela lub zwraca go nauczycielowi do poprawy z pisemną adnotacją określającą zakres niezbędnych zmian. Nauczyciel obowiązany jest niezwłocznie poprawić projekt planu rozwoju zawodowego, zgodnie z zaleceniami dyrektora i ponownie przedłożyć.
W szczególnie uzasadnionych przypadkach, w czasie trwania stażu, dyrektor szkoły może pisemnie zobowiązać nauczyciela do zmiany planu rozwoju zawodowego; nauczyciel w trakcie stażu może wprowadzać zmiany do planu rozwoju zawodowego za zgodą dyrektora.
Nauczycielowi kontraktowemu odbywającemu staż dyrektor szkoły przydziela spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych opiekuna. Zadaniem opiekuna jest udzielanie nauczycielowi pomocy, w szczególności w przygotowaniu i realizacji w okresie stażu planu rozwoju zawodowego nauczyciela, oraz opracowanie projektu oceny dorobku zawodowego nauczyciela za okres stażu w terminie 14 dni od zakończenia stażu.
Dyrektor szkoły powinien nauczycielowi odbywającemu staż zapewnić warunki do:
- obserwacji zajęć dydaktycznych, wychowawczych oraz innych prowadzonych w szkole, w szczególności zajęć prowadzonych przez nauczyciela tego samego przedmiotu lub podobnego rodzaju zajęć w tej samej lub innej szkole;
- udziału w formach kształcenia ustawicznego, jeżeli wynika to z zatwierdzonego planu rozwoju zawodowego i potrzeb szkoły;
- korzystania z pomocy merytorycznej i metodycznej PPP lub innych placówek i instytucji oświatowych.
Warunkiem nadania stopnia nauczyciela mianowanego nauczycielowi kontraktowemu jest:
- Posiadanie odpowiednich kwalifikacji (Karta Nauczyciela Art. 9, ust. 1 pkt. 1).
- Odbycie stażu zakończonego pozytywną oceną dorobku zawodowego
- Zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną po dokonaniu analizy dorobku zawodowego nauczyciela.
Nauczyciel kontraktowy ubiegający się o awans na stopień nauczyciela mianowanego w okresie odbywania stażu powinien w szczególności:
- Uczestniczyć w pracach organów szkoły związanych z realizacją zadań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych wynikających ze statutu szkoły oraz potrzeb szkoły i środowiska lokalnego.
- Pogłębiać wiedzę i umiejętności zawodowe, samodzielnie lub przez udział w różnych formach kształcenia ustawicznego.
- Poznawać przepisy dotyczące systemu oświaty, a także (gdy chodzi o nauczycieli zatrudnionych w zakładach poprawczych i schroniskach dla nieletnich) przepisy dotyczące postępowania w sprawach nieletnich w zakresie funkcjonowania szkoły.
Wymagania niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego obejmują:
- Umiejętność organizacji i doskonalenia warsztatu pracy, dokonywania ewaluacji własnych działań, a także oceniania ich skuteczności i dokonywania zmian w tych działaniach;
- Umiejętność uwzględnienia w pracy potrzeb rozwojowych uczniów, problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych;
- Umiejętność wykorzystywania w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej;
- Umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych zagadnień z zakresu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich w rozwiązywaniu problemów związanych z zakresem realizowanych przez nauczyciela zadań;
- Umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż.
Po zakończeniu stażu nauczyciel zobowiązany jest do przedstawienia dyrektorowi szkoły sprawozdania z realizacji planu rozwoju w terminie 30 dni od dnia zakończenia stażu.
Dyrektor szkoły po zapoznaniu się z projektem oceny opracowanym przez opiekuna stażu i po zasięgnięciu opinii rady rodziców ustala ocenę dorobku zawodowego nauczyciela z uwzględnieniem stopnia realizacji planu rozwoju zawodowego nauczyciela w terminie nie dłuższym niż 21 dni od daty złożenia sprawozdania.
