Reforma oświaty 2017 roku wprowadziła wiele zmian. Do niektórych już przywykliśmy, powstały ośmioletnie szkoły podstawowe, gimnazja pracują ostatni rok i już wkrótce znikną ze szkolnej mapy Polski. Powstały szkoły branżowe, od przyszłego roku wracamy do czteroletnich liceów i pięcioletnich techników. Ostatnie niecałe dwie dekady to również egzaminy – sprawdzian szóstoklasisty, egzamin gimnazjalny, czy nowa formuła matury. Od tego roku wszystko albo prawie wszystko się zmieni. Rok 2019 to ostatni rok egzaminu gimnazjalnego, sprawdzian szóstoklasisty już odszedł w przeszłość, a egzamin maturalny, jak już wiemy też ulegnie modyfikacji. W tym roku również po raz pierwszy doświadczymy egzaminu ósmoklasisty, którego nie sposób porównywać ani do tego, który był na zakończenie szóstych klas, ani do obecnego, na zakończenie gimnazjum. Oczywiście jako egzamin zewnętrzny w swojej formule organizacyjnej ma wiele wspólnego z tymi, które już się odbywały – ale jednak sama organizacja to nie wszystko. Jak więc będzie wyglądał, co o nim wiemy, co powinniśmy przekazać uczniom i ich rodzicom, na co zwrócić ich uwagę …
Egzamin ósmoklasisty obejmuje wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej w odniesieniu do wybranych przedmiotów nauczanych w klasach I – VIII.
Po raz pierwszy egzamin zostanie przeprowadzony w roku szkolnym 2018/2019.
Do egzaminu ósmoklasisty przystępują:
- uczniowie VIII klasy szkoły podstawowej,
- uczniowie szkół artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej – w klasie, której zakres nauczania odpowiada klasie VIII szkoły podstawowej,
- słuchacze szkół podstawowych dla dorosłych.
Egzamin ósmoklasisty jest egzaminem obowiązkowym, co oznacza, że każdy uczeń musi do niego przystąpić, aby ukończyć szkołę. Nie jest określony minimalny wynik, jaki uczeń powinien uzyskać, dlatego egzaminu ósmoklasisty nie można nie zdać.
Egzamin ósmoklasisty jest przeprowadzany w formie pisemnej.
W latach 2019–2021 ósmoklasista przystąpi do egzaminu z trzech przedmiotów obowiązkowych, tj.:
- języka polskiego
- matematyki
- języka obcego nowożytnego.
Język polski i matematyka, jako przedmioty egzaminacyjne są oczywiście obowiązkowe. Ósmoklasista przystępuje również do egzaminu z jednego z następujących języków obcych nowożytnych: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, niemieckiego, rosyjskiego, ukraińskiego lub włoskiego. Uczeń może wybrać tylko ten język, którego uczy się w szkole w ramach obowiązkowych zajęć edukacyjnych.
- Rodzice (prawni opiekunowie) ucznia nie później niż do 30 września roku szkolnego, w którym jest przeprowadzany egzamin, składają dyrektorowi szkoły pisemną deklarację o przystąpieniu do egzaminu z jednego z języków obcych nowożytnych, którego uczeń uczył się w szkole jako przedmiotu obowiązkowego. Osoby pełnoletnie składają taką deklarację samodzielnie.
Egzamin ósmoklasisty pełni dwie zasadnicze funkcje:
1. Określa poziom wykształcenia ogólnego uczniów w zakresie obowiązkowych przedmiotów egzaminacyjnych i zapewnia uczniowi, jego rodzicom, nauczycielom oraz władzom oświatowym informację zwrotną na temat tego poziomu wykształcenia.
2. Zastępuje egzamin wstępny do szkół ponadpodstawowych, które wykorzystują wyniki egzaminu ósmoklasisty z poszczególnych przedmiotów jako kryteria w procesie rekrutacji, jeżeli liczba kandydatów jest większa niż liczba wolnych miejsc w danej szkole.
Od roku 2022 ósmoklasista przystąpi do egzaminu z czterech przedmiotów obowiązkowych, tj.:
- języka polskiego
- matematyki
- języka obcego nowożytnego
- jednego przedmiotu do wyboru spośród przedmiotów: biologia, chemia, fizyka, geografia lub historia.
