Przeczytaj również:
Jak w konstruktywny i odpowiedzialny sposób przygotować szkoły do skutecznej realizacji celu ujętego w obszarze I (Umiejętności podstawowe, przekrojowe i zawodowe dzieci, młodzieży i osób dorosłych) ZSU 2030, którym jest „upowszechnianie kultury uczenia się przez całe życie, nastawionej na zdobywanie i doskonalenie umiejętności ważnych dla funkcjonowania człowieka w sferze prywatnej, w życiu społecznym i zawodowym?”
Pamiętajmy, że w dobie rozwoju nowych technologii pracodawcy oczekują przede wszystkim umiejętności złożonych, wśród których szczególne miejsce zajmują komunikacja, umiejętność rozwiązywania problemów, praca zespołowa czy inteligencja emocjonalna, a to oznacza, że przy realizacji podstaw programowych w szkole ponadpodstawowej – szczególnie kształcenia ogólnego – wskazane jest korzystanie z szerokiego spektrum metod dydaktycznych. Nauczyciel powinien stosować nauczanie problemowe i metody kształcące umiejętności społeczne, twórczego myślenia i rozwiązywania problemów (np. burza mózgów, drzewo decyzyjne, metaplan, analiza SWOT, symulacja i odgrywanie ról). Oprócz tekstów autorów podręczników istotną rolę w procesie kształcenia powinny odgrywać również teksty źródłowe, słowniki, leksykony, mapy, wykresy, diagramy i zestawienia statystyczne .W celu rozwijania umiejętności komunikacji i współdziałania powinno się stosować różne metody pracy grupowej, w tym uczniowskie projekty edukacyjne.
Podstawa programowa kształcenia w zawodzie szkolnictwa branżowego została podzielona na jednostki efektów kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie oraz jednostki efektów kształcenia obejmujące:
1) bezpieczeństwo i higienę pracy;
2) język obcy zawodowy;
3) kompetencje personalne i społeczne;
4) organizację pracy małych zespołów (wyłącznie dla zawodów nauczanych na poziomie technika),– właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej zawodzie.
Ponieważ dla dwóch ostatnich efektów nie przewidziano specjalnie wyodrębnionych godzin na ich realizację, musimy być świadomi, że „Nauczyciele wszystkich obowiązkowych zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia zawodowego powinni stwarzać uczniom warunki do nabywania kompetencji personalnych i społecznych oraz umiejętności w zakresie organizacji pracy małych zespołów”
Przed nauczycielami szkół ponadpodstawowych, szczególnie zawodowych stoją nowe obowiązki i nowe wyzwania, dlatego należy zadbać, by nauczyciele:
1) zapoznali się z treścią i założeniami Zintegrowanej Strategii Umiejętności;
2) pogłębili znajomość treści dokumentu państwowego, jakim jest podstawa programowa /cele ogólne, szczegółowe, zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej oraz umiejętności i postawy kształtowane na danym przedmiocie, ważne zadania szkoły i każdego nauczyciela/;
3) zapoznali się z wymaganiami egzaminów maturalnych do podstawy programowej z 2018 roku i wymaganiami egzaminów zawodowych do podstawy programowej kształcenia w zawodach z 2019 roku;
4) poszerzyli swoją wiedzę na temat umiejętności podstawowych , przekrojowych i zawodowych dzieci, młodzieży i osób dorosłych;
5) poznali aktywizujące metody nauczania – w tym doświadczenia i eksperymenty, Innowacje pedagogiczne, wycieczki, projekty edukacyjne oraz zasady oceniania kształtującego i informacji zwrotnej.
Dyrektor szkoły, planując nadzór pedagogiczny na rok szkolny 2021/2022, uwzględniając zmiany w nadzorze pedagogicznym, powinien opracować zarówno narzędzia do kontroli jak i monitorowania realizacji nowej podstawy programowej.
Ponadto, dyrektor szkoły branżowej powinien uwzględnić w planowaniu pracy szkoły zadania wynikające z obszarów oddziaływań Zintegrowanej Strategii Umiejętności 2030, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru w zakresie „Umiejętności podstawowych, przekrojowych i zawodowych dzieci, młodzieży i dorosłych”, w którym to obszarze ujęto 10 zagadnień tematycznych. O tematach działań i obowiązujących kierunkach działań przewidzianych do realizacji będzie mowa w kolejnych artykułach.
Zachęcam Państwa do lektury kolejnych części artykułu, przypominając jednocześnie, że obowiązkiem dyrektora jest również zbadanie, w jakim stopniu działania nauczycieli wpływają na poziom opanowania przez uczniów najważniejszych umiejętności opisanych w podstawie programowej, oraz czy nauczyciele w pracy dydaktyczno-wychowawczej kształtują kompetencje kluczowe i właściwe postawy.
