Podstawy prawne oceniania wewnątrzszkolnego – najważniejsze zasady

Podstawa prawna oceniania wewnątrzszkolnego:

• Ustawa z dnia 7 września 1991 r. O systemie oświaty – tekst jednolity ustawy z 14 grudnia 2016r. (Dz.U. z 2016r. poz. 1943) ROZDZIAŁ 3a i 3b
• Ustawa – Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 roku (Dz.U. z 2023 r. poz. 900, 1672 i 1718)
• Rozporządzenie z dnia 22 lutego 2019 w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz.U z 2019, poz. 373)

Ocenianiu wewnątrzszkolnemu podlegają tak naprawdę dwa obszary: są to osiągnięcia edukacyjne ucznia oraz zachowanie ucznia.

Ocenianie osiągnięć edukacyjnych ucznia polega na rozpoznawaniu przez nauczycieli poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do:

1. Wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego lub efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodach oraz wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych w szkole programów nauczania,
2. Wymagań edukacyjnych wynikających z realizowanych w szkole programów nauczania – w przypadku dodatkowych zajęć edukacyjnych.

Jeśli chodzi o zachowanie uczniów, to polega ono na rozpoznaniu przez wychowawcę oddziału, nauczycieli oraz uczniów danego oddziału stopnia respektowania przez ucznia zasad współżycia społecznego i norm etycznych oraz obowiązków określonych w statucie szkoły.

Czemu ma służyć ocenianie w szkole?

Ocenianie osiągnięć edukacyjnych i zachowania ucznia ma na celu:

1. Informować ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i jego zachowaniu oraz o postępach w nauce;
2. Udzielać uczniowi pomocy w nauce poprzez przekazanie uczniowi informacji o tym, co zrobił dobrze i jak powinien się dalej uczyć;
3. Dawać wskazówki do samodzielnego planowania własnego rozwoju;
4. Motywować ucznia do dalszych postępów w nauce i zachowaniu;
5. Dostarczać rodzicom i nauczycielom informacji o postępach i trudnościach
   w nauce i zachowaniu ucznia oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia;
6. Umożliwiać nauczycielom doskonalenia organizacji i metod pracy dydaktyczno-wychowawczej.

Z czego składa się ocenianie?

Na ocenianie wewnątrzszkolne składa się 7 ważnych elementów:

1. Formułowanie przez nauczycieli wymagań edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych (o tym wymaganiach nauczyciele muzą poinformować zarówno uczniów jak i rodziców na początku każdego roku szkolnego)
2. Ustalanie kryteriów oceniania zachowania;

3. Ustalanie ocen bieżących i śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych, a także śródrocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania;
4. Przeprowadzanie egzaminów klasyfikacyjnych,
5. Ustalanie rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych i dodatkowych zajęć edukacyjnych oraz rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania;
6. Ustalanie warunków i trybu otrzymania wyższych niż przewidywane rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych oraz rocznej oceny klasyfikacyjnej zachowania;
7. Ustalanie warunków i sposobu przekazywania rodzicom informacji o postępach i trudnościach w nauce i zachowaniu ucznia oraz o szczególnych uzdolnieniach ucznia.

Te ogólne zasady, określone w przepisach prawa oświatowego, powinny zostać uszczegółowione i opisane w statutach szkół.

Autorka: Anna Kozimor-Cyganik