Przebieg egzaminu ósmoklasisty w roku szkolnym 2018 / 2019
W roku szkolnym 2018 / 2019 egzamin przeprowadzany jest przez trzy kolejne dni i odbywa się:
- 15 kwietnia 2019 r. poniedziałek – język polski
- 16 kwietnia 2019 r. wtorek – matematyka
- 17 kwietnia 2019 r. środa – język obcy
Uczeń, który z przyczyn losowych lub zdrowotnych nie przystąpi do egzaminu w tym terminie, przystępuje do niego w czerwcu, w tzw. drugim terminie, tzn. 3,4,5 czerwca 2019 r.
Czas trwania egzamin ósmoklasisty:
język polski – 120 minut (przedłużenie do 180 min)
matematyka – 100 minut (przedłużenie do 150 min)
język obcy nowożytny – 90 minut (przedłużenie do 135 min)
Do czasu trwania egzaminu ósmoklasisty z danego przedmiotu nie wlicza się czasu przeznaczonego na sprawdzenie przez ucznia poprawności przeniesienia odpowiedzi na kartę odpowiedzi (5 minut). Dlatego też podawany jest: czas egzaminu + 5 min
Na egzamin uczeń przynosi ze sobą wyłącznie przybory do pisania: pióro lub długopis z czarnym tuszem/atramentem, a w przypadku egzaminu z matematyki również linijkę.
Na egzaminie nie można korzystać z kalkulatora oraz słowników. Wyjątkiem są uczniowie – cudzoziemcy (nie mają oni obywatelstwa polskiego), dla których CKE przygotowuje specjalne arkusze egzaminacyjne i to tylko oni właśnie mogą korzystać ze słowników. Na egzamin nie wolno także przynosić i używać żadnych urządzeń telekomunikacyjnych.
Zadania na egzaminie ósmoklasisty
W arkuszu egzaminacyjnym z każdego przedmiotu znajdą się zarówno zadania zamknięte (tj. takie, w których uczeń wybiera jedną odpowiedź z kilku podanych), jak i zadania otwarte (tj. takie, w których uczeń samodzielnie formułuje odpowiedź).
Wyniki i zaświadczenia
W dniu zakończenia roku szkolnego każdy uczeń otrzyma zaświadczenie o szczegółowych wynikach egzaminu ósmoklasisty. Na zaświadczeniu podany będzie wynik procentowy oraz wynik na skali centylowej dla egzaminu z każdego przedmiotu.
Wynik procentowy to odsetek punktów (zaokrąglony do liczby całkowitej), które uczeń zdobył za zadania z danego przedmiotu.
Wynik centylowy to odsetek liczby ósmoklasistów (zaokrąglony do liczby całkowitej), którzy uzyskali z egzaminu z danego przedmiotu wynik taki sam lub niższy niż zdający.
Wyniki egzaminacyjne są ostateczne i nie mogą być podważone na drodze sądowej.
Informacje dodatkowe
EGZAMIN ÓSMOKLASISTY W JĘZYKU MNIEJSZOŚCI NARODOWEJ, MNIEJSZOŚCI ETNICZNEJ I JĘZYKU REGIONALNYM
Uczniowie szkół lub oddziałów, w których zajęcia są prowadzone w języku mniejszości narodowej, języku mniejszości etnicznej lub języku regionalnym, rozwiązują zadania z matematyki w języku polskim albo w języku danej mniejszości narodowej, mniejszości etnicznej lub w języku regionalnym. Stosowną deklarację rodzice (prawni opiekunowie) ucznia składają do 30 września roku szkolnego, w którym jest przeprowadzany egzamin.
UPRAWNIENIA LAUREATÓW I FINALISTÓW KONKURSÓW
Uczeń, który jest laureatem lub finalistą olimpiady przedmiotowej lub laureatem konkursu przedmiotowego o zasięgu wojewódzkim i ponadwojewódzkim, organizowanych z zakresu jednego z przedmiotów objętych egzaminem ósmoklasisty jest zwolniony z egzaminu z danego przedmiotu. Zwolnienie jest równoznaczne z uzyskaniem z przedmiotu najwyższego wyniku.
Źródłem informacji o wymaganiach i formach egzaminu jest Informator CKE.