Jacek Jagiełło
Od 1 września do szkół wprowadzone zostaną dwa nowe przedmioty. Pierwszym z nich będzie edukacja zdrowotna, która zastąpi wychowanie do życia w rodzinie. Edukacja zdrowotna będzie przedmiotem nieobowiązkowym. Drugim nowym przedmiotem będzie edukacja obywatelska – zastąpi on przedmiot historia i teraźniejszość. Edukacja obywatelska będzie przedmiotem obowiązkowym. W Dzienniku Ustaw opublikowane już zostały podstawy programowe oraz plany nauczania dla tych przedmiotów.
Edukacji obywatelskiej będą się uczyć uczniowie w klasach II i III liceum ogólnokształcącego, klasach II-IV technikum i w klasach II i III branżowej szkoły I stopnia.
Celem przedmiotu będzie przygotowanie uczniów do aktywnego i świadomego zaangażowania obywatelskiego, które oparte jest na poczuciu odpowiedzialności za dobro wspólne i kraj. Przedmiot będzie składać się z trzech obowiązkowych elementów:
- wiedzy i umiejętności,
- prawdziwych działań obywatelskich,
- projektu edukacyjnego.
Do nauczania edukacji obywatelskiej będą mieli uprawnienia nauczyciele, którzy uczą wiedzy o społeczeństwie, historii, historii i teraźniejszości. Nauczyciele posiadający kwalifikacje do prowadzenia tych zajęć w szkołach ponadpodstawowych automatycznie będą posiadali kwalifikacje także w zakresie edukacji obywatelskiej, bez konieczności kończenia dodatkowych studiów podyplomowych czy kursu kwalifikacyjnego.
W przypadku edukacji obywatelskiej MEN nie zapowiedziało uruchomienia kierunkowych studiów podyplomowych. Wprawdzie pojawiła się informacja o planowanych kursach doskonalących, niemniej kursy te – w odróżnieniu od kwalifikacyjnych – nie będą rozszerzały kwalifikacji nauczyciela, a jedynie pozwalały na zdobycie wiedzy i umiejętności ułatwiających nauczycielom historii, HiT i WOS prowadzenie zajęć z nowego przedmiotu.
Przedmiot będzie nauczany w oparciu o nową i nowatorską formułę podstawy programowej. Podstawa programowa obejmuje siedem działów, które odzwierciedlają sześć kręgów wspólnot, w których funkcjonuje uczeń – od rodziny, przez szkołę, wspólnotę lokalną i regionalną, ojczyznę i wspólnotę europejską po wspólnotę międzynarodową.
Pamiętajmy, że:
- Przedmiot jest przedmiotem obowiązkowym.
- Podlega ocenianiu –oceny z niego liczą się do średniej ocen.
- Pozytywna ocena z tego przedmiotu jest konieczna do uzyskania klasyfikacji i promocji do następnej klasy.
- Przedmiot ten nie będzie przedmiotem maturalnym.
Rzeczą bardzo ważną jest to, że podstawa programowa tego przedmiotu opracowana została w oparciu o zupełnie inne zasady, uwzględniając przede wszystkim spójność celów ogólnych, celów szczegółowych oraz treści nauczania. Podstawa uwzględnia również obowiązkowe metody i formy pracy z uczniem, jakie mają być wykorzystywane w trakcie realizacji treści podstawy programowej. Dużą uwagę przykłada się również do interdyscyplinarności w realizacji treści nauczania.
Ta nowa formuła podstawy programowej dla edukacji obywatelskiej ma być jednocześnie rozwiązaniem modelowym do tworzenia podstaw programowych z innych przedmiotów w ramach zapowiadanej przez MEN dużej reformy podstaw programowych kształcenia ogólnego.