Ocena dorobku zawodowego nauczyciela może być pozytywna lub negatywna. Ocena sporządzana jest na piśmie i zawiera uzasadnienie oraz pouczenie o możliwości wniesienia odwołania. Nauczyciel może się odwołać od ustalonej oceny dorobku zawodowego do organu sprawującego nadzór pedagogiczny w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny rozpatruje odwołanie w terminie 21 dni. Ocena dorobku zawodowego nauczyciela ustalona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna.
Nauczyciel składa wniosek do organu prowadzącego szkołę o powołanie komisji egzaminacyjnej w roku uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu. W przypadku niedotrzymania terminu złożenia wniosku, nauczyciel ponownie odbywa staż w pełnym wymiarze. Do wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego nauczyciele mogą dołączyć inną dokumentację świadczącą o ich osiągnięciach zawodowych.
Forma dokumentacji
- Dokumenty potwierdzające posiadane kwalifikacje zawodowe oraz akt nadania stopnia awansu nauczyciela kontraktowego. Musza to być poświadczone notarialnie kopie oryginalnych dokumentów.
- Zaświadczenie dyrektora szkoły zawierające informacje: o wymiarze zatrudnienia w czasie zatrudnienia i w dniu zakończenia stażu, w wymiarze co najmniej ½ etatu; dacie zatwierdzenia planu rozwoju zawodowego; dacie złożenia sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego; uzyskaniu przez nauczyciela ocenie dorobku zawodowego wraz z datą jej dokonania.
Organ prowadzący szkołę nadający stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego powiadamia nauczyciela, który złożył wniosek o terminie i miejscu przeprowadzenia rozmowy, co najmniej, 14 dni przed datą posiedzenia komisji egzaminacyjnej.
Nauczyciele, którzy złożą wnioski o podjęcie postępowania egzaminacyjnego do dnia 30 czerwca – otrzymują decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 sierpnia danego roku; nauczyciele, który złożą wnioski do dnia 31 października danego roku, otrzymują decyzję o nadaniu lub o odmowie nadania stopnia awansu zawodowego w terminie do dnia 31 grudnia danego roku.
Komisję egzaminacyjną powołuje organ prowadzący szkołę. Uprzednio organ prowadzący przeprowadza analizę formalną wniosku i dokumentacji dołączonej do wniosku. W przypadku występowania braków formalnych nauczyciel jest wzywany do usunięcia szczegółowo wskazanych braków w terminie 14 dni wraz z pouczeniem, że nie usunięcie braków spowoduje pozostawienie wniosku rozpoznania.
W skład komisji wchodzą:
- przedstawiciel organu prowadzącego, jako jej przewodniczący;
- przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny;
- dyrektor szkoły;
- dwaj eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania;
- przedstawiciel związku zawodowego wskazanego przez nauczyciela we wniosku.
Komisja egzaminacyjna przeprowadza egzamin w czasie którego nauczyciel prezentuje swój dorobek za okres stażu oraz odpowiada na pytania członków komisji dotyczące wymagań określonych w § 7 ust. 2 rozporządzenia MEN. Komisja podejmuje rozstrzygnięcia w obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków. Każdy z członków komisji ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia awansu zawodowego w punktach według skali od 0 do 10. Na podstawie liczby punktów przyznanych przez poszczególnych członków komisji oblicza się średnią arytmetyczną punktów, z tym że jeżeli liczba członków komisji jest większa niż 3, odrzuca się jedną najwyższą i jedną najniższą ocenę punktową. Nauczyciel zdał egzamin przed komisją egzaminacyjną, jeżeli obliczona średnia arytmetyczna punktów wynosi co najmniej 7.
Po zdaniu egzaminu organ prowadzący szkołę nadaje w drodze decyzji administracyjnej stopień nauczyciela mianowanego.
W przypadku, gdy ostateczna ocena dorobku zawodowego nauczyciela jest negatywna, ponowna ocena dorobku może być dokonana po odbyciu, na wniosek nauczyciela i za zgodą dyrektora szkoły, jednego dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy.
Oprac. Maciej Biernacki na podstawie ustawy o systemie oświaty oraz ustawy Karta Nauczyciela.