Anna Kozimor-Cyganik
Sytuacje uznawane za kryzysowe
- Zagrożenie pożarem, wybuchem i zatruciem.
- Stwierdzenie na terenie szkoły podejrzanych przedmiotów lub substancji.
III. Obecność na terenie szkoły osób niepożądanych, zachowujących się niewłaściwie lub zwierząt zagrażających bezpieczeństwu uczniów.
- Uszkodzenie mienia szkolnego.
- Kradzieże na terenie szkoły.
- Posiadanie przez uczniów narzędzi i środków niebezpiecznych.
VII. Wypadek podczas zajęć szkolnych, zajęć pozalekcyjnych oraz podczas przerw śródlekcyjnych.
VIII. Nagła niedyspozycja zdrowotna ucznia, zasłabnięcie ( z uwzględnieniem przypadku nieobecności pielęgniarki szkolnej)
- Posiadanie i używanie środków odurzających( narkotyki, leki), alkoholu, papierosów.
- Wagary, powtarzające się, nieusprawiedliwione nieobecności na lekcjach
- Oddalenie się ucznia od grupy w czasie wycieczki szkolnej na terenie miasta i poza miejscem zamieszkania.
XII. Nieodebrane dziecko ze świetlicy szkolnej przez rodziców/ opiekunów i samowolne oddalenie się dziecka ze świetlicy.
XIII. Brak kontaktu z rodzicami/ opiekunami prawnymi dziecka.
XIV. Zachowanie uniemożliwiające prowadzenie lekcji ( wulgarne zachowanie w stosunku do rówieśników i nauczycieli, głośne rozmowy, chodzenie po sali, brak reakcji na plecenia nauczyciela itp.)
- Zachowania agresywne wobec uczniów, nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz osób przebywających w szkole.
XVI. Pomoc ofiarom przemocy fizycznej i psychicznej oraz cyberprzemocy.
XVII. Próby samobójcze.
Rekomendacje dla działań w szkole:
- Nie należy bagatelizować żadnego sygnału świadczącego o fakcie zaistnienia zagrożenia. Należy przeciwdziałać temu zjawisku na możliwie wczesnym etapie jego powstawania.
- Należy dać możliwość uczniowi poinformowania nauczyciela lub pedagoga o zaistniałej sytuacji związanej z czynnością niebezpieczną, budując atmosferę zaufania.
- Należy wyciągać konsekwencje w stosunku do osób dopuszczających się czynów zabronionych.
- W ramach działań profilaktycznych podczas lekcji wychowawczych, przy współpracy z ekspertami i specjalistami, należy informować uczniów o skutkach i konsekwencjach związanych z zagrożeniami w szkole jak i poza nią.
- Należy tworzyć przyjazne środowisko pracy i nauki poprzez sprawiedliwe ocenianie, jasne, czytelne, sprawiedliwe normy, przyjazny nadzór nad uczniami, sprawną organizację życia szkolnego.
- Należy podejmować działania integrujące zespoły klasowe, poznawanie się uczniów, sprzyjające budowie pozytywnych relacji w klasie.
- Należy budować relacje na autorytecie nauczyciela: nauczyciel powinien jasno określić zasady pracy i wymagania wobec uczniów, prowadzić lekcje w sposób zrozumiały, szanować ucznia i udzielać mu wsparcia, sprawować kontrolę w klasie i interweniować w razie zachowania naruszającego normy.
- Należy diagnozować sytuacje w szkole w kontekście występowania zagrożeń wewnętrznych w placówce, przeciwdziałania i usuwania oraz monitorować postępy i efekty wprowadzonych działań.
- Niezbędna jest edukacja profilaktyczna jako forma merytorycznego wsparcia w zakresie rozwiązywania problemów kierowana do nauczycieli, osób współpracujących z uczniami i rodziców.
