Dobre praktyki – diagnoza środowiska szkolnego w ramach tworzenia programu wychowawczo-profilaktycznego

Za moment nastąpią upragnione wakacje, należy jednak pamiętać, że szkoła musi posiadać program wychowawczo-profilaktyczny, poprzedzony rzetelną diagnozą środowiska szkolnego. Dziś opisujemy, jakie elementy powinny być wzięte pod uwagę przy takiej analizie

Szkoła Podstawowa, w której pracuję, cieszy się bardzo dobrą opinią w środowisku, ponieważ jest otwarta na współpracę z rodzicami i społecznością lokalną. Sprzyja karierze edukacyjnej uczniów poprzez stosowanie nowoczesnych metod nauczania oraz udział w różnorodnych konkursach, akcjach i projektach edukacyjnych. Kładzie nacisk na wszechstronny rozwój swoich uczniów oraz profilaktykę. Ma kreatywnych, życzliwych, profesjonalnych nauczycieli, którzy ustawicznie się doskonalą, biorąc udział w konferencjach, kursach i szkoleniach.

Duża grupa podopiecznych nastawiona jest na pracę na rzecz innych, co widać w wielu akcjach podejmowanych z ich inicjatywy i przy współpracy z nimi w ramach pracy Samorządu Uczniowskiego i Wolontariatu Szkolnego.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 22 stycznia 2018 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii szkoła lub placówka ma obowiązek w każdym roku szkolnym dokonać diagnozy w zakresie występujących w środowisku szkolnym czynników chroniących i czynników ryzyka.

W wyniku przeprowadzonej diagnozy stwierdzono występowanie następujących czynników ryzykownego zachowania, o różnym nasileniu:

  • duża liczba uczniów mających trudności w nauce,
  • rosnąca liczba uczniów z deficytami funkcji poznawczych i opiniami z poradni,
  • wychowywanie się w rodzinie promującej negatywne wzorce zachowań,
  • niewystarczające umiejętności wychowawcze rodziców,
  • konflikty i doświadczanie izolacji,
  • spóźnienia,
  • stosowanie wulgaryzmów,
  • zachowania agresywne,
  • wykorzystywanie telefonów komórkowych i innych elektronicznych urządzeń w celach społecznie nieakceptowanych,
  • wykorzystywanie Internetu niezgodnie z ogólnie przyjętymi zasadami etycznymi.

Czynnikami chroniącymi w warunkach naszej szkoły są:

  • znajomość zasad obowiązujących w szkole,
  • kontrolowanie zachowań uczniów przez rodziców i nauczycieli,
  • uczestnictwo rodziców w życiu szkoły,
  • wspieranie uczniów w trudnościach i poprawianie ich relacji z osobami
  • dla nich ważnymi (członkowie rodziny, nauczyciele, koledzy i koleżanki,
  • dostęp do zorganizowanych zajęć pozalekcyjnych,
  • dobry i bezpieczny klimat w szkole (wsparcie ze strony nauczycieli i wychowawców),
  • zwracanie uwagi na indywidualne cechy i zdolności uczniów,
  • silna więź emocjonalna z rodzicami,
  • wiedza o wpływie używek na zdrowie.

 

Program wychowawczo-profilaktyczny jest współtworzony przez wszystkich członków społeczności szkolnej: uczniów, rodziców, dyrektora oraz nauczycieli. Za realizację programu odpowiedzialni są wszyscy nauczyciele, wychowawcy, rodzice i uczniowie. Tworzenie programu wychowawczo-profilaktycznego jest poprzedzone diagnozą potrzeb uczniów, ich problemów, możliwości oraz uwarunkowań otoczenia.

W realizacji zadań wychowawczych należy dążyć do jednolitości oddziaływań rodziców i szkoły. Wszyscy pracownicy szkoły są wychowawcami – wychowują swoją osobowością i zachowaniem.

Małgorzata Dróżka uczestniczka kursu kwalifikacyjnego „Zarządzanie oświatą” organizowanego przez Instytut Kształcenia Eko-Tur