Przed nami zmiany – podstawa programowa w szkole podstawowej po reformie oświaty

Dzisiejsza wiedza o tym, czego uczniowie będą się uczyli od 1 września 2017r.,  opiera się na projekcie z 30 grudnia 2016r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej.

Co w szkole podstawowej?

Ośmioklasowa szkoła podstawowa obejmuje dwa etapy edukacyjne: edukację wczesnoszkolną, czyli I etap edukacyjny, obejmujący uczniów klas 1-3 i II etap edukacyjny, obejmujący klasy 4-8 szkoły podstawowej.

Nowa podstawa programowa  wdrażana będzie od 1 września 2017r. w klasie pierwszej, czwartej i siódmej, w pozostałych klasach realizowana będzie dotychczasowa podstawa programowa.

Najważniejszy cel kształcenia w szkole podstawowej to dbałość o integralny rozwój biologiczny, poznawczy, emocjonalny, społeczny i moralny ucznia.

Założenia podstawy programowej:

1. spiralny układ treści nauczania;
2. wzmocnienie wychowawczej i profilaktycznej funkcji szkoły poprzez szersze uwzględnienie w podstawie programowej zadań wychowawczo – profilaktycznych;
3. nie  integracja przedmiotowa  a korelacja w ramach przedmiotów humanistycznych i oraz przedmiotów przyrodniczych i ścisłych od klasy piątej;
4. wzmocnienie edukacji w zakresie języków obcych nowożytnych;
5. szersze uwzględnienie w podstawie programowej poszczególnych przedmiotów technologii informacyjno-komunikacyjnych;
6. nauka programowania, począwszy od edukacji wczesnoszkolnej;
7. szersze uwzględnienie problematyki edukacji dla bezpieczeństwa, w tym ratownictwa medycznego;
8. rozwijanie umiejętności pracy zespołowej, rozwiązywania problemów i realizację ciekawych projektów edukacyjnych.

Cele kształcenie ogólnego w szkole podstawowej: 

1.wprowadzanie uczniów w świat wartości, w tym ofiarności, współpracy, solidarności, altruizmu,  patriotyzmu, szacunku do tradycji, wskazywanie wzorców postępowania i budowanie relacji społecznych, sprzyjających bezpiecznemu rozwojowi ucznia (rodzina, przyjaciele);

2.wzmacnianie poczucia tożsamości indywidualnej, kulturowej, narodowej, regionalnej i etnicznej;

3.formowanie u uczniów poczucia godności własnej osoby i szacunku dla godności innych osób;

4.rozwijanie kompetencji takich, jak kreatywność, innowacyjność i przedsiębiorczość;

5.rozwijanie umiejętności krytycznego i logicznego myślenia, rozumowania, argumentowania i wnioskowania;

6.ukazywanie wartości wiedzy jako podstawy do rozwoju umiejętności;

7.rozbudzanie ciekawości poznawczej  uczniów oraz motywacji do nauki;

8. wyposażenie uczniów w taki zasób wiadomości oraz kształtowanie takich umiejętności, które pozwalają w sposób bardziej dojrzały i uporządkowany rozumieć świat;

9. wspieranie ucznia w rozpoznawaniu własnych predyspozycji i określaniu drogi dalszej edukacji oraz rozumieniu innych i miejsca człowieka w świecie;

10. wszechstronny rozwój osobowy ucznia poprzez pogłębianie wiedzy oraz zaspokajanie i rozbudzanie jego naturalnej ciekawości poznawczej;

11. kształtowanie postawy otwartej wobec świata i innych ludzi, aktywności w życiu społecznym oraz odpowiedzialności za zbiorowość;

12. zachęcanie do zorganizowanego i świadomego   samokształcenia opartego na umiejętności przygotowania własnego warsztatu pracy;

13. ukierunkowanie ucznia ku wartościom. 