- Należy organizować rozmowy, pogadanki i dyskusje z rodzicami
Działania interwencyjne – lista sprawdzająca ogólna
Lista stanowi narzędzie dla kadry zarządzającej szkołą na wypadek różnych krytycznych zdarzeń w szkole. Jej celem jest uporządkowanie działań i sprawdzenie, czy wszystkie niezbędne czynności zostały wykonane. Warto wcześniej zapamiętać najważniejsze czynności do wykonania.
OSZACUJ ZDARZENIE
a) ustal i potwierdź rodzaj zdarzenia;
b) pozyskaj kluczowe informacje (co się stało, kto był zaangażowany, kto był świadkiem, jak zdarzenie się zaczęło).
WEZWIJ POMOC
a) w uzasadnionych sytuacjach – zadzwoń na Policję (997, 112), straż pożarną (998, 112), pogotowie ratunkowe (999, 112), Straż Miejską (986, 112);
b) rozpocznij realizację szkolnych procedur: ewakuacji, przeciwpożarowej, bombowej, inne (w zależności od zdarzenia);
c) wezwij Szkolny Zespół Kryzysowy;
d) w uzasadnionych sytuacjach – wezwij placówkę wsparcia (np. PPP, Centrum Interwencji Kryzysowej
CHROŃ, ZAWIADAMIAJ
a) zawiadom przez ogłoszenie (lub w inny dostępny sposób) personel szkoły;
b) chroń (odizoluj) wszystkich, którzy byli narażeni na niebezpieczeństwo;
c) podejmij działania zapobiegające dezinformacji, chaosowi.
ZABEZPIECZ BUDYNEK, TEREN I KIERUJ (w zależności od rodzaju zdarzenia)
a) upewnij się, że wszyscy pozostali uczniowie (personel) są bezpieczni;
b) zarządź zamknięcie drzwi wejściowych;
c) zamknij drzwi wewnętrzne tam, gdzie to możliwe;
d) bądź w kontakcie z personelem szkoły, aby monitorować sytuację;
e) łagodnie kieruj uczestnikami zdarzeń.
CZEKAJ NA SŁUŻBY INTERWENIUJĄCE
a) na bieżąco zawiadamiaj jednostkę policji / straży pożarnej o przebiegu zdarzeń, monituj o zmianach;
b) zbierz świadków, poszkodowanych w zdarzeniu, jeśli to możliwe;
c) idź do miejsca, z którego można zarządzać akcją i czekaj na wezwaną służbę;
d) zbierz kluczowe informacje niezbędne do dalszych działań.
USTABILIZUJ ELEMENTY SKŁADAJĄCE SIĘ NA SYTUACJĘ, KIERUJĄC SIĘ BEZPIECZEŃSTWEM
a) zapewnij udzielanie pierwszej pomocy przedmedycznej rannym (zapewniając bezpieczeństwo uczestnikom);
b) sprawdź obecność uczniów i personelu;
c) zawiadom rodziców / opiekunów prawnych uczniów;
d) zabezpiecz miejsce zdarzeń, ślady.
WSPÓLPRACUJ Z POLICJĄ LUB ODPOWIEDNIMI SŁUŻBAMI W ROZWIĄZANIU PROBLEMU
a) pozostań w miejscu zarządzania, wspieraj służby interweniujące;
b) dostarczaj informacji, w tym specyficznych, dotyczących zdarzenia, szkoły;
c) kieruj współpracą personelu ze służbami.
ZAWIADAMIAJ, GDY SYTUACJA ZOSTANIE USTABILIZOWANA
a) powiadom rodziców / opiekunów prawnych uczniów;
b) współpracuj z służbami w działaniach po zdarzeniu; c) powiadom, uspokój personel.
ZAINICJUJ DZIAŁANIA NAPRAWCZE
a) powiadom organ nadzoru;
b) zrób odprawę personelu;
c) poproś o pomoc instytucje wsparcia specjalistycznego (np. PPP, Centrum Interwencji Kryzysowej)
d) zaplanuj wznowienia rutynowych działań szkoły, tzw. plan „dnia następnego”.
