Poradnie psychologiczno-pedagogiczne wydają dwa podstawowe, ale zasadniczo różniące się od siebie, dokumenty. Są to:
- Opinie
- Orzeczenia
Oba te dokumenty wydawane są na pisemny wniosek rodziców lub prawnych opiekunów ucznia niepełnoletniego lub na pisemny wniosek ucznia pełnoletniego.
OPINIA to dokument, w którym Poradnia odnosi się do zgłaszanego problemu dziecka/ucznia. Opracowywana jest pisemnie na podstawie przeprowadzonych wcześniej badań. Opisuje się w niej mechanizmy wyjaśniające funkcjonowanie dziecka albo pełnoletniego ucznia, w odniesieniu do problemu zgłaszanego we wniosku o wydanie opinii. Opinia także określa indywidualne potrzeby rozwojowych i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne dziecka albo pełnoletniego ucznia.
Zawiera stanowisko w sprawie, której dotyczy oraz szczegółowe jego uzasadnienie; wskazania dla nauczycieli dotyczące pracy z dzieckiem albo pełnoletnim uczniem; wskazania dla rodziców dotyczące pracy z dzieckiem albo wskazania dla pełnoletniego ucznia, które powinien stosować w celu rozwiązania zgłaszanego problemu.
Poradnie wydają opinie w różnych sprawach dotyczących wychowania i edukacji, między innymi w sprawie:
- odroczenia rozpoczęcia spełniania przez dziecko obowiązku szkolnego;
- objęcia dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną w przedszkolu, szkole i placówce,
- objęcia dziecka zindywidualizowaną ścieżką realizacji obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego,
- potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka (od chwili wykrycia niepełnosprawności do czasu podjęcia nauki w szkole) – opinie wydawane przez Zespoły Orzekające,
- opinię o specyficznych trudnościach w uczeniu się (dysleksji, dysortografii, dysgrafii…),
- dostosowania wymagań edukacyjnych do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia,
- objęcia ucznia zindywidualizowaną ścieżką kształcenia,
- udzielenia zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki
- przyjęcia ucznia do oddziału przysposabiającego do pracy
- przyjęcia do klasy pierwszej szkoły ponadgimnazjalnej kandydata z problemami zdrowotnymi, ograniczającymi możliwości wyboru kierunku kształcenia ze względu na stan zdrowia.
Jednoznacznie trzeba stwierdzić, że opinie nie maja tzw. „terminu ważności”, ale mogą wskazywać okres do następnego badania – nie jest to w żadnej mierze określenie terminu obowiązywania opinii!!
Opinia wynika z bieżących potrzeb danego dziecka, a nie z daty jej wystawienia. Termin związany z możliwością wydania kolejnej opinii wiąże się również ze standardami związanymi z zastosowaniem określonego testu, które przewidują konieczność zachowania odpowiednio długiego czasu do następnego badania tak, aby uniknąć błędów wynikających np. z „wyuczenia się” zadań testowych. Okres ten wynosi minimum od 1 roku do 2 lat.
Dla przykładu:
Opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się może być wydana po ukończeniu klasy III i nie później niż do ukończenia szkoły podstawowej. Na wniosek rodziców, nauczyciela lub specjalisty wykonującego w szkole zadania z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej, po uzyskaniu pozytywnej opinii Rady Pedagogicznej, opinia może być wydana także uczniowi szkoły ponadpodstawowej.
Opinia o specyficznych trudnościach w uczeniu się zachowuje ważność przez cały okres kształcenia. Ta sama opinia, oprócz wskazania do objęcia ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, będzie również podstawą do dostosowania warunków przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe do indywidualnych potrzeb edukacyjnych i możliwości psychofizycznych ucznia.
Ważne!
W celu objęcia ucznia/dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną w przedszkolu, szkole i placówce NIE JEST KONIECZNA opinia poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Z powyższego wynika, że realizacja pomocy psychologiczno-pedagogicznej nałożona jako obowiązek na szkołę, przedszkole nie jest już teraz determinowana posiadaniem opinii poradni. Szczegółowe zasady organizowania i prowadzenie pomocy psychologiczno-pedagogicznej określa: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. 2017 poz. 1591) + Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach(Dz.U. 2019 poz. 323)
Podstawa prawna:
- ustawia z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, zwanej dalej „ustawą o systemie oświaty”,
- ustawia z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 59 i 949), zwanej dalej „ustawą Prawo oświatowe”,
- ustawia z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666, 2138 i 2255 oraz z 2017 r. poz. 60 i 962)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 lutego 2013 r. w sprawie szczegółowych zasad działania publicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych, w tym publicznych poradni specjalistycznych (Dz.U. 2013 poz. 199) + Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach(Dz.U. 2019 poz. 323)