Ilu opiekunów powinno sprawować opiekę podczas wycieczek i wyjść szkolnych?
W poniedziałek, 27 września br. został wznowiony i przedłużony nabór wniosków do programu Ministra Edukacji i Nauki „Poznaj Polskę”. Na dofinansowanie wycieczek w ramach wznowionego naboru przeznaczono dodatkowo blisko 10 mln zł. Wycieczka jest przecież jedną z form prowadzenia skutecznego procesu dydaktyczno-wychowawczego. Pamiętać jednak należy, iż priorytetowym obowiązkiem organizatorów tego typu przedsięwzięć jest zapewnienie pełnego bezpieczeństwa jej uczestnikom.
W tym miejscu pojawią się zasadne pytanie – jak ustalić właściwą liczbę opiekunów na wycieczce lub podczas wyjścia poza teren szkoły?
Szczególnego znaczenie nabiera ten problem w przypadku, gdy w wycieczce uczestniczą uczniowie z orzeczeniami.
Podstawowym wykonawczym aktem prawnym regulującym sprawy bezpieczeństwa uczniów jest – rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 1604)
Niestety nie znajdziemy tam szczegółowej regulacji odnoszącej się do kwestii liczby opiekunów na wycieczkach i wyjściach poza szkołę. § 32 ust. 1 powyższego rozporządzenia mówi, że przy organizacji zajęć, imprez i wycieczek poza terenem szkoły lub placówki liczbę opiekunów oraz sposób zorganizowania opieki ustala się, uwzględniając:
- wiek,
- stopień rozwoju psychofizycznego,
- stan zdrowia i ewentualną niepełnosprawność osób powierzonych opiece szkoły lub placówki,
- specyfikę zajęć, imprez i wycieczek
- warunki, w jakich będą się one odbywać.
Biorąc powyższe pod uwagę liczba opiekunów uczniów biorących udział w wyjściu powinna być ustalana każdorazowa przez dyrektora szkoły. Można również założyć, iż stosowne uregulowania będą zawierać dokumenty prawa wewnątrzszkolnego.
Pewną wskazówką mogą być limity określone w § 4 rozporządzenia MEN z 30 marca 2016 r. w sprawie wypoczynku dzieci i młodzieży. Zgodnie z jego treścią:
- liczba uczestników wypoczynku pozostających pod opieką jednego wychowawcy wypoczynku nie może przekraczać 20 osób, a w przypadku grupy z dziećmi do 10. roku życia oraz grupy mieszanej, w której są dzieci do 10. roku życia, liczba uczestników wypoczynku pozostających pod opieką jednego wychowawcy wypoczynku nie może przekraczać 15 osób.
Przy organizacji zajęć, imprez i wycieczek poza terenem szkoły lub placówki liczbę opiekunów oraz sposób zorganizowania opieki ustala się, uwzględniając wiek, stopień rozwoju psychofizycznego, stan zdrowia i ewentualną niepełnosprawność osób powierzonych opiece szkoły lub placówki, a także specyfikę zajęć, imprez i wycieczek oraz warunki, w jakich będą się one odbywać.
W związku z brakiem precyzyjnych i jednoznacznych wytycznych określających liczbę uczniów, która powinna być objęta opieką przez jednego nauczyciela bardzo ważnym dokumentem prawa wewnątrzszkolnego staje się „szkolny regulamin wycieczek”. To właśnie w nim powinniśmy szczegółowo określić wszystkie szczegółowe wymagania jakie, powinny być wymagane podczas wycieczki, aby w pełni zapewnić bezpieczeństwo uczniom.
