Niegrzeczne, niewychowane, rozpuszczone, zbuntowane. W bardzo różnorodny sposób nazywa się dzieci przejawiające zaburzenia zachowania. Często takie etykietki dzieci otrzymują na wyrost, zupełnie bezpodstawnie. Bez jakiejkolwiek próby zrozumienia dziecka
i sytuacji, w której się znajduje.
Dzisiejszy artykuł, chciałabym poświęcić zaburzeniom opozycyjno-buntowniczym, które diagnozuje się na podstawie szeregu konkretnych objawów. Objawy te muszą występować u dziecka jako stały wzorzec zachowania przez co najmniej 6 miesięcy. Niemniej do diagnozy należy podchodzić ostrożnie. Powinno poprzedzić ją rozeznanie sytuacji rodzinnej, systemu wychowawczego, jaki funkcjonuje w domu, jak również obserwacja funkcjonowania dziecka w szkole.
Mówiąc o zaburzeniach opozycyjno-buntowniczych, mamy na myśli zachowania takie jak: częste lub nadmiernie nasilone wybuchy złości, kłótnie z dorosłymi, sprzeciwianie się, lekceważenie norm, a także umyślne robienie rzeczy, które sprawiają przykrość innym osobom. Dzieci te bardzo często obwiniają innych za swoje błędy lub zachowanie – nie biorą za nie odpowiedzialności, tylko próbują przekierowywać tę odpowiedzialność na inne osoby. Bardzo często się obrażają, potrafią być złośliwe i mściwe. Objawy te jak najbardziej możemy przypisać do zachowania opozycyjno-buntowniczego, natomiast warto zwrócić uwagę, że jest to wierzchołek góry lodowej, który wyłania się ponad powierzchnię. Zanim postawimy jakąkolwiek diagnozę, rozpoczniemy terapię, warto się zastanowić, co skrywa się pod powierzchnią.
Dziecko funkcjonujące w taki sposób pokazuje, że nie wchodzi w zależności z osobami dorosłymi, często interpretuje zachowania innych osób jako wrogie. To wzmacnia potrzebę jeszcze większego skrycia emocjonalnego.
Praktyka pokazuje, że pod takimi objawami kryje się dużo zaburzeń emocjonalnych, bardzo często wynikających z deprywacji potrzeb dziecka. Jedną z najważniejszych potrzeb, niezbędną do prawidłowego funkcjonowania, jest potrzeba bezpieczeństwa. Niezaspokojenie tej potrzeby skutkuje wzrostem poziomu lęku. Bardzo często powodem takiej sytuacji są konflikty rodzinne, kondycja psychiczna rodziców, ale również nieprawidłowe style przywiązania.
Dzieci te wykazują więc zachowania opozycyjno-buntownicze, chcąc zapanować nad swoim życiem, nad sytuacją rodzinną. Tego typu zachowania bardzo często są maską, pod którą kryje się wiele zmartwień i lęków, a także niskie poczucie własnej wartości
i niska wiara w swoje możliwości
Justyna Plebanek
Zapraszamy na naszą nową stronę z ofertami pracy dla nauczycieli:
