O definicjach i wcześniejszych etapach przeczytają Państwo w pierwszej części artykułu.
Etap trzeci – ocena efektów; zadania nauczyciela:
1. badanie efektów kształcenia /egzaminy próbne, właściwe/;
2. ewaluowanie pracy zespołów nauczycieli uczących w jednym oddziale;
3. analizowanie wyników i wniosków z nadzoru pedagogicznego dyrektora szkoły w zakresie realizacji podstawy programowej;
4. przyjmowanie programów naprawczych, wspomagających,
5. autoewaluowanie pracy.
Postawmy sobie jeszcze klika pytań.
Najważniejsze: po co monitorujemy?
Czy faktycznie chcemy ocenić postępy prowadzonych działań, stopień oraz systematyczność realizacji planów i założeń, jak również tempo ich realizacji, dokonywanych w celu niwelowania ewentualnych zaburzeń, czy też traktujemy monitorowanie jako kolejny, uciążliwy obowiązek i spełnienie wymogu biurokratycznego?
Kolejne pytanie: jakie metody, techniki wykorzystamy?
Tu mamy naprawdę spory wybór: kontrola dokumentacji /programy, podręczniki, materiały edukacyjne, plany dydaktyczne, dzienniki zajęć dodatkowych, zeszyty uczniowskie, wytwory prac uczniowskich, testy, sprawdziany, narzędzia diagnostyczne nauczyciela sprawdzające wiadomości i umiejętności ucznia, projekty, wymagania edukacyjne i kryteria wymagań na oceny szkolne/, obserwacje zajęć, wywiady, badania ankietowe, autoewaluacje. Dla dyrektora znakomitym źródłem informacji są obserwacje zajęć edukacyjnych nakierowanych na realizację podstawy programowej, ale również wnioski nauczycieli o dopuszczenie do użytku w szkole programów nauczania, lekcje otwarte, udział w działaniach związanych z oceną efektywności procesu edukacyjnego w szkole, uroczystości szkolne, wycieczki edukacyjne, wnioski zespołów nauczycielskich, informacje od rodziców…
Ponadto możemy opracować zasady prowadzenia monitorowania realizacji podstawy programowej, określić działania, terminy, osoby odpowiedzialne, określić wzory kart monitorowania ilościowego i jakościowego, organizacyjnego.
Pamiętajmy jednak, aby ilość obowiązującej dokumentacji, nie była wprost nieproporcjonalna do efektów realizacji podstawy programowej.
Monitorowanie realizacji podstawy programowej powinno być zaplanowane, systemowe, uzgodnione, możliwie najmniej czasochłonne i służące podnoszeniu jakości pracy szkoły.
Stąd też szczególnie ważnym pytaniem jest: co zrobimy ze zgromadzonymi informacjami?
A co powinniśmy? Odpowiedź brzmi tak:
1. dokonać analizy ilościowej i jakościowej zgromadzonego materiału;
2. opracować wyniki; przedstawić wnioski i rekomendacje;
3. wdrożyć przyjęte zalecenia, wprowadzić potrzebne zmiany /np.: zmiana form i metod pracy z uczniem, wprowadzenie elementów oceniania kształtującego, organizowanie zajęć otwartych uwzględniających kształcenie umiejętności kluczowych, zaprojektowanie szkoleń zewnętrznych związanych tematycznie z podstawą programową, korzystanie z platform edukacyjnych…/
4. sprawdzić efektywność przyjętych rozwiązań.
Wtedy dopiero nasze działania nabiorą sensu, a nie będą typowo biurokratycznym zabiegiem.
