To hasło zaczerpnęłam z wypowiedzi Bartka Wojtkowskiego – młodego człowieka z syndromem Tourette’a. Co to znaczy?
Zespół Tourette’a jest wrodzonym zaburzeniem neurologicznym, które charakteryzuje się występowaniem licznych tików motorycznych i głosowych. Zazwyczaj tiki przybierają łagodną postać, jednak w cięższych przypadkach symptomem choroby może być mimowolne przeklinanie lub wykonywanie nieprzyzwoitych gestów.
Nazwa zaburzenia pochodzi od nazwiska francuskiego neurologa i neuropsychiatry Gillesa de la Tourette’a, który w roku 1885 w czasie swojej pracy w szpitalu Salpetriere w Paryżu opisał dziewięć przypadków tego zespołu. Początkowo sądzono, że Zespół Tourette’a występuje bardzo rzadko. Obecnie wiadomo, że dotyka on 1-5 na każde 1000 – 10 000 osób (wg różnych statystyk). Zespół Tourette’a występuje we wszystkich kulturach oraz grupach etnicznych. Badania wskazują, że występuje on 3- 4 razy częściej wśród mężczyzn niż kobiet.
Czym są tiki? Tik jest nagłym, gwałtownym, powtarzającym się ruchem lub wokalizacją. Zaangażowane są w te ruchy różne grupy mięśni. Osoby z tikami doświadczają je jako nieodparte, mimowolne i porywające. Gama tików i objawów przypominających tiki, które można zaobserwować w Zespole Tourette’a jest bardzo szeroka. Występują dwie kategorie tików i wiele ich rodzajów:
Tiki proste:
• Motoryczne: mruganie oczami, wzruszanie ramionami, grymasy twarzy, rzucanie głową
• Wokalne: pochrząkiwanie, szczekanie, pomrukiwanie, prychanie, pociąganie nosem, mlaskanie językiem.
Tiki złożone:
• Motoryczne: podskakiwanie, dotykanie innych ludzi lub rzeczy, wąchanie, kucanie, kręcenie się wkoło, oblizywanie się oraz- bardzo rzadko- zachowania samookaleczające (uderzanie lub gryzienie samego siebie) a także kopropraksja (przymus wykonywania wulgarnych gestów) i echopraksja (automatyczne powtarzanie ruchów innych osób).
• Wokalne: wypowiadanie słów lub zwrotów bezsensownych, oraz- rzadko- koprolalia (przymus wypowiadanie wulgarnych słów), echolalia (automatyczne powtarzanie tego, co mówią inni), palilalia (mimowolne powtarzanie swoich własnych słów, fraz lub sylab).
Syndrom Tourette’a pojawia się nagle między 2 a 15 rokiem życia, najczęściej występuje w wieku 7 lat. Pierwszymi objawami są zazwyczaj tiki motoryczne twarzy: mruganie oczami lub wykrzywianie ust. Z biegiem czasu pojawiają się tiki bardziej złożone, takie jak: oblizywanie się, pociąganie nosem, plucie, uderzanie, podskakiwanie, itp. Tiki wokalne zazwyczaj pojawiają się nieco później, przeciętnie w wieku 11 lat. Tiki mogą różnić się u poszczególnych osób stopniem intensywności – objawy choroby mogą być tak łagodne i niekłopotliwe, że osoba z Zespołem Tourette’a może prowadzić normalny tryb życia, nie mając nawet świadomości swojej choroby. W ciężkich przypadkach tiki mogą być tak intensywne, że stanowią poważne utrudnienie w życiu chorej osoby i jej otoczenia – rodziny, przyjaciół, współpracowników czy nauczycieli. Najczęściej jednak zaburzenie to przybiera umiarkowaną postać. Zespół Tourette’a jest zaburzeniem chronicznym i zazwyczaj trwa całe życie. W tym czasie tiki mogą się nasilać lub zmniejszać, mogą następować także okresy remisji. Najczęściej tiki osiągają swoją największą intensywność w okresie dojrzewania, po tym okresie mogą zacząć się zmniejszać.
Ciąg dalszy za tydzień.
