Lider to „osoba lub organizacja przewodząca, stojąca na czele danej grupy. Cechą charakterystyczną lidera jest to, że ludzie lub organizacje same chcą go naśladować oraz łatwo poddają się jego przywództwu”.[1] Lider jest osobą, która ma wizję – jasno określony cel, która pobudza innych do działania, sama dając przykład jak postępować, która wywiera wpływ na innych i pociąga za sobą zwolenników. Rolą dyrektora jako lidera jest zapewnienie swoim pracownikom jak najlepszych warunków do realizacji powierzonych im zadań, aby mogli wykonywać swoją pracę jak najefektywniej.
Od dyrektora zależy, jak szkoła będzie funkcjonowała, jaki wyznaczy jej kierunek rozwoju, jaki ton nada wszelkim inicjatywom edukacyjnym. To dyrektor podejmuje decyzję, jaką szkołę chce stworzyć. Dlatego bycie liderem wymaga konkretnych predyspozycji, dobrej organizacji czasu, odpowiedniego planowania oraz pozytywnego nastawienia do ludzi i obowiązków. Z psychologicznego punktu – dyrektor jako lider powinien odznaczać się praktyczną inteligencją społeczną, sprawnością intelektualną, kreatywnością i otwartością, stabilnością emocjonalną, odpornością na stres oraz samokontrolą. Powinien również posiadać silną motywację wewnętrzną, aby wiedzieć, po co wstaje codziennie z łóżka i idzie do pracy. Ze społecznego punktu – dyrektor powinien przejawiać wysokie poczucie odpowiedzialności za szkołę, stworzyć dobre warunki kształcenia, podejmować decyzje, które przyczynią się do rozwoju szkoły, a także mądrze wspierać pracę i rozwój zawodowy nauczycieli. Natomiast z praktycznego punktu – lider powinien być wszechstronnie wykształcony, znać prawo oświatowe oraz posiadać gruntowną wiedzę z zakresu psychologii.
Od lidera wymaga się, aby był dobrym przykładem, dlatego dyrektor powinien być takim przełożonym, który będzie dążył do integralnego rozwoju, który sam zapoczątkuje zmiany u siebie oraz będzie dzielił się swoim doświadczeniem ze współpracownikami.
Do zadań lidera w szkole należy również łączenie często rozbieżnych interesów rodziców, uczniów oraz nauczycieli. Wymaga to od dyrektora wypracowania właściwych relacji pomiędzy nim a członkami tych grup. Z rodzicami powinien nawiązać współpracę w celu realizacji wszelkich inicjatyw szkolnych oraz pozalekcyjnych. Do uczniów powinien umieć dotrzeć, aby ich zmotywować do efektywniejszej nauki oraz lepszych wyników. A także powinien umieć znaleźć kontakt i wspólną płaszczyznę z wychowankami, aby wiedzieli, że dyrektor zna i rozumie ich potrzeby. Z kolei dobre relacje z nauczycielami mogą pozytywnie wpłynąć na ich zdeterminowanie, zaangażowanie w codzienne oraz nadobowiązkowe zajęcia i projekty. Skuteczność dyrektora jako osoby przewodzącej całej społeczności szkolnej zależy właśnie od umiejętności zgrania całego zespołu, które przyczyni się do efektywniejszego funkcjonowania placówki.
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Lider_(psychologia)
Paweł Maliszewski
