Pisemna matura z języka obcego nowożytnego na poziomie rozszerzonym od roku 2015

Kształt egzaminu maturalnego z języka obcego na poziomie rozszerzonym w ogólnym zarysie jest bardzo podobny do egzaminu na poziomie podstawowym. W tym artykule skupimy sie więc na elementach, które odróżniają egzamin rozszerzony od podstawowego

Egzamin na poziomie rozszerzonym trwa 150 minut, za poprawne wykonanie wszystkich poleceń uzyskać można łącznie 50 punktów.
Egzamin rozpoczyna się od części sprawdzającej umiejętność rozumienia ze słuchu.
Po zakończeniu części poświęconej słuchaniu następują zadania sprawdzające rozumienie tekstów czytanych. Zarówno ilość jak i rodzaj zadań w obu tych częściach są identyczne jak w egzaminie na poziomie podstawowym. Różnicę stanowi poziom wymagań znajomości zagadnień językowych (określony dla obu poziomów w Informatorze Maturalnym na stronie internetowej CKE) oraz długość tekstów – na poziomie rozszerzonym jest to od 1300-1600 słów.

Znajomość struktur gramatycznych oraz wyrażeń i związków wyrazowych, sprawdzana jest, podobnie jak na poziomie podstawowym, za pomocą zadań zamkniętych wielokrotnego wyboru lub zadań na dobieranie, w których należy uzupełnić tekst, zdania lub krótkie dialogi (tzw. minidialogi) jednym z kilku sugerowanych w zadaniu słów, zwrotów lub wyrażeń. Egzamin na poziomie rozszerzonym wyróżnia obecność zadań otwartych. Mogą to być zadania z luką w zdaniu do uzupełnienia brakującym wyrazem, słowem utworzonym na podstawie innego zasugerowanego słowa (zadania na słowotwórstwo), tłumaczeniem na język obcy podanego w języku polskim fragmentu zdania, poleceniem sparafrazowania podanych zdań lub ułożeniem fragmentów zdań z podanych fragmentów leksykalnych.

Ostatnią część egzaminu pisemnego na poziomie rozszerzonym stanowi tworzenie wypowiedzi pisemnej. Zadaniem zdającego jest napisanie jednego tekstu argumentacyjnego będącego realizacją jednego z dwóch zaproponowanych w arkuszu egzaminacyjnym tematów. Tekst powinien liczyć od 200 do 250 słów. Możliwe typy tekstu na tym poziomie to: list oficjalny, rozprawka typu za/przeciw lub rozprawka wyrażająca opinię oraz artykuł prasowy z elementami opisu, relacjonowania, sprawozdania, recenzji albo pogłębionej argumentacji.
Ten, kto zdecyduje się na pisanie listu powinien pamiętać, że jest to tekst charakteryzujący się zastosowaniem typowych zwrotów grzecznościowych oraz ogólnym grzecznym choć, jeśli to konieczne, stanowczym tonem wypowiedzi. Istotne jest sformułowanie tezy we właściwym miejscu, to jest, w przypadku listu poinformowanie adresata o sprawie w jakiej się pisze już na początku listu. W treści listu trzeba przedstawić szczegółowo swoje poglądy i uzasadnić je. W zakończeniu podsumować ogólnie treść listu i wyrazić nadzieję na pozytywne rozwiązanie konfliktu lub załatwienie sprawy.

Piszący rozprawkę wyrażającą opinię powinien umieścić tezę czyli swoją opinię we wstępie pracy obok ogólnej charakterystyki sytuacji, do której się odnosi. W treści pracy należy uzasadnić swoją opinię dwoma lub trzema argumentami, a później odnieść się do jednej ze znanych opinii przeciwstawnych wykazując dlaczego, zdaniem piszącego, opinia ta nie jest słuszna. W podsumowaniu powinno się powrócić do tezy ze wstępu wspominając krótko o omówionych wyżej argumentach.
Rozprawka za/przeciw najpierw, we wstępie, opisuje ogólną sytuację, która skłania go do rozważenia jakiejś kwestii. Następnie w treści głównej przedstawia dwa do trzech argumentów na poparcie pewnej hipotezy oraz dwa lub trzy argumenty mogące ją obalić. Wreszcie, w zakończeniu, decyduje, które argumenty wydają się bardziej istotne. Oznacza to, że w tym typie rozprawki teza sformułowana jest w ostatnim akapicie pracy.

Ostatnim, nowym, a zatem budzącym największe emocje typem tekstu na maturze rozszerzonej z języka obcego, jest artykuł prasowy. Wyróżnia go konieczność uruchomienia zdolności literackich wykraczających poza talent do jasnego i precyzyjnego wyrażania swoich opinii. Jest to jedyny tekst, w którym liczy się wymyślenie tytułu i to takiego, który okaże się interesujący dla czytelników. Również wstęp ma być, przede wszystkim, polem do zaciekawienia odbiorcy tekstu jego dalszą treścią. We wstępie opisujemy więc jakąś sytuację, przedstawiamy okoliczności w sposób atrakcyjny literacko. Dopiero na początku drugiego akapitu należy wyjawić czytelnikom, co jest „tezą” tekstu, czyli o kim lub o czym konkretnie piszemy. W dalszej treści przedstawiamy różne ciekawe aspekty podjętego tematu, by wreszcie, w zakończeniu podsumować artykuł w taki sposób, żeby czytelnik miał zapamiętać i przemyśleć jego treść po zakończeniu lektury. Sposobem na uzyskanie takiego efektu jest wyrażenie jakiegoś przypuszczenia dotyczącego przyszłości przedstawianej sprawy. Można, na przykład, posłużyć się pytaniem skierowanym do czytelników, zachęcającym ich do dalszego śledzenia przedstawionej w artykule kwestii.

We wszystkich czterech typach tekstów należy posługiwać się językiem neutralnym lub oficjalnym. Powinno się unikać wszelkich kolokwializmów zarówno w treści (doborze słownictwa) jak i w formie zapisu (np. w języku angielskim kolokwializmem jest zastosowanie tak zwanych contractions czyli skrótów typu „can’t”, „don’t” zamiast „cannot”, „do not”.) Oczywiście w przypadku artykułu prasowego można, a nawet należy posługiwać się językiem barwniejszym i bardziej obrazowym niż w raczej chłodnej, prawie naukowej rozprawce. Warto także zwrócić uwagę na formalne cechy tekstu. Należy starannie podzielić go na wyraźnie widoczne akapity odpowiadające podziałowi logicznemu tekstu i trzymać się określonego w zadaniu limitu słów. Istotne jest także poprawność stosowanych konstrukcji językowych oraz zapisu ortograficznego i interpunkcyjnego.

Add a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *