Zajęcia pozalekcyjne. Co trzeba o nich wiedzieć?

Umiejscowienie zajęć pozalekcyjnych w prawie oświatowym, definicje, cele, problemy, planowanie, dokumentowanie, ewaluacja.

Nauczyciel przystępując do planowania zajęć pozalekcyjnych powinien odpowiedzieć sobie na pytania:

  • Kto jest adresatem zajęć?
  • Jakiego tematu dotyczy pomysł?
  • Czego oczekuję jako prowadzący?
  • Czego chcieliby uczniowie?
  • Jaki ma być efekt zajęć?
  • Co zamierzam osiągnąć?
  • Jak powiadomię rodziców i uzyskam ich zgodę?
  • Jakie szczegółowe cele chcę osiągnąć?
  • Co jest potrzebne do ich realizacji?
  • Czy mogę liczyć na pomoc? Jeśli tak – kogo?
  • Jaką wiedzą i umiejętnościami dysponuję, aby poprowadzić zajęcia?
  • Czy sama napiszę scenariusz? Czy wykorzystam cudze?
  • A może dokonam modyfikacji? Jak to zrobię?
  • Czego ma dotyczyć kontrakt z uczniami?
  • Jak postępować, jeśli ustalone normy będą łamane?
  • Jak się dowiem, że zrealizowałam cele?

Po przeprowadzonych zajęciach warto przeprowadzić autoewaluację, a wnioski wykorzystać do poprawy efektywności prowadzonych zajęć.

Do ewaluacji zajęć pozalekcyjnych wykorzystuje się np.  zdania niedokończone:

Idąc na zajęcia oczekuję, że…………….

Podoba mi się, gdy zajęcia……………….

Zajęcia są………………..

Złości mnie, gdy na zajęciach…………………..

Najbardziej lubię, gdy………………………..

Inny sposoby ewaluowania to pytania kierowane do uczniów, np.:

Jaka jest Twoja motywacja do uczestniczenia w zajęciach?

  • rozwijają zainteresowania
  • wzbogacają wiedzę
  • rozwijają umiejętności
  • kształtują wrażliwość
  • kształtują cechy charakteru
  • wpływają na moje zachowanie
  • wpływają na moją aktywność,

albo ,,strzał do tarczy”, ,,walizka, kosz i biała plama”, ,,pociąg”,  ,,kwiatek” i inne.

Nauczyciel zgodnie z Rozporządzeniem MEN z dnia 24 sierpnia 2010 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji prowadzi dzienniki, w tym również zajęć pozalekcyjnych:

„1. Przedszkole, szkoła i placówka prowadzą odpowiednio dzienniki zajęć dydaktyczno-wyrównawczych i specjalistycznych oraz innych zajęć, które nie są wpisywane odpowiednio do dziennika zajęć przedszkola, dziennika lekcyjnego, dziennika zajęć w świetlicy i dziennika zajęć wychowawczych, jeżeli jest to uzasadnione koniecznością dokumentowania przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej.

2. Do dzienników zajęć, o których mowa w ust. 1, wpisuje się w porządku alfabetycznym nazwiska i imiona odpowiednio uczniów lub wychowanków,

  • indywidualny program pracy z uczniem lub wychowankiem,  a w przypadku zajęć grupowych — program pracy grupy,
  • tematy przeprowadzonych zajęć,
  • ocenę postępów i wnioski dotyczące dalszej pracy,
  • oraz odnotowuje się obecność uczniów lub wychowanków na zajęciach.

3. Nauczyciel prowadzi dziennik realizowanych w szkole zajęć i czynności, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. — Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, z późn. zm.). Do dziennika wpisuje się imiona i nazwiska uczniów, daty oraz tematy przeprowadzonych zajęć lub czynności, liczbę godzin tych zajęć lub czynności oraz odnotowuje się obecność uczniów, z zastrzeżeniem ust. 2. Przeprowadzenie zajęć nauczyciel potwierdza podpisem, z zastrzeżeniem § 20a ust. 5.”

Program zajęć pozalekcyjnych powinien dawać odpowiedź na następujące pytania:

  • Dla kogo jest napisany?
  • Po co?
  • Czego chcę nauczyć? Co zrealizować?
  • W jaki sposób to zrobię?
  • Jak sprawdzę, czy mi się udało?

W szkole warto przyjąć wspólne zasady dotyczące organizacji i uczestnictwa w zajęciach pozalekcyjnych, regulujące sposoby zapisywania się na zajęcia, wzory zgody rodziców na uczestnictwo dziecka, przypadki skreślenia z listy uczestników np.: po opuszczeniu trzech zajęć bez usprawiedliwienia po powiadomieniu rodziców, zobowiązanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa, zasady dotyczące odwoływania zajęć i terminy oraz osoby do tego upoważnione. Im więcej przejrzystości w podejmowanych działaniach, tym większa szansa na zminimalizowanie potencjalnych konfliktów.

Współczesna szkoła powinna proponować ciekawe i różnorodne zajęcia pozalekcyjne. Prawidłowo zorganizowane wymagają  innej aktywności niż te podczas szkolnych lekcji, zmuszają do kreatywności, twórczego myślenia, pozwalają odkryć nowe, nieznane obszary, wykorzystać indywidualny potencjał ucznia, eliminują stres związany z lekcyjnym ocenianiem. Jest to jeden z najlepszych sposobów zapobiegania nudzie i wspomagania osobistego rozwoju, budowania relacji na linii nauczyciel – uczeń.

Add a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *