O sytuacji edukacyjnej obcokrajowców mówiło się już od jakiegoś czasu. Wszyscy byli zgodni, że w związku z coraz liczniejszą emigracją zarobkową z Ukrainy problemy edukacji dzieci i młodzieży obcokrajowców wymagają szybkich zmian, dostosowujących system do realiów. Niestety, ostatnie tragiczne wydarzenia u naszych wschodnich sąsiadów jeszcze bardziej uwydatniły potrzebę właściwego zorganizowania naszego państwa w tym zakresie.
Inwazja zbrojna Rosji na Ukrainę spowodowała, że polska szkoła/edukacja stanęła przed dużym wyzwaniem. Eskalacja konfliktu, której jesteśmy świadkami, skutkuje olbrzymią falą uchodźców, wśród których ogromną część stanowią dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Instytucje oświatowe i samorządy będą odgrywać znaczącą rolę w niesieniu pomocy uchodźcom oraz w kształtowaniu empatii, podnoszeniu poziomu zrozumienia, czym jest poszanowanie godności ludzkiej i praw człowieka. Polskie państwo będzie musiało sobie odpowiedzieć na pytanie: jak zapewnić godne warunki nauczania oraz adaptacji młodym uchodźcom, by zwiększyć ich szanse edukacyjne i wyrwać ich z koszmaru wojny.
Wyzwania, przed którymi teraz stoimy zostały bardzo precyzyjnie sformułowane przez polskich samorządowców. Według nich, aby zapewnić sprawne funkcjonowanie systemu edukacji z uwzględnieniem dużej liczby dzieci uchodźców z Ukrainy należy między innymi:
- Uprościć procedury kwalifikacji do oddziału przygotowawczego,
- Pozwolić na zwiększenie limitu uczniów w oddziałach przygotowawczych do 20,
- Umożliwić tworzenie tzw. oddziałów „zerowych” (wstępnych) dla uczniów realizujących obowiązek nauki,
- Zwiększyć wysokość subwencji na oddziały przygotowawcze oraz realizowane w szkołach godziny nauki j. polskiego i wyrównywania różnic programowych z innych przedmiotów
- Uelastycznić (autonomia) programy nauczania realizowane w szkołach,
- Zorganizować szkolenia dla kadry nauczycielskiej w zakresie pracy w zespołach z dziećmi uchodźców,
- Zwiększyć dostępność specjalistycznych narzędzi diagnostycznych,
- Opracować zasady szybkiej ścieżki nostryfikacji dyplomów potwierdzających kwalifikacje do podejmowania zatrudnienia w Polsce,
- Dostosować procedury rekrutacji do szkół ponadpodstawowych oraz dostosowania egzaminu maturalnego, a przede wszystkim egzaminu ósmoklasisty,
10. Unormować kwestię zatrudniania w szkołach tzw. asystentów wielokulturowych.
Bardzo ważne będzie zapewnienie odpowiednich środków finansowych celem realizacji wyżej wymienionych zadań, aby sprostać tym wyzwaniom i aby dać właściwe wsparcie dla dzieci i młodzieży tak bardzo pokrzywdzonych przez koszmar wojny. Będzie to również sprawdzian dla Nas nauczycieli i pedagogów a jednocześnie nasz wkład w obronę idei pokoju i przyjaznego współistnienia równych narodów.
Z informacji płynących z MEiN wynika, że ministerstwo podjęło już prace legislacyjne mające na celu rozwiązanie powyższych problemów.