Najważniejsze umiejętności, z którymi uczeń, powinien opuścić ośmioklasową szkołę podstawową:

1. sprawne komunikowanie się w języku polskim oraz w językach obcych, w tym występowanie przed publicznością;
2. efektywne porozumiewanie się w różnych sytuacjach, prezentowanie własnego stanowiska z uwzględnieniem doświadczeń i poglądów innych ludzi;
3. sprawne wykorzystywanie narzędzi matematyki w życiu codziennym, a także kształcenie myślenia matematycznego;
4. poszukiwanie, porządkowanie, krytyczna analiza oraz wykorzystanie informacji z różnych źródeł;
5. gotowość do twórczej i naukowej aktywności uczniów oraz zaciekawienie ich otaczającym światem;
6. sprawne i odpowiedzialne posługiwanie się technologiami informacyjno-komunikacyjnymi w procesie uczenia się oraz w prezentowaniu własnych doświadczeń;
7. rozwiązywanie problemów, również z wykorzystaniem technik mediacyjnych;
8. praca w zespole i społeczna  aktywność;
9. aktywny udział w życiu kulturalnym szkoły, środowiska lokalnego oraz kraju.

 Wśród ważnych zadań szkoły należy zwrócić uwagę na:

1. kształcenie kompetencji językowych, komunikowanie się w języku ojczystym w sposób poprawny i zrozumiały;
2. posługiwanie się językami obcymi nowożytnymi; w klasach 1-6 jeden język obcy, w klasach 7-8 dwa języki obce nowożytne; ponadto od klasy 7 możliwa dwujęzyczność;
3. wprowadzenie w świat literatury, ugruntowanie zainteresowań czytelniczych, wyposażenie w kompetencje czytelnicze, rozbudzenie zamiłowania do czytania, zwiększenie aktywności czytelniczej uczniów;
4. rolę biblioteki w procesie kształcenia i wychowania;
5. wyposażenie w kompetencje potrzebne do korzystania z różnych cyfrowych zasobów informacyjnych, wyszukiwania i krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzenie cyfrowej, w tym nawiązywania i utrzymywania opartych na wzajemnym szacunku relacji z innymi użytkownikami sieci;
6. działania mające na celu zindywidualizowane wspomaganie rozwoju każdego ucznia, stosownie do jego potrzeb i możliwości;
7. edukację zdrowotną, kształtowanie postaw prozdrowotnych, wdrożenie do zachowań higienicznych, bezpiecznych dla zdrowia własnego i innych osób, ugruntowanie wiedzy z zakresu prawidłowego odżywiania się, korzyści płynących z aktywności fizycznej, a także stosowania profilaktyki;
8. rozwijanie postaw obywatelskich, patriotycznych i społecznych;
9. wzmacnianie poczucia tożsamości narodowej, przywiązania do historii i tradycji narodowych;

10.  przygotowanie do podejmowania działań na rzecz środowiska szkolnego i lokalnego , w tym angażowania się w wolontariat;

11.  wychowanie w duchu tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka

12.  kształtowanie postawy szacunku dla środowiska przyrodniczego, w tym upowszechnianie wiedzy o zasadach zrównoważonego rozwoju;

13.  motywowanie do działań na rzecz ochrony środowiska oraz rozwijania zainteresowania ekologią;

14.  przygotowanie uczniów do wyboru kierunku kształcenia i zawodu, zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego;

15.  kształcenie kompetencji społecznych: komunikacja i współpraca w grupie, w tym w środowiskach wirtualnych, udział w projektach zespołowych lub indywidualnych oraz organizacja i zarządzanie projektami, przedsiębiorczość, kreatywność.

Działalność edukacyjna szkoły opisana jest przez szkolny zestaw programów nauczania i program wychowawczo – profilaktyczny szkoły.

W podstawie programowej opisane zostały także główne cele kształcenia z poszczególnych przedmiotów, a w dalszej kolejności podstawa programowa I i II etapu edukacyjnego, z wyróżnieniem podstawy programowej dla klas 7-8.