Drugim zagadnieniem, które chciałbym Państwu przybliżyć, jest eksperymentalna działalność szkoły.
Zgodnie z art. 45 ust.1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe „ Szkoła lub placówka może realizować eksperyment pedagogiczny, który polega na modyfikacji istniejących lub wdrożeniu nowych działań w procesie kształcenia, przy zastosowaniu nowatorskich rozwiązań programowych, organizacyjnych, metodycznych lub wychowawczych, w ramach których są modyfikowane warunki, organizacja zajęć edukacyjnych lub zakres treści nauczania, w szczególności określone w art. 14 ust. 1 pkt 3–5.”
W tym miejscu daje się zauważyć zasadniczą różnicę pomiędzy innowacją pedagogiczną i eksperymentem pedagogicznym:
- innowacja nie może zmieniać treści nauczania wynikających z podstaw programowych,
- natomiast eksperyment pedagogiczny może również ingerować w treści przewidziane do realizacji w procesie dydaktycznym.
Celem eksperymentu pedagogicznego realizowanego w szkole lub placówce jest rozwijanie kompetencji i wiedzy uczniów oraz nauczycieli.
Eksperyment pedagogiczny jest przeprowadzany pod opieką podmiotu zwanego „jednostką naukową” zgodnie art. 7 ust. 1 pkt 1, 2, 4–6, 7 i 8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. poz. 1668, 2024 i 2245 oraz z 2019 r. poz. 276)
Pamiętać należy, że:
- eksperyment pedagogiczny realizowany w szkole lub placówce nie może prowadzić do zmiany typu szkoły lub rodzaju placówki,
- eksperyment pedagogiczny nie może naruszać uprawnień ucznia do bezpłatnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w niniejszej ustawie, ustawie o systemie oświaty oraz ustawie o finansowaniu zadań oświatowych, a także w zakresie uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły oraz warunków i sposobu przeprowadzania egzaminów, określonych w odrębnych przepisach,
- prowadzenie eksperymentu pedagogicznego w szkole lub placówce wymaga zgody ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, a w przypadku szkoły artystycznej – ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Jak widzimy wdrożenie eksperymentu jest przedsięwzięciem nieco bardziej skomplikowanym, niż realizowanie innowacji pedagogicznych, niemniej jednak jest bardzo ciekawą propozycją dla szkół zwłaszcza tych, które mają na uwadze rozwój kompetencji i wiedzy nie tylko uczniów ale również nauczycieli.
