Słów kilka o wyspach kompetencji

Umiejętność szacowania własnych możliwości niejednokrotnie staje się przyczyną spektakularnej kariery. Czym są wyspy kompetencji? Jak odkrywać u dziecka jego potencjał? O tym wszystkim pisze dziś Krystyna Budzianowska. Zapraszamy do lektury!

„Tak naprawdę o karierze życiowej decyduje to, co potrafimy, a nie to, czego nie umiemy”

                               K.Stróżyński- Ocenianie szkolne dzisiaj. PWN Warszawa 2003; str.35


Wyspy kompetencji to szczególny obszar, który warto poświecić uwagę – szczególnie u progu nowego roku szkolnego, tego trudnego, poprzedzonego eksperymentalną próbą przeniesienia tradycyjnego modelu nauczania w wirtualną rzeczywistość.

Wielu uczniów – z różnych przyczyn, nie potrafiło podołać szkolnym obowiązkom, przestawić się na samodzielne planowanie i organizację własnej pracy. Te trudności – niestety przełożyły się na zaniżoną samoocenę, niską motywację i często poczucie bycia „gorszym”. Z takim trudnym bagażem – obejmującym negatywne emocje –  wielu naszych uczniów  rozpoczyna ten rok szkolny.

 To właściwy moment aby pochylić się nad zasobami, jakie uczeń posiada. Pomóc je odkrywać i wykorzystywać. Mowa o wyspach kompetencji.

 

Wyspy kompetencji to obszary funkcjonowania dziecka, które są dla niego źródłem satysfakcji, zadowolenia. Pomagając mu je rozpoznać, wspieramy jego samoocenę i rozwój.

Każdy uczeń jest wyjątkowy, jedyny w swoim rodzaju, a jednocześnie inny od pozostałych, dlatego nie można traktować wszystkich jednakowo ani stosować wobec każdego takiego samego działania. Każdy uczeń ma własną historię, własne pragnienia, marzenia, potrzeby, preferencje i wyspy kompetencji. Dziecku, które zdaje sobie sprawę, że jego dokonania na tle klasy przedstawiają się słabo, warto pomóc, pokazując mu dziedziny, w których się sprawdza, czyli jego wyspy kompetencji. Ma to bardzo pozytywny wpływ na jego samoocenę. Optymalne oszacowanie własnych możliwości jest determinantem mającym wpływ na rozwój człowieka i chroniącym go przed czynnikami ryzyka.

Nauczyciel dysponuje wieloma narzędziami, które pomogą owe możliwości rozpoznać (zdiagnozować). I nie są to specjalistyczne baterie testów! Uważna obserwacja, rozmowa z uczniem, jego rodzicami, kolegami, ale też z innymi nauczycielami pozwoli lepiej poznawać zasoby wychowanka. Można oczywiście skorzystać z prostych, dostępnych w literaturze testów, scheduł, arkuszy. Poniżej wybór przykładowych narzędzi adresowanych do uczniów szkoły podstawowej.

  • Arkusz identyfikacji trzech składników talentu, Eby i Smutny 
  • Skala dojrzałości umysłowej Columbia, polska adaptacja: A. Ciechanowicz
  • Arkusz obserwacji dziecka dla nauczycieli i rodziców, A. Kopik, M. Zatorska
  • Test do badania poziomu sprawności manualnej i percepcji wzrokowej, H. Spionek
  • Scheduła obserwacyjna ogólna, Cz. Nowaczyk
  • Kwestionariusz inteligencji wielorakich H. Gardnera

To kilka wskazówek, które pozwolą określić wyspy kompetencji każdego ucznia. A to podstawa do osiągania sukcesów na miarę własnych możliwości, zarówno w szkole, jak i w życiu.

Add a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *