Tryb postępowania dyscyplinarnego został opisany w Rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 maja 2016 r. w sprawie szczegółowego trybu prowadzenia postępowania wyjaśniającego i dyscyplinarnego wobec nauczycieli oraz wznawiania postępowania dyscyplinarnego i można podzielić go na kilka etapów:
I etap: Złożenie wniosku o wszczęcie postępowania wobec nauczyciela do Wojewody. Wniosek ten może złożyć dyrektor szkoły, organ prowadzący szkołę, organ nadzoru pedagogicznego, nauczyciel, rodzic, prokuratura, policja.
II etap: Polecenie przez Wojewodę rzecznikowi dyscyplinarnemu przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego
III etap: Przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego:
- postępowanie wyjaśniające powinno być przeprowadzone bez zbędnej zwłoki.
- rzecznik dyscyplinarny powołany przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, informuje nauczyciela, w związku z jakim czynem uchybiającym godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 ustawy, jest prowadzone postępowanie wyjaśniające.
- w toku postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny: dąży do wszechstronnego wyjaśnienia sprawy, badając i uwzględniając wszelkie okoliczności w celu ustalenia, czy został popełniony czyn uchybiający godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 ustawy, zbiera, przeprowadza, zabezpiecza i utrwala dowody konieczne do wyjaśnienia sprawy, w tym przesłuchuje świadków i zasięga opinii biegłych; uzyskuje stanowisko nauczyciela, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające, wobec stawianych zarzutów i zebranych dowodów oraz odbiera jego wyjaśnienia, chyba że nauczyciel odmówił złożenia wyjaśnień.
- o terminie i miejscu przeprowadzenia czynności w toku postępowania wyjaśniającego rzecznik dyscyplinarny zawiadamia nauczyciela, którego dotyczy to postępowanie, jego obrońcę oraz dyrektora szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony, a w przypadku nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły – tego nauczyciela, jego obrońcę oraz organ prowadzący szkołę.
IV etap: Złożenie przez rzecznika dyscyplinarnego wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego lub postanowienie o umorzeniu.
V etap: Postępowanie dyscyplinarne w pierwszej instancji – Komisja Dyscyplinarna dla Nauczycieli przy Wojewodzie, zakończone wydaniem orzeczenia Komisji o ukaraniu i wymierzeniu kary, albo uniewinnieniu nauczyciela lub umorzeniu postępowania.
VI etap: W sytuacji ukarania możliwość wszczęcia postępowania odwoławczego przez Odwoławczą Komisję Dyscyplinarną dla Nauczycieli (OKDN) przy Ministrze Edukacji.
VII etap: Wydanie orzeczenia przez Odwoławczą Komisję Dyscyplinarną.
IX etap: W sytuacji podtrzymania decyzji o ukaraniu możliwość odwołania od orzeczenia OKDN do Sądu Apelacyjnego – Sąd pracy i ubezpieczeń społecznych
Zawieszenie w pełnieniu obowiązków nauczyciela
art. 83 Karty Nauczyciela
Dyrektor szkoły może zawiesić w pełnieniu obowiązków nauczyciela, a organ prowadzący szkołę – dyrektora szkoły, przeciwko któremu wszczęto postępowanie karne lub złożono wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego, jeżeli ze względu na powagę i wiarygodność wysuniętych zarzutów celowe jest odsunięcie nauczyciela od wykonywania obowiązków nauczyciela w szkole.
W sprawach niecierpiących zwłoki nauczyciel i dyrektor szkoły może być zawieszony przed złożeniem wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego.
art. 83 ust. 1a Zawieszenie w pełnieniu obowiązków następuje, gdy wszczęte postępowanie karne albo złożony wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego dotyczy naruszenia praw i dobra dziecka.
art. 83 ust. 2 Zawieszenie z mocy prawa następuje, gdy nauczyciel jest tymczasowo aresztowany lub w przypadku pozbawienia wolności w związku z występkiem karnym.
Zawieszenie w pełnieniu obowiązków nie może trwać dłużej niż 6 miesięcy, chyba że przeciwko nauczycielowi lub dyrektorowi toczy się jeszcze postępowanie karne lub postępowanie dyscyplinarne, w związku z którym nastąpiło zawieszenie.
art. 83 ust. 3 Od decyzji w sprawie zawieszenia w pełnieniu obowiązków przysługuje odwołanie do Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli przy Wojewodzie (składane za pośrednictwem dyrektora szkoły lub organu prowadzącego).
Autorka: Anna Kozimor-Cyganik
